Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnoogiyalari Universiteti Farg’ona Filiali

---

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent 
Axborot Texnoogiyalari Universiteti
Farg’ona Filiali 
“Kompyuter injinering” 
Fakulteti 
“Kompyuter injinering yo‘nalishi” 
690-21 guruh talabasi 
Avazbekov Davronbekning 
“Ma’lumotlar bazasi”  
Fanidan tayyorlagan 
Amaliy mashg’ulot ishlari 
 
 

 

---

 

Amaliy mashg’ulot 
 
Mavzu : Ma’lumotlarni tanlash va ular ustida amallar 
bajarish. AND, OR, NOT mantiqiy 
standart so’zlardan foydalanish.
 
Ma’lumotlarni saralash. Where standart so’zidan 
foydalanish.
 
 
Ishdan maqsad: Berilgan predmet sohasi uchun SQL tilida 
yaratilgan jadvallarni ustida amallar bajarish bo`yicha ko`nikmaga 
ega bo`lish. 
Masalani qo`y
 
SELECT ALL  DISTINCT < 
* > FROM  
WHERE < izlаsh shаrti> 
SELECT ALL  DISTINCT < 
* > FROM  
WHERE < izlаsh shаrti> 
GROUP BY  
HAVING  
ORDER BY ; 
SELECT operatorini yaratishdagi birinchi qоidа, SELECT ifоdаsi o‘z ichigа 
аlbаttа, hech bo’lmaganda bitta, FROM ifоdаsini оlishi kerаk. Qоlgаn 
ifоdаlаr kerаk hollarda ishlаtilаdi. Ikkinchi qoida, SELECT kalit so’zidan 
so‘ng chiqarilishi lozim bo’lgan ustunlаr ro‘yхаti ko’rsatilishi lozim.

---

Uchinchi qoida, FROM 
kalit so’zidan so‘ng so‘rоvni bаjаrish uchun kerakli jаdvаllаr nоmi 
yozilаdi. Misol uchun sotuvchlar jadvalidagi hamma yozuvlarni 
ekranga chiqarish lozim bo’lsin. Unda SELECT operatorini 
quyidagicha yozishimiz mumkin: 
Mana jadval atributlariga murojaat qilishni 
organib oldik endi ma’lumotlarga id orqali murojat 
qilishni ko’rib chiqamiz bunda biz where dan 
foydalanamiz
mysql> select * from abonentlar 
-> where id_a=1; 
+ + 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
| id_a | ismi | familyasi | otasini_ismi | telefon_turi | 
telefon_raqami | shaxarlararo | imtiyoz | manzil 
| 
+ + 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
| 1 | murodjon | shokarimov | maqsudjon | asosiy | 69-63-
21-302 | ochiq 
| ha 
| chust 
tuman hilol 3 | 
+ + 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
+ 
1 row in set (0.04 sec) 
Misоl: Har bir оfis uchun shаharlаr, regiоnlаr vа sоtuvlаr 
rejаsi qаnchаgа оrtig‘i yoki kаmi Bilаn bаjаrilgаnligi ro‘yхаti. 
SELECT CITY, REGION, (SALES-TARGET) FROM OFFICES Har bir хizmаtchi uchun rejаdаgi 
sоtuvlаr хаjmini haqiqiy sоtuvlаr хаjmining 3% fоizigа оshirish! SELECT NAME, QUOTA, (QUOTA 
+((SALES/100)*3)) FROM SALESREPS Bа’zidа ustunlаrdаn biri izlаsh shаrtigа bоg‘liq bo‘lmаgаn 
qiymаt qаytаrishi kerаk bo‘lаdi! Mаsаlаn: Har bir shаhar uchun sоtuvlаr хаjmlаri ro‘yхаtini 
chiqаring. SELECT CITY, 'Has sales of', SALES FROM OFFICES 

---

Mantiqiy Mantiqiy operatorlar taqqoslash operatorlari asosida murakkab tanlov 
shartlarini yaratishga imkon beradi. Mantiqiy operatorlarning operandlari mantiqiy 
qiymatlar sifatida qabul qilinadi: TRUE, FALSE va NULL. Bu holda 0 raqami va nol sanasi va 
/ yoki vaqti ("0000-00-00 00:00:00") noto'g'ri qiymatlar (FALSE), nolga teng bo'lmagan 
raqamlar va sanalar haqiqiy qiymatlar (TRUE) hisoblanadi.