Momaqaldirmoq, qo'ytikan Bo'yi 1m ga yetadigan o'simliklar?Kanakunjut,makkajo'xori,kanop


Download 244.16 Kb.
bet7/19
Sana13.04.2023
Hajmi244.16 Kb.
#1352659
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   19
Bog'liq
Biologiya 5 6 7 8 DAN SAVOL JAVOBNOMA

ildiz hosil bo’ladi.
Yon ildiz qanday hosil bo’ladi?Asosiy ildiz shoxlanishidan.
Ildiz tizimi nima?Bir tup o’simlikdagi asosiy,yon, qo’shimcha ildiz yig’indisi
O’q ildizga tarif? Asosiy ildiz o’sishda davom etishidan hosil bo’lgan ildiz.
O’q ildizli o’simliklarning yovvoyisiga misol? Saksovul,do’lana,na'matak.
O’q ildizli o’simliklarning madaniysiga misol? Olma,o’rik,nok,mosh,no’xat,loviya.
Qaysi ildizda oziq moddalar to’planadi? Asosiy.
Ildiz mevaga misol?Sabzi,karam,rediska,turp,lavlagi
Qo’shimcha ildiz qachon qosil bo’ladi?Asosiy ildiz nobud bo’lgandan keyin.
Popuk ildizli o’simliklarga misol?Buqdoy,sholi,suli,arpa,makkajo’xori.
Qo’shimcha ildiz nima?Poyaning yerga yaqin qismidan o’sib chiqadi.
Qo’shimcha ildizli o’simliklarga misol?Makkajo’xori,kartoshka,ajriq,qulupnay,g’ozpanja.
Bir tup o’simlik ildizining tukchalari ulansa necha km ga yetadi?20
Ildiz tukchasi nechta hujayradan tashkil topgan?1ta
Ildiz nima orqali suvda erigan oziq moddalarni shimib oladi?Ildiz tukchasi orqali
Ildiz tukchalari necha kun yashaydi?10-20kun.
Ildiz hujayralari qayerdagi havodan nafas oladi?Hujayralar orasidagi bo’shliqdan.
Mineral moddalar ildiz tukchasidan keyin qayerga o’tadi?Po’stloqqa
Ildiz (zonalari) qismlari? Bo’linuvchi,o’suvchi,so’ruvchi,o’tkazuvchi.
Ildizning po’st hujayralari qanday tuzilgan?Tirik,yumaloq,yupqa qobiqli
Makkajo’xorining ildizi poyadan atrofga necha metr yoyiladi?2m.
Bosh piyoznikichi?60-70sm.
Makkajo’xorining 1mm2 so’rish qismida qancha ildiz tukchalari bo’ladi?700.
Nima hisobiga ildiz o’sadi?O’suvchi qismidagi hujayralarning bo’linib ko’payishi hisobiga.
G’o’za ildizi bir kecha-kundizda necha sm o’sadi?2-3sm.
Ildiz qinchasining vazifasi?O’suvchi qismdagi hujayralarni himoya qilish.
Qaysi o’simlik bor joyda suv bo’ladi?Yantoq.
Ildiz bosimi qayerda hosil bo’ladi?Tuproq bilan ildiz tukchalari o’rtasida.
Necha xil o’git bor?Organik va mineral.
Organik o’g’itga misol?Go’ng.
Mineral o’g’itga misol?Kaliyli,azotli,Fosforli.
Organik o’g’itlarni vazifasi?Yerni chiritib, hosildorlikni oshiradi
Mineral o’g’itlarning vazifasi?Azotli-o’stiradi,K,P-li hosildorlikni oshiradi.
Qaysi o’simliklarning tanasi suv tagida bo’lib to’p guli suvdan chiqib
Turadi?Nilufar,suvqaroqchisi.
Ildizsiz o’simlik bo’lib o’zbekistonda 2ta turi uchraydi bu qaysi o’simlik?Suvqaroqchisi.
Suv qaroqchisining uzunligi?20-30sm.
Poyasining yuqori qismi qurib, pastidan yangidan o’sib chiqadigan
o’simliklar?Chinor,terak,tol,zarang,olma.
O`simlik poydevori?Ildiz.
Bazi o`simliklarning ildizi…?Vegetativ ko`payish organi.
O`simliklarning turiga, tuproq iqlim sharoitiga qarab ildizlar qanday shakllarda bo`ladi?Kalta, uzun, ingichka, yo`g`on,yassi yoki yumaloq.
Ildiz nechaga bo`linadi?Asosiy, yon va qo`shimcha.
Ildiz tizimining o`lchami va tuzilishi nimaga bog`liq?O`simliklar turiga, ildizning shohlanishiga, qo`shimcha ildizlarga va tuproq unumdorligiga.
Ildiz tizimining tuzilishiga ko`ra turlari?O`qildiz va popuk ildiz.
Qaysi o`simliklarning asosiy ildizida oziq moddalar to`planadi?Qizil lavlagi, sabzi, rediska, turp, sholg`om.
Agar murtakdagi boshlang`ich ildiz, o`sishda davom etmasa….?Qo`shimcha ildiz hosil bo`ladi.
Ildizning tashqi tuzulishi?Ildiz tukchalari,po`sti, naylari.
Pomidor , karam,bulg`or qalampiri kabi o`simliklardan mo`l hosil olish maqsadida qanday usuldan foydalaniladi?Chilpish.
Qaysi o`g`itlar kimyo zavodlarida mahsus tayorlanadi?Mineral.
Sekvoyadendron ildizi necha yil yashaydi?4000-6000 yil
Eman ildizi necha yil yashaydi?2000 yil
Qarag`ay ildizi necha yil yashaydi?350(500) yil.
Onasidan kiyim boshim, bolasidan moyli oshim?Paxta.
Poya o`simliklarning qanday organi?Vegetativ.
Novda nima?1yillik nihol.
Bo`g`im nima?Poyaga barg birikkan joy.
Bo`g`im oralig`i bu?2ta barg oralig`i
Novdaning tuzilishi ?Kurtak,bo`g`im,bo`g`im oralig`i,poya.
Novda necha xil bo`ladi.?2xil vegetativ,generativ.
Gulli novda deb nimaga aytiladi ?Novdada gul paydo bo`lsa.
Kuzda novdalarning rangi nimaga o`zgaradi? Po`stlog`ida po`kak hosil bo`lgani uchun.
Kurtak bu?Boshlang`ich novda.
O`simlikning turiga qarab kurtaklar qanday shakllarda bo`ladi? Mayda,yirik,turli shaklda
Kurtakning uzunasiga kesilgandagi ko`rinishi /?Boshlang`ich poya,boshlang`ich barg,tashqi qobiq.
Qaysi daraxtlarning kurtaklari novdada ketma—ket joylashadi?Terak.
Poya ichidagi tirik hujayralar nima orqali nafas oladi?Yasmiqchalar.
Tut novdasining po`stlog`i egiluvchan va pishiq bo`lishi nimaga bog`liq ?lub tolalariga.
Kisilemaning 2-nomi ?Yog`ochlik
Bargdagi organik moddalar boshqa organlarga nima orqali o`tadi?Elaksimon naylar orqali
Kurtaklari yirik bo`lgan daraxtlarga misol?Terak,soxta kashtan,chinor,nastarin
Kurtaklari mayda bo`lgan daraxtlarga misol? Tut,tol,qayrog`och,olma,o`rik
Poya tuzilishiga ko`ra necha xil bo`ladi?O`t va yog`och poya
O`rmalovchi poyaga misol ?Qulupnay,g`ospanja
Palak yoyib(yoyilib) o`suvchi o`simliklarga misol ?Qovoq,qovun,bodring,temir tikan
Faza davri nima ?O`simliklarning ma’lum bir vaqt ichida barg va gul hosil qilishi ga faza d/di
Gul kurtaklari barg kurtaklaridan yirik bo`lgan o`simliklar?O`rik ,bodom, olxo`ri va atirgulda
Yog`och poyaga misol ?Terak, qarag`ay
Poyasining uzunligi 150 m bo`lgan o`simlik ? Avstraliyadagi evkalipt.
Rotang palmasi qayerda uchraydi ?Janubiy osiyoning ,tiropik o`rmonlarida
Ko`tarlib o`suvchi o`simlik ?Sebarga
Poyasi shoxlanmagan o`simlik ? Palma
Gajaklari yordamida bag`azlarga ilashib o`sadigan o`simlik ?Tok
Ipsimon poyaga misol ?Pechak
Yo`g`onligi 10-11 m ga yetadigan o`simlik ?Chinor, yong`oq
Barg,poya va gul hosil qiladigan kurtaklar hosil qiladigan o’simliklar?O’rik,bodom,olxo’ri,atirgul.
Mirza terakning bo`yi qancha ?20-25 m
Qaysi hujayralar kambiy qavatini hosil qiladi ?Po`stloq va yog`ochlik orasidagi yosh nozik hujayralar
Tut daraxti yosh novdasi ko’ndalang kesimining ko’rinishini ayting?1.Epiderma( 1qavat hujayralardan iborat) 2.Po’st parenxima(ko’p qavatli tirik hujayralardan iborat) 3.Lub (floema). 4.Kambiy Yog’ochlik(ksilema) 6.O’zak. 7.Yasmiqcha 8. Yog’ochlikdagi naylar.
Daraxt o’zagi qanday o’zgarishga uchraydi?Chirib, bosh, yumshoq bo’ladi va natijada ichi kovak bo’lib qoladi.
Yosh novdalarning o’zak hujayralari … bo’ladi?Tirik.
Yosh novdalarning o’zagida qanday moddalar to’planadi?Organik moddalar.
Elaksimon naylar deb nimaga aytiladi ?Lub tolalari orasida teshikli to`siqlar b/n bo`lingan cho`ziq, ingichka naylarga.
5 yoshar archaning bo`yi qancha ?10-15sm
1 yozning o`zida 10 m ga yetadigan o`simlik ?Tok.
Yer yuzidagi eng gigant daraxtlar va ularning bo’yi qancha?Avstraliya evkalipti 155 m , sekvoyadendrom 142 m.
Sekvoyadendronning pastki qismining yo’gonligi qancha?46 m.
Sekvoyadendronning 1ta qubbasida nechta urug’ bo’ladi va 1 kgda qancha urug’ bo’ladi?200 ta, 196 000 ta.
O`zbekistonda tez o`sadigan o`simliklar ?Tol,terak,chinor,yong`oq,gilos.
O`zbekistonda sekin o`sadigan o`simliklar ?Nok,do`lana,qatrong`i,pista.
O`simlikni bo`yiga o`sishini nima taminlaydi ?Uchki to`qima.
Poyaning o’sish konusi tuzilishini ayting?1.Uchki kurtakning tashqi qobig’i. 2.Uchki kurtakdagi boshlang’ich burglar. 3.Poyaning uchi.
o’sish konusi qanday hujayralardan iborat?Yupqa qobiqli hujayralar.
Qorong’ida o’sgan o’simliklar nima uchun bo’yiga o’sadi va tezda nobud bo’ladi?Ular nozik va zaif bo’lib, o’zi uchun zarur oziq modda hosil qilaolmaydi.
Yillik halqa nima ?Yog`ochlikning 1yil davomida hosil qilgan qavati.
