“moliya” fanidan “moliyaviy bozor stavkalari” mavzusidagi taqdimot toshkent 2021

Kd = (ABdo - ABb + PD) : Abb
Bu yerda: Kd – bir yillik qo‘yilgan kapital daromadliligi;
ABdo – davr oxiridagi aksiya bahosi;
ABb – aksiyaning boshlang‘ich narxi;
PD – pulli dividendlar.
Ushbu misolda biz quyidagi daromadlilikka ega bo‘lamiz:
Kd = (10,5 ming so‘m - 10,0 ming so‘m + 0,5 ming so‘m) : 10,0 ming so‘m = 0,10 = 10%
E’tibor bering, qo‘yilgan kapital umumiy daromadini quyidagi komponentlar yig‘indisi sifatida ko‘rish mumkin: dividend ko‘rinishidagi daromad va aksiyalar bahosining o‘zgarishi:
Kd = (PD : ABb) + (ABdo - ABb) : ABb
Kd =DDk + BO‘k
Bu yerda: DDk - dividend daromadi komponenti;
BO‘k - baholar o‘zgarishi komponenti.
Kd = 5% +5% = 10%
Oddiy foiz stavkasi bo’yicha kelgusi qiymatni topish uchun formulaning umumiy ko’rinishi quyidagicha bo’ladi:
Murakkab foiz stavkasi bo’yicha kelgusi qiymatni topish uchun formulaning umumiy ko’rinishi quyidagicha bo’ladi:
Bu yerda: Rt – t vaqt (r foiz stavkasiga mos keladigan davrlardagi muddat) uchun oshirilgan qiymat;
–ulushlardagi foiz stavkasi;
R – asosiy kapitalning joriy qiymati;
Daromadlilikning real stavkasi, nominal foiz stavkasi va inflyatsiya darajasining nisbati aks etgan formula quyidagi ko‘rinishga ega:
yoki, mos ravishda,
Bu yerda: Drs –daromadlilikning real stavkasi;
Nfs – nominal foiz stavkasi;
Id - inflyatsiya darajasi.
Bozor iqtisodiyotida daromadlilik stavkalari darajasiga ta’sir etuvchi asosiy omillar
Ishlab chiqarish vositalarining samaradorligi
Ishlab chiqarish vositalarini ishlatish samaradorligiga nisbatan noaniqlik darajasi
Odamlarning vaqtinchalik nimanidir afzal
ko’rishi
Riskni yoqtirmaslik (maqsadga muvofiq ko’rmaslik)

ishlab chiqarish vositalarining samaradorligi - shaxta, to‘g‘on, yo‘l, ko‘prik, zavod, mashinalar va tovar-mod-diy zahiralarga qo‘yilgan mablag‘lardan kutilayotgan daro-madlilik stavkasi;

• ishlab chiqarish vositalarining samaradorligi - shaxta, to‘g‘on, yo‘l, ko‘prik, zavod, mashinalar va tovar-mod-diy zahiralarga qo‘yilgan mablag‘lardan kutilayotgan daro-madlilik stavkasi;
•  
• ishlab chiqarish vositalarini ishlatish samaradorligi­ga nisbatan noaniqlik darajasi;
• odamlarning vaqtinchalik afzal ko‘rishi – odamlar qanchalik­ darajada tovar va xizmatlarni iste’mol qilishni ertaga emas bugun xohlaydilar;
•  
• riskni yoqtirmaslik – investitsiya bo‘yicha riskni qisqartirish maqsadida yuqori daromadlilikdan voz kechishga rozi odamlar soni.