Moylar va maxsus suyuqliklar

1-jadval  
Erituvchilarni fizik xususiyatlari. 
Ko’rsatkichlar 
Fenol 
Furfurol  Propan 
M-
krezol 
P-
krezol 
MEK 
Dixlor 
etan 
Aste- 
ton 
Kimyoviy 
formulalar 
S
6
N
5
ON 
S
4
N
3 
OSNO 
S
3
N
8
 
SN
3 
SONON 
SN
3 
S
6
N
4
ON 
SN
3 
SO
2
N
5
 
S
2
N
4 
Sl
2
 
SN
3 
SOSN
3
 
Molekulyar 
massasi 
94,1 
96,09 
44,09 
108,06 
108,06 
72,4 
98,96 
58,08 
Zichlik n
D
20 
1,071 
1,1614 
0,502
0 
1,0465 
1,0341 
0,8050  1,2520 
0,7920 
Qotish  harorati 
nergizm, 
0,1 
Mpa,
0
S 
42,0 
-38,7 
-187,7 
11,8 
34,6 
-86,3 
- 
-94,7 
Qaynash 
harorati, 
0,1 
MPa,
0
S 
181,4 
161,7 
-42,2 
201,1 
202,3 
79,6 
83,7 
5 
Suvdagi 
eruvchanligi, 
38
0
S,% mass. 
33,0 
6,5 
- 
14,5 
14,5 
9,9 
0,14 
 
Azeotrop aralash-
mani suv bilan 
qaynash harorati, 
0
S 
99,6 
97,8 
- 
98,9 
98,7 
73,45 
72 
- 
 
Ichki (oraliq)  rafinatlarni  quyidagi texnologik  usullari bilan ajratib olinadi. 
1. Ekstrakt eritmasini  haroratini  pasaytirish bilan. 
2. Ekstrakt eritmaga suv qo’shish bilan. 
3. Ekstrakt  eritmaga yana ekstrakt qo’shish bilan. 
4. Yuqori  haroratda  erituvchini yangi miqdori bilan yuvish. 
Buning  natijasida    birinchi  uch  usulni  qo’llaganda    erituvchini  selektivligi 
ortadi va ekstrakt  eritmadan oraliq rafinatni ajratib olinadi. To’rtinchi usulda  esa 
moy gach va petrolatumdan  ajratib olinadi. 
 
 
 
 

---

20 
 
2.2. Moylarni deasfaltlash 
 
Qoldiq  moylarni  gudron  va  yarim  gudronlardan  ishlab  chiqariladi.  Bu 
frakstiyalarda  ayniqsa  smolali  neftlardan  olingan  bo’lsa  50%  gacha  smola  va 
asfalten  bo’ladi.  Smola-asfaltenli  birikmalarni  murakkabligi  selektiv    erituvchini 
qo’llashga  yo’l  bermaydi.  Shuning  uchun  moyni  qimmatbaho  uglevodorodlari 
uchun  erituvchi  tanlanadi.  Smola-asfaltenli  birikmalar  erituvchida  deyarli 
erimasdan cho’kmada qoladi. Erituvchi sifatida suyuq propan ishlatiladi.