O`simlikning yillik halqasiga qarab nimani bilish mumkin ? Yoshini,qanday sharoitda o`sganligini aniqlash mumkin.
500-700 yil hatto 1000 yil yashaydigan o`simliklar ?Archa,chinor
Chinor qancha umr ko’radi?600 – 850 (1000) yil.
Archa qancha umr ko’radi?2000 yil.
Tanasi tez yo`g`onlashadigan o`simliklar ?Tol,terak,chinor,yong`oq,shotut
Eniga sekin o`sadigan o`simliklar ?Nok,shamshod,archa.
O`simlikning eniga tez va sekin o`sishi qaysi hujayraga bog`liq ?Kambiy.
Cho`llarda keng tarqalgan qaysi oila vakillari aprel oyidan dekabr oyigacha qurimasdan turadi? Sho`radoshlar.
Qanday hayotiy shaklga ega bo’lgan o’simliklarda oldin poya quriydi, so’ngra ildiz?1 yillik.
Hamma o`simliklarni yoshini ham halqaga qarab bilib bo`ladimi ?Yo`q masalan saksovulda har yomg`irdan keyin 1ta halqa hosil bo`ladi.
Daraxt tanasidagi halqalar janubga qaragan tomoni …bo’ladi, shimolga qaragan tomoni…bo’ladi? Enli,ensiz
Organik moddalar poyaning qaysi qismi orqali harakatlanadi?Lub tolalaridagi elaksimon naylar.
Suv va unda erigan mineral moddalar poyaning qaysi qismida harakatlanadi?Yog’ochlikdagi naylar.
Suv va unda erigan mineral moddalar qanday kuch ta’sirida yuqoriga ko’tariladi?Barg hujayralarining so’rishi va ildiz bosimi.
Tugunakli o`simliklarga misol ? Kartoshka,batat,shoyigul.
Tugunakdagi chuqurchalardagi ko’zchalarda nima joylashgan?Kurtak.
Kraxmal qayerda shakarga aylanadi?Bargda.
Shakar qayerda kraxmalga aylanadi?Tugunakda
Ildizpoyada qanday moddalar to’planadi?Kraxmal va boshqa oziq moddalar.
Bosh piyoz tuzilishini ayting?1.Tubi 2.Kurtaklari 3.Seret(sersuv) barglar 4.Quruq qobiq 5.Qo’shimcha ildizlar.
Piyozning seret barglari nimaning o’zgarishidan hosil bo’lgan?Barg.
Piyozning gulbandi qayerdan o’sib chiqadi?Piyozning o’rtasi ya’ni tubidan.
Ildizpoyali o`simlik ?Ajriq,qamish,g`umay,gulsafsar,shirin miya,yalpiz.
G’umay bargi qanday shaklda bo’ladi?Qalami nashtarsimon.
Qanotchali o`simlik bu ?Burchoq.
Uch qirrali o`simlik ?Hilol.
Epederma ostida nima joylashgan ?Po`st parenximasi(asosiy to`qima)
Po`stloq qanday hosil bo`ladi ?Po`st po`kaklashishidan.
Piyoz inson hayotida qanday ahamiyatga ega.?Istemol qilinadi,turli ta`omlar tayyorlaniladi.
Qaysi o`simlikning uchidagi kurtaklari yirik,pastki kurtaklari maydaroq bo`ladi?Terak.
Piyoz tarkibida qanday moddalar bor?Shakar,darmon dorilar,bakteriyalarga qarshi moddasi bor.
To’rt qirrali osimlik?Rayhon.
O’simlik ustuni?Poya.
Ildiz b-n barglar orasidagi moddalarning harakatini nima taminlaydi?Poya.
Tana nima?Daraxt poyasi.
Poya tushunchasi qanday o’simliklar u-n xos?O’tlar u-n.
Tana hosil qiluvchi o’simliklar?Yong’oq,tut,olma,chinor.
Kurtaklar novdada necha xil joylashadi?Ketma-ket,qarama-qarshi,halqa hosil qilib.
Kurtak xillari?Uchki,yon va qo’shimcha.
Barg kurtaklaridan barg,gul kurtaklaridan gul chiqaradigan o’simliklar?Terak,chinor,tut,jiyda,atirgul, va na’matak.
Dastlab gul kurtaklaridan gul yozib,so’ngra barg kurtaklaridan barg chiqaradigan o’simliklar?O’rik,bodom,olxo’ri,olcha,shaftoli.
O’t poyaga misol?Arpa,ituzum.
Juda kalta poya?Piyozda
Poyasining uzunligi 400metrga yetadigan o’simlik?Rotang palmasi.
Shoxlangan poya?Olma,yong’oq.
Qaysi o’simlikning poyasining balandligi 130-135m ?Kaliforniyadagi sekvoyadendron.
Bargli poya?Jiyda,do’lana.
Qipiqsimon bargli poya?Saksovul,qandim.
Tik o’suvchi poya?Terak,olma,bug’doy.
O’raluvchi poya? Qo’ypechak,karnaygul.
Yoyilib o’suvchi poya?Qovoq,qovun,tarvuz,bodiring,temirtikan.
Ip,arqon,qop,gazlama to’qishda foydalaniladigan o’simliklar?Kanop,zig’ir.
O’simlik qaysi organi bilan tirik?Bargi.
Barg nima ?O`simliklarning vegetative organi.
Barg necha qisimdan iborat va ular qaysilar ?2qism: barg bandi,barg yaprog`i.
Bandli barglarga misol ?Olma,o`rik,nok,shaftoli,terak,yong`oq,anjir,tok,bodring,qovun.
Bandsiz(o`troq) barglarga misol ?Bug`doy,arpa,sholi,makkajo`xori,suli,lola,gulsafsar,piyoz,shirach.
Ikki urug` pallali o`simliklar b/n 1urug` pallali o`simliklarni bargining farqi ?2urug` pallalilar+ bargi to`rsimon,1urug` pallalilarda parallel yoki yoysimon.
2 urug` pallali o`simliklar barglari qanday tomirlangan ?Patsimon va panjasimon
2.urug` pallali o`simliklarga misol ?Olma,o`rik,nok,terak,chinor,g`o`za,yalpiz.
Bir urug` pallali o`simliklarga misol ?Bug`doy,arpa,sholi,suli,makkajo`xori,g`umay,oqjo`xori.
Poyadan kelayotgan oziq moddalar nima orqali barga keladi?Naylar orqali.
Barglarda fotosintez natijasida hosil bo`lgan organik moddalar qayerga o`tadi?Elaksimon naylar orqali poyaga,ildizga.
O`simliklar bargi nima orqali nafas oladi ?Barg og`izchalari orqali.
O`simliklarning barglari tuzilishiga ko`ra nechtaga bo`linadi va ular qaysilar?2ga oddiy va murakkab.
Oddiy bargga misol? Olma,o`rik,g`o`za,tut,shaftoli, nok,tok,terak,ravoch,yantoq,gilos, qayrag’och,majnuntol.
Murakkab bargga misol? Shirinmiya,beda,soxta kashtan,yong`oq,jiyda,na’matak, qulupnay,loviya, no`xat,yeryong`oq.
3 bo’lakli oddiy barg?G’o’za.
Panjasimon oddiy barg?Zarang.
Barg yaproqlari qanday shaklda bo`ladi? Yumaloq,panjasimon,tuxumsimon,ovalsimon,yuraksimon, nashtarsimon,qalami,rombsimon,uchburchaksimon,nayzasimon,o’q - yoysimon.
Uchta bargchalimurakkab bargga misol.?Beda,sebarga,loviya,mosh.
Juft patsimon bargga misol?Yeryong`oq.
Toq patsimon bargga misol.?Shirinmiya,yong’oq
Panjasimon murakkab barg?Soxta kashtan.
Toq barglari gajakka aylangan o’simliklar?No’xat,burchoq.
Barg yaprog’i cheti qanday bo’lishi mumkin?Tekis,tishli,ikki karra tishli,arrasimon,o’yilgan.
Bargning qaysi tomonida tuki bo’ladi?Orqa.
Ikki yoki uch karra bo`lingan patsimon bargga misol? Totim,shoyi akatsiya.
Saksovul bargining uzunligi qancha.?2 mmdan oshmaydi.
Bargining uzunligi 50-70 sm - 1 m ga yetadigan o`simliklar? Rovoch,ojud,kavrak.
Qaysi oila vakillarining bargi ildiz bo’g’izida joylashgan bo’lib, uzunligi 50 – 60 sm bo’ladi?Ziradosh va Qoqio’tdosh.
Barglari tikanga aylangan o`simlik.? Kaktus.
Yaxlit barglarga misol.?O`rik,olma,gilos.
O`yilgan barglarga misol .?Tok,tut,g`o`za,anjir.
Saksovulning bargi qaysi turdagi barglarga kiradi.?Qipiqsimon bargga.
Barglari halqa hosil qilib,joylashadigan o`simliklarga misdol.?Sambitgul,qirqbo`g`im,qumrio`t.
Barglari novdada navbat b/n joylashadigan o`simliklarga misol.? G`o`za,tok,pomidor,olma,o`rik,terak,tut,atrirgul,oqquray,do`lana.
Novdada barglari qarama—qarshi joylashadigan o`simliklarga misol.? Rayhon,yalpiz,chinnigul,ligustrum,nastarin,dalachoy,mavrak,gazanda,kiyiko`t,kampirchapon.
Yorug`sevar o`simliklarga misol.?Kungaboqar,yantoq,pomidor,kartoshka,g`o`za.
Soyasevar o`simliklarga misol?Xina,binafsha,yovoyi qulupnay.
Bargning po’st hujayralari qanday tuzilgan?Bir –biriga zich yondoshgan va shaffof.
Barg eti hujayralari po’st hujayralaridan qanday farq qiladi?Xlorofill borligi bilan.
Barg eti hujayralari bir necha qavatdan iborat bo’lib, bular qanday shakldagi hujayralar? Ustunchasimon,ovalsimon,yumaloq.
Barg tomiridagi naychalar qanday hujayralardan tashkil topgan?Qalin devorli o’lik.
Barg tomiridagi po’sti qalin, pishiq, juda uzun hujayralar nima deb ataladi?Tolalar.
Barglarning qanday hujayra va to`qimalardan tuzilganini nima orqali ko`rish mumkin.?Mikroskop
Barg eti hujayralari qayerda joylashgan.?Bargning ustki va orqa tomonidagi po`st oralig`ida joylashgan
Barg og`izchalari hujayralari deb nimaga aytiladi.? Barg po`stida yana loviasimon juft hujayralar bo`lib,ularda sitoplazma va mag`izdan tashqari,yashil plastidalar bo`ladi
Barg tomirlarining nay tolali boylamlarni nima hosil qiladi?Naychalar, va elaksimon naychalar tolalar birgalikda
Fotosintez nima?Quyosh nuri ta’sirida xlorofill donachalari ishtirokida anorganik moddalardan organik moddalar hosil bo`lishi
Fotosintez so`zining ma’nosi ?Fotoz-yorug`lik sintez –birlashtirish qo`shish degan ma`noni bildiradi
Kraxmal yog`, oqsil, shakar bo`lgan organik moddalar o`simlikni qaysi qismida hosil bo`ladi?Barg eti hujayralarda va o`simlikning boshqa yashil organlarida
”Quyosh hayot va xlorofill” nomli kitob muallifi kim ?A. Temiryazev.
