Monopolistik faoliyatni amalga oshirish oqibatlari va monopolistik faoliyat uchun javobgarlik

Monopolistik faoliyatni amalga oshirish oqibatlari va monopolistik faoliyat uchun javobgarlik

Reja:

• Monopoliyaning iqtisodiyotga ta'siri.
• Monopolistik faoliyat uchun javobgarlik.

Ibrohim Sattorov, MRI-91 2-kurs, Biznes Huquqi fani

Raqobatning aksi monopoliyadir. Monopoliya har qanday davlatda va iqtisodiyotning har qanday ko`rinishida jamiyat va davlat iqtisodiyotiga katta zarar beradi.

Monopolistik faoliyat - bu xo'jalik yurituvchi sub'ekt (shaxslar guruhi) tomonidan ustun mavqeini suiiste'mol qilish, monopoliyaga qarshi qonun hujjatlarida taqiqlangan kelishuvlar yoki kelishilgan harakatlar, shuningdek federal qonunlarga muvofiq monopolistik deb topilgan boshqa harakatlar (harakatsizlik) hisoblanadi.

Monopolistik faoliyatni amalga oshirish iqtisodiyotni rivojlanishiga salbiy ta’sir ko'rsatadi va iqtisodiy islohotlar jarayonini sekinlashtirib yuboradi.

• Monopolistik faoliyatni amalga oshirish iqtisodiyotni rivojlanishiga salbiy ta’sir ko'rsatadi va iqtisodiy islohotlar jarayonini sekinlashtirib yuboradi.
• Monopolistik faoliyat davlat, xo'jalik yurituvchi subyektlar hamda fuqarolarning huquq va manfaatlariga zarar yetkazadi.

Monopolistik faoliyatga yo'l qo'ymaslik yoki uni oldini olishning samarali usullaridan biri, bunday faoliyatni yuritganlik uchun javobgarlikning belgilab qo'yilishidir. Mazkur faoliyatga yo'l qo'ymaslik uchun yuridik javobgarlikning barcha turlaridan foydalaniladi.

Shuning uchun ham monopolistik faoliyatni amalga oshirilishi fuqarolik huquqiy, moliyaviy, ma'muriy hamda jinoiy javobgarliklarga tortilish uchun asos bo'ladi. Monopolistik faoliyatni amalga oshirilishi fuqarolarga, xo'jalik yurituvchi subyektlarga hamda ayrim hollarda davlatning o'ziga ham zarar etkazadi. Masalan, xo'jalik yurituvchi subyekt tomonidan tovarga monopol qimmat narxning o'rnatilishi, iste’molchilarning iqtisodiy manfaatiga salbiy ta’sir ko'rsatadi, ya’ni ular asossiz ravishda qimmat narxlarda tovarlarni xarid qilishga majbur bo'ladilar.