Moylar va maxsus suyuqliklar

 
6.3. Surkov moylarining qovushqoqlik hossalari 
 
Surkov  moylarini  ishlatishda  surkov  moylarini  kuyish  va  xaydash 
imkoniyatlarini    boshlangich  xarakteristikalarini  va  belgilangan  ish  me’yoridagi 
ishkalanish  tugunlarini  aylanishga  karshiligini  aniklovchi  kovushkoklik  xossalari 
katta axamiyatga ega. 
Surkov  moylarining  kovushkokligi  moylarnikidan  farki  nafakat  haroratdan, 
balki  kupayishi  bilan  u  kiskaradigan  siljish  tezligi  gradientiga  xam  boglik  buladi. 
Shuning  uchun  surkov  moylarining  effektiv  kovushkokligi  xakida  gapirganda 
albatta aniklanishlarda foydalanilgan tezlik gradienti 0 kiymati va harorat t kursatib 
utiladi.  Surkov  moylarining  kovushkokligini  deformastiya  tezligi  bilan  uzgarishi 
kovushkoklik  –  tezlik  xarakteristikasi  bilan  ifoda  etiladi  va  surkov  moylari 
kovushkokligini doimiy harorat va ikki turlicha deformastiya tezlik gradientlari (10 
va 100s
-1
) munosabati bilan aniklanadi. 
Harorat  oshishi  bilan  surkov  moylarini  kovushkokligi  kamayadi.  Past 
haroratlarda  surkov  moylarini  kovushkokligi  2000  Pa  S  (10s
-1
  da)  dan  oщmasligi 
kerak.  Haroratni  kovushkoklikka  ta’siri  tugrisida  kovushkoklik  –  harorat 
xarakteristikasi buyicha xam kilinadi, shuningdek surkov moylari kovushkokligini 
harorat bilan doimiy tezlik gradienti boglikligi buyicha xam surkov moylari uchun 
moylarga  karaganda  ularni  kovushkoklik  –  harorat  xossalarini  xarakterlovchi  egri 
chizik  mosrok surkov  moylari kovushkokligiga dispers  muxit kovushkokligi bilan 
bir katorda ta’sir kursatidilar: kuyuklashtirgich tabiati  va konstentrastiyasi, surkov 
moylarining tayyorlash texnologiyasi va kuyuklashtirgichni o’lcham va shakllarini 
aniklovchi  boshka  faktorlar  surkov  moylarining  kovushkokligini  aniklash  uchun 
kopillyar va rotastion viskozimetrlar kullaniladi.  
 
 
 

---

83