Organik moddalar qanday hosil bo`ladi ?Barg eti hujayralardagi xlorofil donachalar ishtirokida va yorug`lik tasirida
Shakar va kraxmal qanday hosil bo`ladi ?Karbonad angidirid suv b/n birikishidan
Karbonat angidrid suv bilan birikkanda nima ajralib chiqadi ?Kislorod gazi
Xlorofill donachalari ishtirokida hosil bo’lgan organik moddalar nimada eriydi ?Suvda
Nafas olishda barglarda organik moddalar hosil bo`ladimi ?Yo`q aksincha parchalanadi
O`simliklar hayotidagi muhim jarayonlaridan yana biri?Suv bug`latishidir
O`simlik organlarini qizib ketishidan nima saqlaydi?Suv bug`latish
O`z vaznidan 500-600 hissa ko`p suv bug`latigan o`simlik ?G`o`za
Bir tup makkajo`xori yoz davomida qancha suv bug`latadi ?200 l
Suvni kam bug`latganligi u/n yozda barglari to`kiladigan o`simliklar ?Shuvoq b/n qora boyalich
O`rta yoshdagi qizilmiya yoz davomida qancha suv bug`latadi?500-600 l
Barglar qanday qilib to`kiladi?Barg birikkan joyda po`kak hosil bo`lsa
Yil bo`yi o`sib,barglari qishda ham yam yashil bo`lib turadigan o`simliklar ?Archa,qulupnay qarag`ay qora qarag`ay
Xazonrezgilik sabablari?1.Yorug’lik,harorat yetishmasligi tufayli xlorofill yemirilib, xloroplastga aylanishi. 2.Zararli moddalarning to’planishi. 3.Kech kuzda ildiz tukchalari sovuq suvni so’rib ololmasligi.
Bargning ichki tuzilishi?Ustki va ostki po’sti(epiderma),barg eti,o’tkazuvchi nay tola boylamlari,og’izcha,tukcha.
Bargning ichki qismi qanday to’qimalardan iborat?Qoplovchi,asosiy,o’tkazuvchi,mexanik.
Suv bug’latish bargning qaysi qismi orqali amalga oshadi?Og’izchalar.
Navlarini va naslini saqlash nima orqali ta’minlanadi?Vegetativ ko’payish.
Gulli o`simliklarining vegetativ organlariga?Barg ,ildiz poya
Vegetativ ko`payish deb nimaga aytiladi.?O`simliklarning ildiz ,ildiz poya tugunak piyozbosh novda va bargdan ko`payishiga
Lola,gladiolus, bosh piyoz kabi o`simliklar qanday ko`payadi?Piyoz boshdan ko`payadi
Ildiz bachkisidan ko`payadigan o`simliklar ?Qoraqat,terak,namatak,olvoli,shirinmiya,yantoq
Payvandlash deganda nimani tushinasiz ?1-o`simlikning ma`lum qismini 2-o`simlikka turli usullar b/n o`rnatishdir
Necha xil payvandlash usuli bor?3-xil(kurtak,iskana,naycha)
Qaysi o`simliklar qalamchalaridan ko`paytiriladi?Anjir,anor,tok,terak,qoraqat,malina,jiyda,atirgul.
Tok qalamchalarining uzunligi qancha bo`ladi?45-50sm.
Payvandtag nima?Payvand qilish u-n o`stirilgan urug`ko`chat.
Payvandust nima?Payvandlash u-n kesib olingan kurtakli qalamcha.
Payvand qilingan kurtaklarning tutgan tutmaganligini necha kundan k-n bilsa bo`ladi?6-10.
Jingalaklari yordamida ko`payadigan o`simlik?Qulupnay.
Parxesh yo`li b-n ko`paytiriladigan o`simliklar?Tok,atirgul,qoraqat.
Ildizpoyaga xos bo’lgan organlarni ko’rsating?Qo’shimcha ildiz,shakli o’zgargan barg,kurtak.
Ildizpoyasidan ko’payadigan osimliklar?Ajriq,qamish,g’umay,gulsafsar,shirinmiya,yalpiz.
Botanika fanining “oltin xazinasi”?Gerbariy.
Iskana payvand qachon qilinadi?Fevral oyining oxiridan aprel oyigacha.
Kurtak payvand qachon qilinadi?Avgust oyida.
Bargi va qalamchasidan ko’payadigan o’simlik?Binafsha.
Anor qaysi oila va turkumga mansub?Anordoshlar oilasi,anor turkumi.
GUL
Gul o`simliklarning qaysi qismi o`zgarishidan hosil bo`lgan?Novda.
Gul qismlari ?Gulo`rin,gulqo`rg`on,changchi,urug`chi.
Gulning markazida joylashgan muhim qismi?Urug`chi.
Gulbandning vazifasi?Novdaga gulni biriktirish.
Gulbandning yuqori qismida biroz kengaygan joy b-b u nima deb ataladi?Gulo`rin.
Urug`chi qismlari qaysilar?Tumshuqcha,ustuncha,tuguncha.
Ustunchaning vazifasi?Tumshuqcha b-n tugunchani birlashtirish.
Tumshuqchaning vazifasi?Changni ushlash.
Tugunchada nima joylashgan?Urug`kurtak.
Gulqo`rg`on qismlari?Gultoj,gulkosacha.
Oddiy gulqo`rg`on deb nimaga aytiladi?Gulqo`rg`on bo`laklarining rangi bir xil b-sa/
Murakkab gulqo`rgon deb nimaga aytiladi?Gulqo`rg`on bo`lak/i+ rangi har xil b-sa.
Oddiy gulqo`rg`onga misol?Lola,chuchmoma,gulsafsar.
Murakkab gulqo`rg`onga misol?Olma,g`o`za,olcha,nok.
Gulqo`rg`oni qo`shilgan gullarga misol?Qo`ypechak,karnaygul,marmarak.
Gulqo`rg`on bo`laklari qo`shilmagan gullarga misol?O`sma,g`o`za,olma,nok,lola,boychechak.
Gulqo`rg`on bo`laklari yo`qolib ketgan yoki tangachaga aylangan o`simliklarga misol? Tol,terak,tut,yong`oq.
Jag`-jag` o`simligining 2-nomi?Achambiti.
Jag`-jag`ning gul formulasi?Gk4Gt4Ch4+2U(2)
Sachratqi gulining formulasi?Gk0Gt(5)Ch(5)U(2)
Olxo`ri gulining formulasi?Gk5Gt5ChU1
Lola gulining formulasi?Og3+3 Ch3+3 U(3)
1-jinsli gul deb nimaga aytiladi?Gulda yo changchi yo urug`chi b-sa
Guli 1-jinsli o`simliklarga misol?Tol,gazanda,tut,qayin.
2-jinsli o`simliklarga misol?O`rik,gilos,olma,shaftoli.
2-jinsli gul deb nimaga aytiladi?Gulda ham changchi ham urug`chi b-sa.
1uyli o`simlik deb nimaga aytiladi?1ta tupda,ham changchi ham urug`chi alohida b-sa.
1uyli o`simlikka misol?Makkajo`xori.
2uyli o`simlik deb nimaga aytiladi?1turdagi o`simlikda changchi gullari 1tupda urug`chi gullari boshqa tupda b-sa
2uyli o`simlik?Tol, terak,gazanda.
To`g`ri gul deb nimaga aytiladi?Gul asosidan boshlab teng 2ga yoki undan ortiq qismga bo`linsa
To`g`ri gulga misol?Olma,namatak,behi,shaftoli,qo`ng`iroqgul,lola,suvyig`ar.
To`g`ri gulning 2-nomi?aktinamorf.
Qiyshiq gul deb nimaga aytiladi?Gul asosidan boshlab,teng bo`laklarga bo`linmasa.
Qiyshiq gulning 2-nomi?Zigamorf.
Qiyshiq gulga misol? Gladiolus,nastarin,isfarak,rayhon,marmarak,kiyiko`t,burchoq,loviya, beda,gunafsha,parpi,angishvonagul
Go`za guli olma gulidan nimasi b-n farq qiladi?Ostgulkosachasi,urugchisi b-n.
To`pgul deb nimaga aytiladi?1ta umumiy bandda 1nechata gul joylashgan b-sa.
To`pgullar necha xil bo`ladi va qaysilar?2-xil bo’ladi.Yani oddiy va murakkab bo’ladi.
Oddiy to`pgul b-n murakkab to`pgulni farqi?Oddiy to’pdulda gulpoya shohlanmaydi, murakkab to’pgulda esa shohlanadi.
Oddiy qalqonsimon to`pgulga misol?Olma,nok,gilos,olcha.
Gullari gulpoyada bandsiz joylashgan o`simlik?Zubturum.
Oddiy boshoq deb nimaga aytiladi?Agar to’pgullarning gullari uzun poyaga bandsiz biriksa.
Gullari gulpoyaga uzun bandi b-n birlashgan o`simliklarga misol?Karam,rediska,jag’-jag’,qurttana.
Oddiy shingil nima? Gullari gulpoyaga uzun bandi b-n birlashgan o`simliklarga.
Murakkab soyabonga misol?Sabzi,ukrop,petrushka,shashir,bodiyon.
Murakkab boshoqqa misol?Bug’doy,arpa,javdar,bug’doyiq.
Murakkab shingil(ro`vak) hosil qiladigan o`simliklar?Tok,sholi,qamish,nastarin,kelin supurgi,otquloq,rovoch.
Qaysi o`simliklar kuchalasi boshoqqa o`xshaydi?Yong’oq,oqqayin,tol.
Guli gulpoyasi uchidagi savatchada joylashgan o`simliklar? Kungaboqar,kartoshkagul,shuvoq,bo’tako’z,sachratqi,emron,karrak.
Guli ko`zga tashlanmaydigan o`simlik?Anjir.
Changlanish nima?Changdondagi changni yetilib urug’chi tumshuqchasiga tushishi.
Necha xil changlanish bor?Chetdan changlanish,o’z-o’zidan changlanish,sun’iy changlanish.
Chetdan changlanishni kim aniqlagan?1793-yilda X.Shprengep.
Hashoratlar yordamida changlanadigan o`simliklar?O’rik,olma,g’oza,nok,beda,oqquray
Hasharotlar yordamida changlanadigan o`simliklar u-n qanday xususiyat xos?Gulining chiroyliligi,xushbo’y hid taratishi,gulning yirikligi.
Shamol yordamida changlanadigan o`simliklar?Bug’doy,arpa,sholi,suli,tol,terak,yong’oq.
O`zidan changlanadigan o`simliklarga qanday xususiyat xos?Changchi va urug’chi bir vaqtda yetilishi.
Eng yirik to`pgul?Tallipot palmasi
Qo`lansa hidli b-b, gulining diametri1metrga,gultojining qalinligi5sm keladigan o`simlik?Raffleziya Arnoldi.
Urug`lanish nima?Changchi va urug’chining jinsiy hujayrasining qo’shilishi.
Changchi etilganini qaerdan bilamiz?Changdon yiriklashib yoriladi.
Urug`chi etilganinichi?Urug’chi tumshuqchasidan suyuqlik ajralib chiqadi.
Chang nechta hujayradan iborat va ular qaysilar?2 xil.Vegetativ(katta),generativ(kichik).
