Moliyaviy rejalashtirish va tartibga solish

Uch darajali test tuzish talabalari 
 
 
O„zlashtirish darajasi 
Maqsad 
Natija 
Test 
Tanib olishlikka 
oid topshiriq 
Bir vaqtni o‘zida (aytib berish 
uchun) topshiriq va javobdan 
iborat bo‘ladi 
―Ha‖ 
―Yo‘q‖ 
I. Bilishlikka oid. 
Avval 
o‘rganilgan 
materiallarni bilishni 
tekshirish 
 
Ajratib olishlikka 
oid topshiriq 
 
Savol hamda tanlash uchun 
javob variantlaridan iborat 
bo‘ladi 
1. 
2. 
3. 
4. 
1-(g) 
Tasniflashlikka oid 
Mos qismlarni taqqoslash 
2-(b) 
topshiriq 
topshiriqlaridan iborat bo‘ladi 
3-(a) 
4-(v) 
II. Tartiblikka oid 
Esda qolganlar 
bo‘yicha 
 
Qo‘shimchalar 
qo‘yiladigan testlar 
Xohlagan shaklda: og‘zaki, 
belgili, chizmalarda taqdim 
etilgan 
fikrlarni to‘ldirish talab etiladi 
 
Yo‘q 
o‘zlashtirilgan 
ma‘lumotlarni qayta 
aytib berish va shular 
asosida namunaviy 
topshiriqlar yechish 
ko‘nikmalarini 
tekshirish 
Tuzilishlik(konstru 
ktorlik)ka oid 
testlar 
Esda qolganlarni aytib 
berishlarsiz qayta takror tik-
lashni talab etadi 
 
Yo‘q 
 
Namunaviy 
topshiriqlar 
Ma‘lum bo‘lgan qoidalarni 
qayta tiklash va uni izlanayotgan 
natija uchun qo‘llash talab 
etiladi 
1. 
2. 
3. 
4. 
III. Ijodiy 
fikrlovchilikka 
Ijodiy fikrlash 
ko‘nikmalarini 
tekshirish 
 
 
Nooddiy 
topshiriqlar 
Namunaviy tartib ostidagi 
topshiriq-larni oxiriga etka-
zishda, qo‘shimcha 
ma‘lumotlarni qi- dirish uchun, 
dast-labki 
sharoitlarni o‘zgartirish talab 
etadi 
 
1. 
2. 
3. 
4. 
 

---

Uch darajali tetslardan tashqari iSpring Suite dasturi orqali elektron nazorat 
testlarini ham tuzish mumkin. 
iSpring Free dasturi mutloq tekin hisoblanadi. Interaktiv testlarni iSpring 
QuizMaker dasturi ѐrdamida tuzish uchun kompyuterga iSpring Suite dasturi bilan 
Adobe Flash (operatsion tizim razryadiga ko‗ra 32 va 64 bitli) dasturi o‗rnatilishi 
talab etiladi.dastur o‗rnatib bo‗lingach Пуск menyusidan Все программы 
bo‗limida iSpring Suite tanlanadi va natijada 1-rasmdagi oyna paydo bo‗ladi. 
1-rasm.
Bundan iSpring QuizMaker dasturi tanlanishi bilan 2-rasmdagi oyna 
ochiladi. 

---

2-rasm.
Bu oynadan Sozdat novыy test bo‗limini tanlasak testlarni tuzish uchun 
oyna ochiladi(3-rasm).
3-rasm . 
Bu oyna dasturning ishchi oynasi hisoblanadi. Ishchi oynaning Добавить
тест bo‗limidan test yaratish amali boshlanadi. Ushbu bo‗limda pedagogik testlar 
turlarining 11ta turi keltirilgan ularni kerakligini tanlab test tuzishimiz mumkin. 
Ular quyidagilar: 
1. To‗g‗ri/noto‗g‗ri test turi –bunda savol berilib to‗g‗ri ѐki noto‗g‗ri 
javobini tanlanadi; 
2. Bitta javobni tanlash – bir necha variatdan kerakli javobni tanlash;
3. Bir necha javobni tanlash;
4. Satr kiritish – javobni satrga kiritish yo‗li bilan javob berish;
5. Mos keltirish – savollarni javoblariga mos keltirib qo‗yishorqali javob 
berish; 
6. Tartib – javobni kerakli tartibga keltirib javob berish;
7. Sonni kiritish – satrga savol javbiga mos sonni kiritib javob berish;
8. Tushirib qoldirilgan –tushirib qoldirilgan so‗zlarni kerakli joyga qo‗yib 
ѐzish;
9. Jamlagan javoblar–jamlangan javoblar ichidan to‗g‗ri javobni tanlash 

