Multimedia aloqa

WPAN
WLAN
WWAN
WMAN
10-15 м
Personal
Bir necha yuz metr
Lokal
80 km gacha
Shahar
Davlatlar, qit’alar
Global
1-rasm. Simsiz tarmoqlar tasnifi
Simsiz shaxsiy tarmoqlar (WPAN) uzatishning katta bo‘lmagan masofasi
bilan (17 metrgacha) ajralib turadi va katta bo‘lmagan binoda ishlatiladi. Bunday
tarmoqlarning xarakteristikalari o‘rtacha bo‘lib, uzatish tezligi odatda 2 Mbit/s dan
oshmaydi.Bunday tarmoq, masalan, foydalanuvchi shaxsiy kompyuterida yoki nou
tbukda ma’lumotlarni simsiz sinxronlashni ta’minlashi mumkin. Xuddi shu tariqa
printer bilan simsiz ulanish ta’minlanadi. Kompyuterni tashqi qurilmalar bilan
ulovchi simlar chigalliklarining yo‘qolishi yetarlicha jiddiy afzallik bulib, buning
evaziga tashqi qurilmalarning dastlabki o‘rnatilishi va keyingi, zaruriyat
tug‘ilganda, joyini o‘zgartirilishi anchagina osonlashadi.
1-jadval
Simsiz tarmoqlarning asosiy xarakteristikalari.
Simsiz
tarmoqlar
Xarakte-
ristikalar
WPAN
(shaxsiy
simsiz
WLAN
(lokal simsiz
tarmoqlar)
WMAN
(shahar
simsiz
WWAN
(global simsiz
tarmoqlar)

---

Simsiz shaxsiy tarmoqlarning aksariyat uzatuvchi-qabul qiluvchilarining tra-
nsceiver kam energiya iste’mol qilishi va ihchamligi katta bo‘lmagan
foydalanuvchi qurilmalarini samarali madadlashga hamda kompyuter qurilmasini
uzoq vaqt mobaynida bitta batareyada (yoki akkumulyatorda) ishlashiga imkon
beradi. Undan tashqari, kam quvvat iste’mol qilinishi simsiz shaxsiy tarmoqlarni
uyali telefonlarga va naushniklarga tatbiq etishga imkon beradi.
Simsiz lokal tarmoqlar (WLAN) ofislarning ichida va tashqarisida, ishlab
chiqarish binolarida uzatishlarning yuqori xarakteristikalarini ta’minlaydi. Bunday
tarmoqlardan foydalanuvchilar odatda noutbuklarni, shaxsiy kompyuterlarni va
katta resurslarni talab etuvchi ilovalarni bajarishga qodir prosessorli va katta
ekranli shaxsiy raqamli yordamchilarni (PDA) ishlatishadi. Simsiz lokal tarmoqlar
uzatishning 54 Mbit/s gacha tezlikda barcha ofis yoki maishiy ilovalar talabini
qondirish imkoniga ega. Xarakteristikalari, komponentlari, narxi va bajaradigan
amallari bo‘yicha bunday tarmoqlar ethernet xilidagi an’anaviy simli lokal
tarmoqlarga o‘xshash.
Simsiz shahar tarmoqlar (WMAN) maydoni bo‘yicha shaharga teng bo‘lgan
hududga xizmat qiladi. Aksariyat hollarda ilovalarni bajarishda belgilangan ulanish
tarmoqlar)
tarmoqlar)
Qo‘llanish
sohasi
Tashqi
qurilma
simlarini
almashtirish
Simli
tarmoqlarning
mobil
kengaytirish-lari
Keng polosali
simsiz
foydalanish
Bino
tashqarisida
Internetdan
mobil
foydalanish
Taxnologiyala
r
Bluetooth,
UWB,
ZigBee
Wi-Fi
(802.11)
WiMax
(802.16),
MBWA-m
(802.20)
GSM, GPRS,
WCDMA,
EDGE,
HSPA+,
WiMax, LTE

---

talab etilsa, ba’zida mobillik zarur bo‘ladi. Masalan, kasalxonada bunday tarmoq
asosiy bino va masofadagi klinikalar orasida ma’lumotlarni uzatishni ta’minlaydi.
Yoki energetik kompaniya bunday tarmoqdan shahar masshtabida foydalanib,
tumanlardan beriladigan ish naryadlaridan foydalanishni bir erga to‘playdi yoki
mobil foydalanuvchilariga mavjud tarmoq infratuzilmalari bilan ulanishni
o‘rnatishga imkon beradi.Ulanishlarda infraqizil texnologiyaning ishlatilishi
ma’lumotlarni uzatish tezligining 100 Gbit/s va unda katta bo‘lishini ta’minlaydi.