Chang donachalarining vegetativ hujayrasining vazifasi?Spermaning harakatlanishi uchun naycha hosil qiladi.
Generativ hujayrasining vazifasi?Tuxum hujayra va markaziy hujayrani urug’lantirish.
Qo`sh urug`lanish nima?2 ta spermaning tuxum hujayra va markaziy hujayrani urug’lantirishiga
Murtak nimadan hosil bo`ladi?Urug’langan tuxum hujayradan.
Endosperma qanday hosil bo`ladi?Urug’langan markaziy hujayradan.
Bir necha urug`li o`simliklarga misol?Lola,g’oza,ko’knor.
Yong’oq, oqqayin, tol kuchalasi boshoqdan nimasi bilan farq qiladi?Asosiy gulpoyasining osilib turishi bilan.
Qashqarbeda to`pguli qanday to`pgulga misol bo`ladi?Oddiy shingil.
Kuchala to’pgulga misol?Yong’oq,oq qayin va tollarning changchili to’pgullari.
Ituzum,pomidor va kartoshkaning guli qanday to’pgulda o’rnashgan?Gajak.
Changchining asosiy qismi?Chang.
Gultojisimon oddiy gul qo`rg`only o`simliklar?Lola.
Gulning changlanishi ko`p jihatdan nimaga bog`liq?To`pgulga.
Olmaning gullari qanday to`pgulga yig`ilgan?Qalqonsimon.
Oddiy boshoqqa misol?Zubturum.
Oddiy shingilga misol? Karam,rediska,jag’-jag’,qurttana.
Qashqarbedaning gullari qanday to`pgulga yig`ilgan?Oddiy shingil.
Savatchalarning atrofi o`rama bargchalar b-n o`ralgan o`simliklar? Kungaboqar,kartoshkagul,shuvoq,bo’tako’z,sachratqi,emron,karrak.
Qoqio`t,sachratqi va kungaboqar gullari qanday to`pgulga yig`ilgan?Savatcha.
Ziradoshlar oilasiga xos to`pgul?Soyabon.
Olma va nokning to`pguli?Qalqonsimon.
O`z-o`zidan changlanadigan o`simliklarda urug`chi qanday holatda bo`ladi?Changchiga nisbatan qisqaroq bo`ladi.
Suniy changlanishga misol?Makkajo`xori.
To`pgul o`qi shoxlanmaydiga o`simliklar?Zubturum,olcha,qashqarbeda,gilos.
Gullari kalta gulpoyada navbat b-n joylashadigan o`simliklar?Olma,nok,gilos,olcha.
Gullarining yuqori qismi bir xil tekislikda bo`ladigan o`simliklar? Olma,nok,gilos,olcha.
To`pgul o`qi shohlangan o`simliklar?Sabzi,ukrop,petrushka,shashir,bodiyon.
Urug` nimadan hosil bo`ladi?Murtak va endosperimning qo`shilishidan.
Urug` kurtak nimaga aylanadi?Urug`ga
Urug` po`stidan nima hosil bo`ladi?Urug`ni o`rab turadigan po`st.
Meva nimadan hosil bo`ladi?Tuguncha va gulning boshqa qismlaridan.
Sperma gulning qaysi qismidan hosil bo`ladi?Chang donachasidan.
Endosperma qaysi hujayradan hosil bo`ladi?Urug`langan markaziy hujayradan.
Urug`chining uchki qismi?Tumshuqcha.
Gulqo`rg`on ichidagi asosiy qismlardan biri?Urug`chi,changchi
Gulqo`rg`onning rangli qismi(qavati)?Gultoj.
Changchining asosiy qismi?Chang
Gulqo`rg`onning yashil qismi?Gulkosacha.
Meva nimadan hosil bo’ladi?Gulni urug`lanishidan.ya`ni tugunchadan
Chin meva deb nimaga aytiladi?Meva tugunchaning o`zidan hosil bo`lgan bo`lsa
Chin mevaga misol?O`rik,olcha,shaftoli,olxo`ri,gilos
Soxta meva deb nimaga aytiladi?Meva hosil bo`lishida tugunchadan tashqari gulning boshqa qismlari ham ishtirok etsa
Soxta mevaga misol?Olma,behi,nok
Mevaning vazifalari?Urug`ni tashqi tasirdan himoya qilib turadi, urug`ning tarqalishiga yordam beradi
Meva necha qismdan iborat va ular qaysilar?3qismdan po`st,meva eti,mag`iz
Ho’l meva deb nimaga aytiladi?Mevalarning oraliq qismi seret va qalin bo`lsa
Ho’l mevaga misol?O`rik,shaftoli,olcha
Quruq meva deb nimaga aytiladi?Mevalarning oraliq qismi yupqa etsiz quruq bo`lsa
Quruq mevaga misol?No`xat,mosh,loviya,bodom,yong`oq,pista
Rezavor mevaga misol?Pomidor,uzum,ituzim,qoraqat
Qovoq mevaga misol?Qovoq,qovun,tarvuz,handalak,tomashaqovoq,bodring
Rezavor meva bilan qovoq meaning farqi?Qovoq mevada eti qalin,po`sti qattiq bo`ladi.
Danakli mevaga misol?O`rik,olxo`ri,olcha,gilos
Danakli mevalar ichidan qaysi biri foydali darmondorilarga boy bo’ladi va shifobaxsh xususiyatga ega?O`rik
Quruq mevalar nechaga bo’linadi, ular qaysilar?2ga chatnaydigan,chatnamaydigan
Don mevali o’simliklarga misol?Bug`doy,arpa,suli,makkajo`xori
Chatnamaydigan o’simliklarga misol? bug`doy,arpa,suli,makkajo`xori.
Chatnaydigan mevalarga qanday mevalar kiradi?qo`zoq,qo`zoqcha,dukkaklar,ko`saklar
Chatnaydigan mevalarga misol?mosh,loviya,turp,rediska,jag`-jag`
Bir nechta mevabargni qo’shilishidan qanday meva hosil bo’ladi?ko`sak meva
Ko’sak mevaga misol?g`oza,lola,bangidevona,chuchmoma,boychechak
Dukkakli mevaga misol?no`g`at,mosh,loviya,burchoq,oq akatsiya,beda,zirako`t
Chetlari bir-biriga qo’shilib ketgan mevabargchalardan tashkil topgan meva turi?dukkag meva
Qo’zoq va qo’zoqcha mevaga misol?karam,qurttana,rediska,turp
Qo’zoq meva bilan dukkak mevaning farqi?qo`zoq mevada pallasi orasida to`siq bo`lishi bilan
Manzarali daraxtlarga misol?zarang,shumtol,qayrag`och
Qanotchali mevaga misol? zarang,shumtol,qayrag`och.
Uchma mevaga misol?terak
Qaysi o’simlik allergiya kasaliga duchor bo’ladi?terak
Mevalarning odam hayotidagi ahamiyati?oziq-ovqat va dori-darmon sifatifa ishlatiladi.
Mevasidan ozq-ovqat sifatida foydalanadigan o’simliklar?o`rik,olma,behi,olcha,gilos,bodom,pista,yong`oq
Mevasidan dori-darmon tayyorlanadigan o’simliklar?marmarak,qoraqat,na`matak
O’zbekistonda eng ko’p tarqalgan ziravor o’simliklar?zira,alqor,sedana,murch,kashnich
Zeb-ziynat buyumlari tayyorlashda ishlatiladigan o’simliklar? yersovun,tasbehmunchoq,qalampirmunchoq
Yumaloq,sershira turlicha rangdagi meva?Rezavor.
Boshqa narsalarga yopishib(ilashib)tarqaladigan meva?Ilmoqli meva.
Qizil rangli yirik donlari istemol qilinadigan meva?Anor.
Karamdoshlar oilasida ko`proq uchraydigan bo`yi enidan uzun meva?Qo`zoq.
Qovoqdoshlar oilasiga mansub pishirib istemol qilinadigan,juda yirik meva?Qovoq.
Shamolda uchub yuradigan mevalardan biri?Qanotchali meva.
Boshqa narsalarga yopishib (ilashib)tarqaladigan meva?Ilmoqli meva.
Asosiy ildizida oziq moddalar to`planadigan,o`simliklarning istemol qilinadigan ildizlari?Ildiz meva.
qizil rangli, yirik ,donlari istemol qilinadigan meva?Anor.
Yumaloq,sershira, turlicha rangdagi meva?Rezavor.
Mevasi istemol qilinadigan o`simliklar?Xurmo(pama mevasi),non daraxti.
Dorivor o`simliklarni aniqlang?Emron,marmarak,dalachoy,kiyiko`t.
Ziravor o`simliklarni aniqlang?Sedana,kachnich ,zira,alqor.
Urug’ o’simliklarning qanday organi?Generaiv ,ko`payish organi.
Urug’ning tarkibiy qismlari?Murtak,urug`palla,po`st
Ikki urug’pallali o’simliklarni urug’ tarkibi?2ta urugpalla,murtak(ildizcha,poyacha,2ta bargcha)
Bir urug’pallali o’simliklarning urug`ining tarkibi?1ta urug`palla,murtak(ildizcha,poyacha,kurtakcha)
Ikki urug’pallali o’sinliklarga misol?olma,o`rik,shaftoli,gilos,qovun,tarvuz.
Bir urug’pallali o’simliklarga misol?bug`doy,sholi,arpa,suli,javdar,makkajo`xori.
Qaysi o’simlikning urug’i cho’ziq shaklda bo’lib, sirti yupqa sariq po’st bilan qoplangan?bug`doy.
Bug’doy donining ichki tuzilishi?urug`palla,ildizcha,poyacha,kurtakcha.
Urug’ tarkibida qanday organik moddalar bo’ladi?kraxmal,oqsil,moy.
Qaysi o’simliklar urug`i tarkibida kraxmal nihoyatda ko’p bo’ladi?bug`doy,makkajo`xori.
Qaysi o’simliklar urug’i tarkibida oqsil ko’p uchraydi?loviya,mosh,no`xat.
Qaysi o’simliklar urug’i tarkibida moy ko’p bo’ladi? yong`oq,bodom,o`rik,shaftoli,yeryong`oq,kungaboqar,g`o`za.
Urug’ tarkibidagi oziq moddalar qayerda to’planadi?urug`palla va endospermda.
Qaysi o’simliklar urugi tarkibida efir moylar k’op bo’ladi?zira,shivit
Qaysi o’simliklar urug’i tarkibida zaharli moddalar to’planadi?mastak,achchiqbodom,shaftoli,kampirchopon.
Qaysi o’simlikning urugi 100 yilgacha saqlanadi?yantoq.
Qaysi o’simliklarning urug’i o’sish xususiyatini 1 yildan ortiqroq saqlaydi?saksovul,chayir,izen.
Urug’ nafas olganda qanday gaz yutib , qanday gaz ajratadi?O2 yutib, CO2 ajratadi.
Urug’ qanday jarayon natijasida issiqlik ajratadi?nafas olganda.
Urug’ni unib chiqishi uchun qanday sharoitlar zarur?namlik,issiqlik,ozuqa.