---

orqali javob berish;
10. So‗zlar ombori –so‗zlar omboridan kerakli so‗zlarni to‗g‗ri ketma 
ketlikda qo‗yish orqali javob berish. Bunda so‗zlar omboriga so‗zlarni ham kiritish 
kerak bo‗ladi.
11. Faol soha –rasmda aktiv sohani tanlab javob beriladi. Bunda rasmning 
biror sohasini tanlash kerak bo‗lgan savol kiritiladi. Test tuzishda ana shu testlar 
turini tanlab unga mos savollar berib, javobini ham kiritish kerak bo‗ladi.
Mustaqil ta‘limning yana bir shakli «Krossvord» tayyorlash bo`lib, uni
faqatgina tanlanga mavzu doirasida tayanch so`z va iboralardan foydalangan 
tuzish tavsiya etiladi.
Mustaqil 
ta‘lim topshiriqlaridan biri mavzu 
doirasida 
glossariy 
tayyorlashdir. Glossariy - mavzuni tez o‗zlashtirish uchun qulay bo‗lgan qo‗llanma 
bo‗lib, mavzuda uchraydigan terminlarning lug‗aviy ma‘nosini bildiradi. Talaba 
glossariy tuzishda terminlarning izohini o‗zbek, rus va ingliz tillarida ifodalashi 
mumkin bo‗ladi. Shuningdek, glossariyni iSpring Visuals dasturi orqali ham 
yaratish imkoniyati mavjud. 
Mustaqil ta‘limning yana bir shakli tarqatma materiallar tayyorlashdir. 
“Tarqatma materiallar‖ – mavzuga oid amaliy ma‘lumotlarni to‗plash va 
umumlashtirish bo‗lib, unda bugungi kundagi yangiliklar o‗z aksini topishi lozim. 
Yuqorida keltirilgan topshiriqlar bo‗yicha baholash mezoni 5-punktda 
keltirilgan. 
Mustaqil ta‘limni bajarilishida talaba bu ishga ijodiy yondoshmog‘i kerak. 
Talabalarni fanni mustaqil o‘zlashtirishlari uchun quyidagi talablar qo‘yilgan: 
- 
bir mavzuni yoritishda talaba faqatgina ilmiy adabiyotlardan emas, balki 
ilmiy maqolalar, axborot vositalari, internet tarmoqlaridan birgalikda foydalanishi 
lozim; 
- 
o‘rganilayotgan mavzu bo‘yicha rivojlangan davlatlar tajribalari qay 
darajada ekanligiga e‘tibor berilishi lozim; 
- 
ilmiy loyiha reja asosida va talab darajasida tayyorlangan bo‘lib, har bir 
reja bo‘yicha talaba o‘z fikr mulohazalarini bayon etishi shart; 

---

- 
mavzuni yoritishda keltirilgan statistik ma‘lumotlar aniq va to‘g‘riligiga 
ishonch hosil qilish uchun manbasi ko‘rsatilishi shart; 
- 
mustaqil ta‘lim ―Ilmiy loyiha‖ tarzda yoziladigan bo‘lsa (14 shriftda, 1 
interntervalda yozilishi kerak) 15-20 betdan iborat bo‘lishi kerak; 
- 
mustaqil ta‘lim ―Ilmiy loyiha‖ tarzda yoziladigan bo‘lsa, unga xulosalash 
shaklida qo‘shimcha qilinishi kerak. 
- 
mustaqil ta‘lim taqdimot ko‗rinishida bo‗lsa, u Power Point dasturida 
tayyorlanadi va unda titul varog‗i, mavzu, reja va 15-20 ta slaydlardan iborat 
bo‗lishi kerak; 
- 
mustaqil ta‘lim taqdimot ko‗rinishida bo‗lganda, uch darajali testlar 
bo‗lishi kerak; 
- 
glossariy mavzuni qamrab olgan holda, o‗zbek, rus va ingliz tillarida 15- 
20 ta bo‗lishi talab etiladi; 
- 
tarqatma materiallar jadvallar va rasmlar ko‗rinishida bo‗lib, 12-15 ta 
bo‗lishi talab etiladi. 
Yuqoridagilardan 
tashqari, 
fan 
mazmunini 
boyitish 
va 
uning 
ma‘lumotlarini yangilab borishda axborot resurslaridan foydalanishni yo‘lga 
qo‘yish; fanning mazmunini yanada takomillashtirish maqsadida tavsiya etilgan 
chet el adabiyotlari ma‘lumotlarini tarjima qilish va fanni chuqurroq o‘rganish; 
fanga oid muammolarni hal qilish yo‘llarini izlab topish va muammolarni 
maqolalar orqali yoritishlar ham kiradi.