Sabzi necha sm chuqurlikda ekiladi?0,5-2sm
G’o’za necha sm chuqurlikda ekiladi?6-7sm
Shivit necha sm chuqurlikda ekiladi?1-3sm
Makkajo’xori necha sm chuqurlikda ekiladi?6-10sm
Turp necha sm chuqurlikda ekiladi?2-3sm
Bug’doychi?3-5sm
Qanday urug’lar chuqurroq ekiladi va sababi nima?yirik urug`lar chunki ozuqa ko`p bo`ladi.
Zich tuproqda urug’lar nima sababdan yuzaga ekiladi?havo va suv kam bo`ladi
Sekin unib chiqadigan o’simliklar?o`rik,bodom,shaftoli
Nish nima?urug`dan endigina o`sib chiqqan kalta va nozik o`simta
Kraxmal shakarga qanday aylanadi?suvda erib
Avtoxor o’simliklar deb nimaga aytiladi?urug`i va mevasini o`z kuchi b-n tarqata oladigan o`simliklar
Avtoxor o’simliklarga misol?xina, burchoq,yorongul,o`qotar
Qaysi o’simlik mevalarining uchida joylashgan bir tutam popuklar hisobiga uchadi?tol,terak,qoqio`t,qo`g`a.
Qanotchalari orqali shamolda bir yerdan ikkinchi yerga uchib o’tadigan meva qanday nomlanadi va unga misol?uchma meva deyiladi, qayrag`och,shumtol,saksovul,cherkez, boyalich,baliqko`z, zarang,ravoch,jud.
Tarqalishi suv orqali kechadigan o’simliklarga misol?nilufar,g`umay,kurmak,machin,qo`ypechak, zarpechak,zubturum,qurttana
Qo’ng’iroqbosh mevasining uzunligi va og’irligi qancha?0,5mm,0,1-0,2mg
Urug’ga tashqaridan suv va havo qanday kiradi?urug` yo`li orqali
Loviya urug’ining yirikligi?1-2sm
Loviya urug’i nima orqli dukkak pallasiga yopishib turadi?choki orqali
120 oyda pishadigan meva?seshel palmasi
Xanjarsimon meva qaysi o’simlikda bo’ladi, dataxtining balandligi qancha va mevasining uzunligi, eni? oroksalon balandligi18m uzunligi 60-120sm eni 8sm
Eng yirik dukkakli o’simlik qaysi, dukkining uzunligi va eni qancha?liyana uzunligi180sm eni 150sm
Qovun urug`ining o`sib chiqishi u-n qanday harorat kerak?150C
G’o’za urug`ining o`sib chiqishi u-n qanday harorat kerak?130C
Bodring urug`ining o`sib chiqishi u-n qanday harorat kerak?120C
Pomidor urug`ining o`sib chiqishi u-n qanday harorat kerak?100C
Makkajo’xori urug`ining o`sib chiqishi u-n qanday harorat kerak?80C
Sabzi urug`ining o`sib chiqishi u-n qanday harorat kerak?50C
Bug’doy urug`ining o`sib chiqishi u-n qanday harorat kerak?30C
Qaysi o`simliklarning urug`I meaning ichki bosimi yoki pallalarning chatnashi,buralishi hisobiga tashqariga otilib chiqadi?(Avtaxor)xina, burchoq,yorongul,o`qotar.
O`simliklar sistematikasi deb nimaga aytiladi?O`xshashlik darajasiga qarab o`simliklar dunyosini ma`lum sistemaga solish.
O`simliklar sistematikasi qanday sistematik birliklardan iborat?Tur,turkum,oila,sinf(ajdod),bo`lim,o`simliklar dunyosi.
Turga ta`rif bering?Hamma organlari bir-biriga o`xshash,ma`lum maydonda uchraydigan o`simliklar yig`indisi.
Turkumga ta`rif bering?Bir- biriga yaqin turlar yig`indisi.
Binar namenklaturani fanga kiritgan olim?Karl Linney.
O`simliklar sistematikasidagi eng katta sistematik birlik?O`simliklar dunyosi.
Organik olam qanday dunyolarga ajraladi?4ta bakteriya,zamburug`,o`simlik,hayvonot.
Ko`zga ko`rinmaydigan tirik mavjudotlar nima deb ataladi?Mikroblar.
Mikroblarni 1-bo`lib kim aniqlagan?300 yil muqaddam A.Levenguk.
Mikroblar ichidagi eng katta guruh?Bakteriyalar.
Qanday maxsulotlarda bakteriyalar juda tez ko`payadi?Go`sht,sut,sabzavot,mevada.
Bakteriyalarni o`rganuvchi fan?Mikrobiologiya.
Pichan bakteriyasi nechta hujayradan iborat?1ta
Bakteriyalar hujayra shakliga qarab nechta guruhga bo`linadi?3ta
Sharsimon bakteriyalarga misol?Kokklar
Tayoqchasimon yoki silindirsimon bakteriyalarga misol?Batsillalar.
Bukilgan bakteriyalar bu?Spirillalar.
Bakteriyalar qanday oziqlanadi?Saprofit(tayyor organik oziq bilan).
Bakteriyalarning ko`payish usuli? 2ga bo`linish.
Qulay sharoitda bakteriya hujayrasi necha daqiqada bo`linib ko`payadi?20-30
Bakteriyalar qanday sharoitda tez halok bo`ladi?Quyosh nuri,haddan tashqari past harorat,quruq havodan.
Bakteriyalar sporasi necha gradus issiqqa va sovuqqa bardosh beradi?140 gradus issiqqa,253 gradus sovuqqa.
Chirish nima?Azotli organik moddalarning bakteriyalar tomonidan parchalanishi.
Chirituvchi bakteriyalar deb nimaga aytiladi?Chirish jarayonini yuzaga ketiruvchi bakteriyalarga.
Qaysi bakteriyalar bo`lmaganda er yuzi turli xil qoldiqlar bilan to`lgan bo`lardi?Tuproq bakteriyalari(chirituvchi).
Qaysi bakteriyalar faoliyati natijasida oziq ovqat maxsulotlari chiramaydi balki achiydi?Achituvchi.
Achish deb nimaga aytiladi?Azotsiz organik moddalarning bakteriyalar tomonidan parchalanishi.
Oziqlanish usuliga ko`ra achituvchi bakteriyalar qanday hisoblanadi?Saprofit.
Achituvchi bakteriyalar qaysi maxsulotlarda yashaydi?Sutda,yangi sersuv sabzavotlarda,o`tlarning barg va poyalarida.
Burchoqdoshlar ildizida yashaydigan bakteriya turi va uning vazifasi?Tugunak bakteriyalar,azotni yig`ish.
Kasallik paydo qiluvchi bakteriyalar qanday ataladi? Parazit bakteriyalar.
Parazit bakteriyalar odamda qanday kasalliklarni keltirib chiqaradi?Sil,terlama,bo`g`ma,vabo,o`lat.
Yuqimli kasalliklarni suv va havo orqali tarqalishini kim aytib o`tgan?Abu Ali Ibinsino.
O`zidan fitonsidlar chiqarib havoni tozalaydigan o`simliklar?Gledichiya,archa,yong`oq,terak.
Paxtachilikka katta ziyon yetkazuvchi bakteriya turi?G`o`za gommozi.
Bakteriya yuqqan o`simlikda qanday o`zgarishlar bo`ladi?O`simlik bargida qora dog`lar paydo bo`ladi, va quriydi.
Bakteriyalar kasal o`simlikdan sog`lom o`simlikka qaysi organi orqali yuqadi?Barg og`izchalari orqali.
Zamburug`lar nimasi orqali ko`payadi?Sporalari.
Zamburug`ning meva tanasi nimalarga bo`linmagan?Ildiz,poya,barg.
Zamburug` hujayrasining tarkibiy qismi?Qobiq,protopplazma,mag`iz.
Zamburug`larning oziqlanish usuli?Saprofit.
Zamburug` hujayralarida … bo`lmaydi?Plastidalar va xlorofil.
Mitseliy bu?Zamburug`ning meva tanasi.
Mitseliy nimalar yig`indisidan iborat?Gifalar.
Zamburug`larning spora hosil qiluvchi qismi nima deb ataladi?Mevatana.
Zamburug`lar qanday yo`l bilan ko`payadi?Vegetativ,jinsiy,jinssiz.
Er yuzida zamburug`larning qancha turi bor?100000dan ortiq.
O`zbekistonda-chi?3000ga yaqin.
Zamburug`larning meva tanasi qanday qismlardan iborat?Oyoqcha va qalpoqchalardan.
Mog`or zamburug`ining mitseliysi nechata hujayradan iborat?1ta.
Mog`or zamburug`ining 2-nomi?Po`panak.
Mog`or zamburug`i yaxshi sharoitda qanday yo`l bilan ko`payadi?Jinssiz.
Mog`or zamburug`ining sporalari qaerda etiladi?Sporangiy ichida.
1ta zamburug`da nechata sporangiy bo`ladi?10 lab.
Sporangiy ichida qancha spora bo`ladi?10000 dan ortiq.
Zamburug`larning sporalari etilganini qaerdan bilish mumkin?Sporangiylari qoramtir ranga kiradi.
Zamburug`larning qanday ko`payish turida gifalarning uchlari tutashadi?Jinsiy.
Po`panak zamburug`ining oziqlanishi uchun qanday sharoitning keragi yo`q?Yorug`lik.
Qaysi zamburug`namlik va issiqlik bo`lmasa yashay olmaydi?Po`panak(mog`or) zamburug`i.
Penitsillin qaysi zamburug`dan olinadi?Penitsill zamburug`idan.
Zamburug`larning o`sishi uchun qanday sharoitlar zarur?Harorat,namlik,ozuqa.
Mog`or zamburug`idan qanday maqsadlarda foydalaniladi?O`simlik va hayvonlarning o`sishini tezlatish uchun,chorva mollarining mahsuldorligini oshirishda.
Achitqi zamburug`i nechata hujayradan iborat?1ta.
Xamirning g`ovak va engil bo`lishiga sabab nima?Kraxmalni parchalanib, spirt va CO2 ga aylanganligi uchun.
Achitqi zamburug`i yaxshi sharoitda qanday yo`l bilan ko`payadi?Kurtaklanish(jinssiz).
Achitqi zamburug`ining zigotasi bo`linishidan nechata spora hosil bo`ladi?4 yoki 8ta.
Qoziqorinning bo`yi necha sm?10-20.
Qo`ziqorinning sporalari qaerda etiladi?Qalpoqchadagi katakchalar ichida.
Iste`mol qilinadigan zamburug`lar?Qo`ziqorin,qo`zidumba.
Sporalari ungandan so`ng 40 kunda etiladigan zamburug` turi?Qo`zidumba.
Qaysi zamburug`ning meva tanasi uzun, oyoqchalari ingichka va tanasi cho`qqaygan?Go`ng.
Go`ng zamburug`ining 2-nomi?Siyoh zamburug`i.
Issiq xonalarda ham o`stiriladigan zamburug` turi?Qo`zidumba.
Go`ng zamburug`ining sporalari qaerda etiladi?Qalpoqchasining ostki tomonida.
Go`ng zamburug`ining sporalari etilganligini qaerdan bilamiz?Siyohga o`xshab suyuqlik tomib turadi.
Parazit zamburug`lar odamda qanday kasalliklarni keltirib chiqaradi?Mikoz,mikotaksikoz,teri kasalliklari.
Paxtachilikka zarar etkazadigan zamburug` turi?Vertitsillum.
Parazit zamburug`lar o`simliklarda qanday kasalliklar keltirib chiqaradi?Vilt,qorakuya.
Vilt so`zining ma`nosi?So`lish.
Vertitsillum zamburug`ining 2-nomi?Oqpalak.
Qorakuya zamburug`i qaysi o`simliklarda uchraydi?Arpa,bug`doy,suli.
Qorakuya bilan zararlangan o`simliklarda qanday o`zgarishlar kuzatiladi?Doni mayda va nimjon,urug`i rivojlanmaydi.
Lishayniklar qaysi organizmlarning simbioz yashashidan hosil bo`lgan?Zamburug` va bir hujayrali suvo`ti.
Er yuzida lishayniklarning qancha turi bor?26000.
Tog` va cho`llarda qaysi lishaynik o`sadi?Yopishqoq.
Lishaynikdagi zanburug`ning vazifasi?Suv va mineral moddalarni shimish.
Lishaynikdagi suvo`tining vazifasi?Anorganik moddadan organic modda hosil qilish.
Lishayniklar qanday yo`l bilan ko`payadi?Jinssiz va jinsiy.
Qanday lishaynik turlari bor?Bargsimon,yopishqoq,butasimon(shoxli).
Qaysi lishaynikning tanasi bargga o`xshash yassi,pastki tomoning o`rtasi bilan jismga yopishib turadi? Bargsimon(parmeliya).
Qaysi lishaynik jismdan ko`tarilib yoki osilib turadi?Shoxli(butasimon).
Lishayniklar qanday maqsadlarda foydalaniladi?Dori-darmon atir va sovunlar olishda.
… atmosfera havosining tozaligini ko`rsatib turadigan mezondir? Lishaynik.
O`simliklar dunyosi qanday o`simliklarga bo`linadi?Yuksak va tuban.
Tuban o`simliklarning qanday organlari bo`lmaydi?Ildiz,poya,barg.
Ko`p hujayrali tuban o`simliklarning tanasi nima deb ataladi?Tallom yoki qattana.
Tuban o`simliklarning erkaklik va urg`ochilik jinsiy organlari nechata hujayradan iborat?1ta.
Suvo`tilarga ta`rif bering?Suvda yashaydigan,hujayrasida xlorofil donachalari bo`lgan,organik moddalar hosil qiladigan tuban o`simliklar.
Yuksak o`simliklar bilan tuban o`simliklarning farqi?Yuksak o`simliklarda ildiz,poya,barg bo`ladi.
Suvo`tilarning qancha turi bor?30000ga yaqin.
Suvo`tilarni o`rganuvchi fan?Algalogiya.
Bir hujayrali suvo`tilar?Xlorella,xlamidomonada.
Xlorella hujayrasining tuzilishi?Qobiq,sitopalazma,mag`iz,xromatafor.
Xlorella xromataforining shakli?Kosachasimon.
Xlorellaga xos qaysi hodisa ullotriksda ham kuzatilishi mumkun?Spora hosil qilish.
Xlorella suv va mineral moddalarni qaysi qismi orqali so`rib oladi?Po`sti.
Xlorella asosan qanday yo`l bilan ko`payadi?Jinssiz.
Avtosporalar xlorellaning qanday ko`payishi natijasida hosil bo`ladi?Jinssiz.
1ta xlorella avlodi ko`payib qanchagacha etishi mumkin?Bir necha million.
Xlorella noqulay tasirdan qanday himoyalanadi?Spora hosil qilib.
Xlorella ichidagi borliq nechaga bo`linib ko`payadi?4-8.
Xlorellaning qancha turi bor?40dan ortiq.
O`rta osiyoda-chi?5ta.
Xlorella qaysi oilaga mansub?Xlorelladoshlar.
Xlamidomonada qaysi oilaga mansub?Xlamidomonadadoshlar.
Akvarium devorlarida ham o`sadigan suvo`ti?Xlamidomonada.
Xlamidomonada qaerlarda uchraydi?Iflos va azotli birikmalarga boy joylarda.
Xlamidomonada so`zining ma`nosi?Kiyimli sodda organizm.
Xlamidomonada hujayrasining shakli?Noksimon yoki oval.
Xlamidomonadaning tuzilishi?2ta xivchin,vakuola,qobiq,mag’iz,xromatofor.
Xivchinlarning vazifasi?Harakatlanish.
Xlamidomonadaning ko`zchasi qaerda joylashgan?Xramatoforining uchida.
Xlamidomonadaning qizil ko`zchasi nima deb ataladi?Stigma.
Ko`payishdan oldin xlamidomonadada qanday o`zgarishlar kuzatiladi?Xivchinlari yo`qoladi,harakatdan to`xtaydi.
Xlamidomonada qaysi vaqtda jinsiy yo`l bilan ko`payadi?Kuzda.
Xlamidomonadaning jinssiz ko`payishidan hosil bo`lgan hujayralar nima deb ataladi?Zoosporalar.
Gametalarning zoosporalarga o`xshashlik tomoni?2 xivchinli,harakatchan.
Gametalarning zoosporalardan farqli tomoni?Zoosporalarga nisbatan kichik,o`zlarida erkaklik va urg`ochilik xususiyatlarini saqlaydi.
Gametalarni hosil qilgan ona hujayraga nima deyiladi?Gametangiya.
Izogametalar deb qanday gametalarga aytiladi?Erkaklik va urg`ochilik xususiyatlarini aniqlab bo`lmaydigan gametaga.
Qanday ko`payish natijasida 4ta xlamidomonada hosil bo`ladi?Jinsiy(Izogametalardan hosil bo`lgan zigota).
Xlamidomonada jinsiy ko`payganda nechata mayda hujayra hosil bo`ladi?32-64ta.
Jinssiz ko`payganda-chi?4-8ta.
Xlamidomonadaning qancha turi bor?500.
Qoramol,qo`y,echki ovqatiga xlorella nima maqsadda qo`shib beriladi?Semirtirish.
Jo`ja va tovuqlarga xlorella pastasi qo`shib berilsa ularda qanday o`zgarish kuzatiladi?Semiradi va tuxum qilishi ko`payadi.
Xlorella suspenziyasi tut bargiga sepilsa pillada qanday o`zgarishlar kuzatiladi?Qurtlarining og`irligi va sarmog`i oshadi.
Qaysi suvo`tidan kosmik kemalar va suv osti kemalarida havoni tozalash uchun foydalaniladi?Xlorella.
Bir gektar suv havzasi yuzasidan qancha xlorella hosilini olish mumkin?30-70 tonna.
Ko`p hujayrali suvo`tilarga qaysi suvo`tilar kiradi?Ullotriks,spirogira,kladafora,xara.
Qaysi suvo`tining zanjirdek tuzilgan ipchasi bir xil hujayralardan iborat?Ullotriks.
Qaysi suvo`tining tanasi shoxlanmagan bo`lib, rizoidi pona shaklida bo`ladi?Ullotriks.
Ullotriksning xramatafori qanday shaklda bo`ladi?Belbog`simon.
Ullotriks qanday oziqlanadi?Fotosintez qilib.
Ullotriks qanday yo`l bilan ko`payadi?Jinssiz va jinsiy.
Ullotriksning qaysi qismi xramataforsiz bo`ladi?Ostki.
Ullotriks ipi qanday hosil bo`ladi?Vegetativ hujayrasining o`sib,ko`p marta ko`ndalangiga bo`linishi hisobiga.
Ullotriksning jinsiy ko`payishi nima orqali kechadi?Izogametalar orqali.
Ullotriksning zoosporalarida nechata xivchin bo`ladi?4ta.
Izogametalarda necgata xivchin bo`ladi?2ta
Ullotriksning nechata turi bor?25ta.
Iplari shoxlanmagan va yirik silindirsimon hujayralardan tuzilgan bo`lib, suvda plankton holda yashaydigan suvo`ti?Spirogira.
Spirogiraning bo`linishi qachon boshlanadi?Yozda quyosh botgandan so`ng.
Qaysi suvo`tining tallomi biror ta`sir natijasida uzulishidan ham ko`payib ketaveradi?Spirogira.
Spirogiraning jinsiy ko`payishini tushuntiring?2ta spirogira ipi parallel turadi va yondosh hujayralaridan bir –biriga qaragan o`simta o`sib,chiqadi va tutashadi.To`siq yo`qoladi va 2ta hujayra ichidagi borliq qo`shilib zigota hosil bo`ladi.
Qaysi suvo`tidan yashil qog`oz,karton olinadi?Kladafora.
Baqa to`nlarini qaysi suvo`tilar hosil qiladi?Spiragira va kladafora.
Spirogiraning qancha turi bor?340.
Tallomi sershox bo`lib bo`yi 1metrga etadigan suvo`ti?Kladafora.
Ariq,hovuz,ko`l va sholi poyalarda keng tarqalgan ashaddiy begona o`t?Xara.
Bo`yi 30-60 sm bo`lib, tallomi sershox, asosiy shoxdan chiqqan yon shoxlar ustida ham halqa hosil qilib,o`sadigan suvo`ti?Xara.
Kladafora va xara qanday yo`llar bilan ko`payadi?Jinssiz va jinsiy.
Suvda osilgan holatda yashovchi suvo`ti?Spirogira.
O`zbekistonda suvo`tilarni o`rganishga qissa qo`shgan olim?A.M.Muzaffarov.
Dengiz suvo`tilarining bo`yi qanchagacha bo`ladi?Bir necha smdan 60-70metrgacha.
Dengiz suvo`tilarining chuchuk suvo`tilardan farqi?Xramatoforida xlorofildan tashqari karotin,ksantofil,hamda qo`ng`ir va qizil pigmentlarning bo`lishi bilan.
Tanasining yuqori qismi yzun lentasimon, cheti kungurali,bo`yi 2-6-12m keladigan suvo`ti?Yapon laminariyasi.
Yapon laminariyasining eni necha sm?10-75sm.
Yapon laminariyasining 2-nomi?Dengiz karami.
Laminariya tarkibida qanday moddalar bor?Darmon dorilar,shakar va ozuqabop moddalar.
Laminariya turkumiga nechata tur kiradi?30ta.
Laminariyaning har gektaridan qancha quritilgan maxsulot olish mumkin?50-65 tonna.
Dengiz suvo`tilarining tarkibida qanday moddalar kam va qanday moddalar ko`p boladi?Yog` kam,oqsil,uglevod,vitamin ko`p.
Sanoatda dengiz suvo`tilaridan nima olinadi?Yod va brom.
Agar-agar qaysi suvo`tilardan olinadi?Qizil,fillofora.
Algin kislotasining natriyli tuzi qaysi xususiyati jihatidan arab elimiga nisbatan 37 marta,kraxmalga nisbatan 14 marta qimmat turadi?Yopishqoqlik.
Dengiz suvo`tilarining 1kg kulidan qancha yod olinadi?5-20gr.
Agar-agar labaratoriya sharoitida nima maqsadda ishlatiladi?Bakteriya va zamburug`larni o`stirish uchun.
Ovqatga ishlatiladigan dengiz suvo`tilari?Laminariya,nemalion,ulva.
Ayrim suvo`tilar necha metr chuqurlikda o`sib, quyosh nurini necha foizgacha qabul qila oladi?269mva 99,9%.
Eng uzun suvo`ti qaysi, uning bo`yi necha metr va 1sutkada qancha o`sadi?Makrotsistis 60m 1sutkada 45sm o`sadi.
Gulli o`simliklar va xlorella qancha quyosh energiyasini qabul qiladi?Gulli o`simliklar 1-2%,xlorella 7-12%.
Karotin qanday rangli pigment?Sariq.
Ksantofil qanday rangli pigment?Zarg`aldoq.
Birinchi bo`lib kosmosga olib chiqilgan suvo`ti?Xlorella.
Spirogirani yadrosi qanday holatda joylashadi?Stoplazma iplariga osilgan holatda.
Sipiragira hujayrasining tuzilishi?Xramatafor,mag`iz,qobiq,sitoplazma.
Dengiz suv o`tlariga qaysi o`simliklar kiradi?Laminariya,ulva,nemalion.
Yo`sinlarning yer yuzida qancha turi uchraydi?14500
Yo`sinlarda ildiz vazifasini nima bajaradi?Rizoidlar.
Yo`sinlarning ko`payishi nima orqali amalga oshadi?Jinsiy va jinssiz bo`g`inlarning gallanishi orqali.
Yo`sinlarda handay bo`g`in ustunlik qiladi?Jinsiy.
Yo`sinlarning suvo`tilarga o`xshashlik tomoni?Tanasi bargsimon tallomdan iboratligi,ildizining yo`qligi bilan.
Yo`sinlarning suvo`tilardan farqi?Tanasi poya va barglarga bo`lingan.
Yuksak o`simliklardan yo`sinlar nimasi bilan farq qiladi?Ildizi va o`tkazuvchi sistemasining yo`qligi bilan
Yo`sinlarning jinsiy organlari necha hujayrali?Kop hujaytali.
Yo`sinlarning erkaklik va urg`ochilik jinsiy azolari nima deb ataladi?Erkaklik jinsiy a`zosi anteridiy,Urg`ochilik a`zosi arxegoniy.
Yo`sinlarning urug`lanishi qaerda va nima orqali amalga oshadi?Suvda, harakatchan spermatozoidlar orqali.
Tabiatda juda keng tarqalgan yo`sin turi?Poyabargli.
Funariya yo`sining bo`yi necha sm?1-3sm.
Funariya yo`sini necha uyli o`simlik?Bir uyli.
Poyabargli yo`sinlarning qancha turi bor?13000ga yaqin.
Funariya yo`sinining barglari necha qavat hujayralardan tuzilgan? 1qavat.
Funariya yo`sinining spermatazoidi necha xivchinli?2 xivchinli.
Funariya yo`sinining urg`ochilik jinsiy a`zosi qanday shaklda?Kolba.
Funariya yo`sinining har bir arxegoniyda nechatadan tuxum hujayra hosil bo`ladi?1tadan.
Funariya yo`sinining jinsiy ko`payishini tushuntiring?Yo`sinlarning ustini suv bosib,anteridiy va arxegoniylarning uchi ochiladi,spermatozoidlar suv orqali borib,arxegoniy ichiga kirib zigota hosil qiladi.
Funariya turkumiga qancha tur kiradi?200ga yaqin.
Jinsiy bo`g`in davri deb nimaga aytiladi?Nihol rivojlanib,jinsiy a`zolar hosil qilishi,urug`lanishi,zigota hosil qilishiga.
Jinssiz bo`g`in davri deb nimaga aytiladi?Zigotadan sporalarning hosil bo`lishi,yetilishi,to`kilishi va undan yashil niholning unib chiqishiga.
Kampirqo`rsoq yo`sini qaerda ko`p uchraydi?Qizilqum cho`lida.
Yo`sinlarning qaysi biri juda tez o`sib qalin chim hosil qiladi?Kampirqo`rsoq yo`sini.
Yo`sinlarning 2-nomi?Moxlar.
Kampirqo`rsoq yo`sinining 2-nomi?Tortula.
Qaysi o`simlikning barglari faqat 1 qavat hujayralardan tashkil topgan,tomirsiz bo`ladi?Torf yo`sini.
Dala qirqbo`g`imi bilan sershox qirqbo`g`imning farqi? Sershox qirqbo`g`imda bahorgi poyasining yoqligi,spora beruvchi boshoqlari shoxli poyalar uchida hosil bo`lishi bilanfarq qiladi.
Torf yo`sinlari suv va mineral moddalarni nimasi orqali shimib oladi?Poya va barglari orqali.
Yer yuzida qirqbo`g`imlarning qancha turi o`sadi?30dan ortiq.
O`zbekistonda-chi?1ta turkumga kiruvchi 2ta turi o`sadi.
Nima sababdan torf yo`sinining rangi oqish bo`ladi?O`lik hujayralari tirik hujayralarga nisbatan ko`pligi uchun.
Nima sababdan torf qatlamiga tushgan hayvon va o`simliklar chirimay saqlanib qoladi?Torf qatlamlarida kislorod bo`lmaydi,doimo sovuq bo`ladi,bakteriya va zamburug`larni o`ldiruvchi zaharli moddalar ajratadi.
Torf yo`sini nima maqsadda foydalaniladi?Yoqilg`i,o`g`it,xomashyo,tabobatda ishlatiladi.
Dalaqirqbo`g`imidagi sporofillar nimani o`zgarishidan hosil bo`lgan?Shakli o`zgargan barg.
Dala qirqbo`g`imining sporalari qaerda yetiladi?Sporangiyda.
Qirqbo`g`imlarning sporafiti nimadan rivojlanadi?Murtakdan.
Qirqbo`gimlarning erkak o`simtasi qaysi belgilari bilan urg`ochi o`simtasidan farq qiladi?Kichkina,chetlari bo`lingan.
Qirqbo`gimlarning qaysi qismlaridan tayyorlangan damlama siydik haydovchi dori sifatida ishlatiladi?Poya va shoxlaridan.
Qirqbo`g`imlarning urug`lanish jarayoni qaerda kechadi?Suvda.
Qirqbo`g`imning yozgi poyasining ahamiyati nima?Organik modda sintezlash.
Qirbo`g`imlar sporalari orqali ko`payishdan tashqari yana qanday yo`l orqali ko`patadi?Ildiz poyalari orqali(begetativ)yo`l bilan.
Er yuzida qirqquloqlarning qancha turi tarqalgan?10000ga yaqin.
O`rta Osiyoda qirqquloqdoshlar oilasiga mansub qancha tur o`sadi?32 tur.
O`zbekistonda 10 turkumga oid necha turi o`sadi?15 turi.
Qirqquloqlarga ta`rif bering?Ildiz poyali ko`p yillik o`tlar.
Qirqquloqlarning qirqbo`g`imlarga o`xshash belgilari?Ildiz poyali ko`p yillik o`t,jinssiz va jinsiy bo`g`inlar gallanadi,vegetative ko`payishi ildiz poyalar orqali,qo`shimcha ildiz.
Qirqquloqlarning daraxtsimon vakillari qaerda uchraydi?Tropik va subtropik mintaqalarda.
Qirqquloqlarning qirqbo`g`imlardan farqi?Bargi yirik patsimon qirqilgan,spora beruvchi boshoqlari bo`lmaydi,sporalari soruslardagi sporangiylarda yetiladi.
Qirqquloqlar barglarining ostidagi qo`ng`ir rangli bo`rtmalar qanday nomlanadi va u yerda nima joylashadi?Sroruslar;sporangiylar.
Qirqquloqlarning gametafiti nima yordamida tuproqqa yopishib turadi?Rizoidi bilan.
Qirqquloqlarning jinssiz ko`payishi nima orqali sodir bo`ladi?Ildizpoya va spora.
Qirqquloqlarning murtagi nimadan rivojlanadi va murtakdan nima rivojlanadi?Urug`langan tuxum hujayra,yangi qirqquloq.
Qirqquloqlarning sporalari qaerda etiladi?Sorus ichidagi sporangiyda.
Qirqquloqlarning gametafitiga ta`rif bering?Bo`yi 1 metr,yashil,yupqa va yuraksimonbo`lib,rizoidlari yordamida tuproqqa yopishib turadi.
Qirqquloqlarning vegetativ ko`payishi nima orqali sodir bo`ladi?Ildizpoya orqali.
Ildizpoyali ko`p yillik o`t,barglari keng nashtarsimon,bargining uzunligi 10-40sm 2-3 karra patsimon bo`lingan.Bu qaysi o`simlik?Zuxrasoch.
Suv yuzasida suzib yuradigan,ildizsiz mayda o`simlik bo`lib, barglari 3tadan bo`lib joylashgan 2tasi yashil, poyaning ikki tomonida o`rnashgan ,yassi,uchinchisi suv ichida osilib turadigan o`simlik?Suv qirqqulog`i.
O`zbekistonda uchraydigan qirqquloq turlari?Zuxrasoch,suv qirqqulog`i,o`rmon qirqqulog`i.
Suv qirqqulog`ining zuxrasoch qirqqulog`idan farqi?Sporali mevasida har xil sporalar hosil bo`ladi.
Zuxrasochning nam tuproqqa tushgan sporasidan nima rivojlanadi?Gametafit.
Yer yuzida ochiq urug’lilarning qancha turi bor?660turi.
O’zbekistonda-chi?18 turkumga oid 40 turi.
Ochiq urug’li o’simliklar qanday o’simliklardan tashkil topgan?Daraxt va butalardan.
Ochiq urug’li osimliklarning urug’i qayerda yetishadi?Maxsus qubbalarda ochiq holda.
Ochiq urug’li o’simlilarga misol? Archa,saur,qarag`ay,qora qarag`ay.
Ochiq urug’lilarga xos belgi va xossalarni ayting?Daraxt va butalardan tashkil topgan,urug`lari qubbalarda etiladi,urug`lardan ko`payadi.
Ochiq urug’lilarning arxegoneysi qayerda joylashadi?Urug`kurtakda.
Ochiq urug’lilarning eng qadimgi vakili?Gingko biloba.
Ochiq urug’lilarning tuxum hujayrasi qayerda joylashadi?Arxegoniyada.
Bo’yi 20 metrga yetadigan, doimo yashil daraxt bu qaysi o’simlik?Archa.
Archaning barglari qanday shaklda bo’ladi?Juda mayda tangachasimon.
Urug’dan unib chiqqan archaning katta daraxt bo’lib yetishishi uchun necha yil kerak?100 yil.
Archa necha uyli o’simlik?2uyli.
Archaning changlari qayerda yetiladi?Changchili qubbada.
Archaning urug’chili qubbasining shakli va uzunligi?Sharsimon, 0,5-1sm.
Archaning tuxum hujayrasi qayerda yetishadi?Urug`kurtakdagi arxegoniy ichida.
Archaning urug’chi qubbalari urug’langandan keyin necha yilda pishadi?2 yoki 3 yilda.
O’rta Osiyoda archaning nechta yovvoyi turi o’sadi?7ta.
O’zbekiston to’glarida archaning qaysi turlari katta-kichik archazorlar hosil qiladi?Zarafshon,Turkiston va Saur archalari.
Manzarali daraxt sifatida ekiladigan archa turlari?Sharq sauri va Vilgin archasi.
Sharq sauri nimasi bilan archaga o’xshaydi?Tana va barglarining tuzilishi bilan.
Sharq sauri nimasi bilan archadan farq qiladi?Novdalarning o`ziga xos shoxlanishi va pishgan qubbalarining notekis choklar orqali ochilishi b-n.
Qarag’ay turkumining yer yuzida qancha turi bor?100ga yaqin.
O’zbekistonda-chi?10ga yaqin.
O’zbekistonda qarag’ay nima maqsadda o’stiriladi?Xushmanzara va yog`ochbop,dori-darmon sifatida,oily nav qog`qzlar tayyorlashda,texnik spirtlar olishda.
O’zbekiston sharoitida qarag’ayning baalandligi necha metr bo’ladi?10-20m.
Oddiy qarag’ayga ta’rif bering?1uyli yorug`sevar, doimo yashil daraxt.
Qarag’ay barglariga ta’rif bering?Novdada 2tadan bo`lib o`rnashgan,uzunligi 5-7sm,och yashil rangli.
Qarag’ay o’rta hisobda necha yil yashaydi?200-400yil.
Yopiq urug’lilarga xos bo’lgan eng muhim belgilardan biri?Qo`sh urug`lanish.
Fanga yopiq urug’li o’simliklarning qancha turi ma’lum?250000dan ortiq.
Yopiq urug’lilarga oid juda ko’p dorivor o’simliklar haqida ma’lumot bergan olimlar?Ibn Sino va Al Beruniy.
Yopiq urug’li o’simliklar necha sinfga bo’linadi va qaysilar?2ga 1-urug`pallalilar va 2-urug`pallalilar.
Bir urug’pallali o’smliklar va ikki urug’pallali o’simliklarning asosiy farqlari?Bir urug’pallalilar-murtagi faqat 1 ta urug’pallali;ildizi popuk ildiz,bargi parallel yoki yoysimon,poyasi kambiysiz,yo’g’onlasha olmaydi,gulqo’rg’oni oddiy.Ikki urug’pallali o’simliklar-murtagi 2 urug’pallali,ildizi o’q ildiz,bargi patsimon yoki panjasimon tomirlangan,poyasi kambiyli, yo’g’onlasha oladi,gulqo’rg’oni murakkab.
O’zbekiston hududida qancha yopiq urug’li osimliklar o’sadi, shulardan nechtasi bir urug’pallali nechtasi ikki urug’pallali?4500 ga yaqin,3700 ga yaqin ikki urug’pallali, 800 ga yaqin bir urug’pallali.
Eng katta qirqquloq qaysi, uzunligi, bargining uzunligi qancha?Siatea turkumiga mansub daraxtsimon qirquloq balandligi 24 m, bargining uzunligi 5m.
Eng kichik qirqquloq qaysi va uning uzunligi qancha?Xesistoreris pumila va Azolla(uzunligi 12 mm)
Archaning urug’lari asosan qanday tarqaladi?Qushlar va o’txor hayvonlar.
Torf yo’sinida asosan qaysi bo’g’in ustunlik qiladi?Jinsiy
Dala qirqbo`g`iminig yozgi poyasi b-n, bohorgi poyasining farqi?Yozgi poyasi---nozik,yashil va shoxlangan.
Ikki urug`pallali o`simliklarning 2-nomi?Magnoliyasimonlar.
Ikki urug`pallali o`simliklar sinfiga nechata oila va nechata tur kiradi?340 ta oila va 175000 tur
O`zbekistonda-chi?138 oila 37000 tur.
Ra`noguldoshlar oilasining gul formulasi?GK(5)GT5CHU1-(5)-∞
Ra`noguldoshlardan qaysi birlari O`zbekiston qizil kitobiga kiritilgan?O`rta osiyo noki, Olga sorbariyasi.
Ra`noguld`oshlarga qanday hayotiy shakldagi o`simliklar kiradi?Daraxt,buta,ko`p yillik o`tlar.
Madaniy holda uchraydigan ra`noguldoshlarga qaysi o`simliklar kiradi?O`rik,shaftoli,gilos,olxo`ri,malina,qulupnay.
O`zbekistonda ra`noguldoshlarning necha turkumga mansub qancha turi o`sadi?35-turkumga mansub 153-tur.
O`zbekistonda nok turkumiga mansub necha tur o`sadi?7ta.
Ra`noguldoshlarning bargiga ta`rif bering?Yon bargchali oddiy 3ga bo`lingan,panjasimon,patsimon,yoki murakkab,poyada ketma-ket joylashgan.
Nok qaysi xususiyatlari bilan olmadan farq qiladi?Mevasining etida tosh moddalari borligi bilan.
Ra`noguldoshlar gulining tugunchasi necha uyli?1-5uyli.
Ra`noguldoshlarning gullari qanday to`pgulda joylashgan?Shingil,qalqon,soyabon.
Nok qaysi xususiyatlari bilan olmaga o`xshaydi?Guli va mevalari bilan.
Ra`noguldoshlarning gullari necha jinsli ?2 jinsli.
Olmaning O`zbekistonda necha turi bor va ularning nechatasi yovvoyi va nechatasi madaniy?5ta turi bor.2tasi yovvoyi 3tasi madaniy.
Olma qaysi turkumga mansub?Olma turkumiga.
Ra`noguldoshlarning mevasiga ta`rif bering?Quruq(yong`oqcha,to`pbargak) yoki ho`l (1 yoki ko`p danakli meva yoki soxta meva)
O`zbekistonda atirgulning nechata turi bor?340 turi.
Ra`noguldosh/ oilasiga qaysi o`simlik/ kiradi?Tobulg`i,olcha,na`matak,olma,olxo`ri,bodom,nok,shaftoli,kamxastak,gilos,qulupnay,malina.
Na`matak turkumiga mansub turlar qaerlarda o`sadi?Tog` va to`qaylarda.
Na`matak o`simligining 2-nomi?Ra`no.
Atirgulning yer yuzida qancha turi bor?10000 turi.
Qaysi o`simlik madaniy atirgulning yovvoyi turi hisoblanadi?Na`matak.
Barglari murakkab toq patsimon,5-9 yaproqchali gullari yirik,eni 8-9 sm keladigan o`simlik?Na`matak.
Mevasi soxta to`q qizil etdor,uzunchoq tuxumsimon uzunligi 2-3 sm keladi bu qaysi o`simlik?Na`matak.
Na`matak mevasining tarkibida qanday moddalar bor?Limon kislota,darmon dorilar,oshlovchi moddalar.
Na`matak bo`yi necha metr?3-4 m.
O`zbekistonda na`matak turkumiga mansub necha tur o`sadi?13 tur.
Tabobatda nama`tak qanday maqsadda foydalaniladi?Avitaminoz kasalligini oldini olish va davolashda.
Karamdoshlarga hayotiy shakli qanday bo`lgan o`simliklar kiradi?Bir yillik, ikki yillik ko`p yillik o`tlar.
Karamdoshlarning mevasiga ta`rif bering?Qo`zoq yoki qo`zoqcha tubidan ikki pallaga bo`linib ochiladi.
Karamdoshlar guli qanday to`pgulda o`rnashgan?Shingil.
Karamdoshlarning qancha turkum va qancha turi bor?350 turkum,3000 tur.
Karamdoshlar qanday ildiz sistemasiga ega?Oq ildiz.
Karamdoshlar poyasiga ta`rif bering?Tik o`suvchi.
O`zbekistonda karamdoshlarning qancha turkum va qancha turi uchraydi?76 turkum,200 tur.
Karamdoshlarning bargiga ta`rif bering?Oddiy butun yoki qirqilgan,poyada ketma-ket joylashgan.
Karamdoshlarning gul formulasi?GK4GT4Gh4+2U1.
Qaysi o`simlikning lidiz bo`g`zida joylashgan barglari qisqa bandli,patsimon qirqilgan poyadagilari esa bandsiz?Jag`-jag`.
Qo`zoq mevaga ta`rif bering ?Bo`yi enidan 3 marta va undan ham uzun bo`ladi.
Karamdoshlardan nechata turi O`zbekiston qizil kitobiga kiritilgan?8 ta turi.
Gulkosachabarglari gultojbarglaridan 1,5 marta uzun bo`lgan o`simlik?Jag`-jag`.
Karamdoshlarga qaysi o`simliklar kiradi?Karam,rediska,sholg`om,turp,jag`-jag`.
Qo`zoqcha mevaga ta`rif bering?Bo`yi eni bilan bir xil yoki 2 marta uzun.
Jag`-jag`ning bo`yi necha sm?10-30 sm.
Qaysi o`simlikdan bo`yoq olinadi?O`sma.
Jag`-jag`ning qaysi qismidan tayyorlangan dorilar qon ketishini to`xtatishda ishlatiladi?Yer ustki qismidan.
Jag`-jag` qaysi oydan boshlab,gullab meva hosil qiladi?Mart oyidan boshlab, mayning oxirigacha.
Jag`-jag`ning qaysi qismi ovqatga ishlatiladi?To`pbarglari.
Jag`-jag`ning 1 tupida qanchagacha urug` etiladi?70000 ga yaqin.
O`zbekistonda jag`-jag` turkumiga oid nechata tur o`sadi?1ta oddiy jag`-jag`.
Oddiy jag`-jag` tarkibida qanday moddalar bor?C va K darmondorilar,olma va limon kislotalari.
Saksovul qanday hayotiy shaklga ega?Daraxt.
Sho`radoshlar oilasiga qanday hayotiy shakldagi o`simliklar kiradi?Daraxt,buta,ko`p yillik, ikki yillik, bir yillik o`simliklar.
Sho`radoshlarning mevasi asosan...?Yong`oqcha.
Lavlagi gulining formulasi?OG(5)GH5U(3)
Sho`radoshlarga kiruvchi bir yillik ikki uyli begona o`t?Turkiston ismalog`i.
Lavlagining mevasi qachon pishadi?Sentyabrda.
Ismaloq turkumining O`zbekistonda nechata turi o`sadi va qaysilar?2ta Turkiston ismalog`i,rezavor ismaloq.
Qumli cho`llarda saksovul turkimiga oid qaysi o`simliklar uchraydi?Oq va qora saksovul.
Sho`radoshlarning guliga ta`rif bering?Gullari mayda,yashil toki rangsiz,to`g`ri yoki qiyshiq,2 jinsli ba`zan 1 jinsli.
Saksovul qanday maqsadlarda qo`llaniladi?Yoqulg`i, chorva mollari uchun ozuqa,ko`chma qumlarni mustahkamlashda.
Sho`radoshlarning bargiga ta`rif bering?Oddiy yon bargsiz,poyada ketma-ket yoki qarama-qarshi o`rnashgan.
Saksovul qachondan o`sa boshlaydi va gullaydi?Martning oxiri aprelning boshlarida.
Qaysi o`simliklarni madaniy yem-xashak o`simliklari qatoriga kiritish ustida ilmiy tekshirish ishlari olib borilmoqda?Izen,cho`g`on,keyreuk.
Shoradoshlarning eng keng tarqalgan vakillaridan biri bu?Oddiy lavlagi.
Sho`radoshlar oilasiga qaysi o`simliklar kiradi?Teresken,izen,sho`rak,donasho`r,cho`g`on,keyreuk,saksovul,lavlagi,ismaloq,baliqko`z,ebalak

Download 244.16 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling