Mundarij a kirish

MEHNAT MUHOFAZASI.



1.Umumiy qoidalar.

Ushbu sanitariya qoida va me`yorlari har xil tarmoqlarda keng ishlatiladigan kompyuter (KT) va tashkiliy texnika (TT) larda ishlovchilarning mehnatini tashkil etib,qulay mehnat sharoitini yaratib berishag yo`naltirilgan.Talab va qoidalarning amalda bajarishi mehnat sharotini qulaylashtirib, ish qobiliyatini oshirish va ishlovchilarning sog`lig`ini saqlab qolishga yordam beradi.

KT si ma`lumotlarni kiritish (to`plash), uni ishlash va natijani (uzatish) ga,TT ma`lumotlarnining nusxasini olishga mo`ljallangan.


2. KT va TT ishlarning tarkibi

2.1. KT si bilan ishlaydiganlar ishlab chiqarish muhitini zararli va xavfli omillari hamda mehnat jarayoni ta`siriga uchrashi mumkin:

elektromagnit maydoni – EMM (radiochastota, past quvvati roentgen nurlanishi.ultrabinafsha va infraqizil nurlanishi);
elektrostatik maydonlarining kuchlanganligi;
havoning ionizatsiyalnishi;
kimyoviy omil,azon,lazerli printerlar ishlatilganda tener bo`yoq moddasining change;
mateorologik omil:joy ilimining o`ziga xosligi,yil fasli,ventilyatsiya hamda isitish tizimi va boshqa;
mexanik va elektr qurilmalarida ishlaganda hosil bo`ladigan shoivqin;
elektr tokidan jarohatlanish xavfi;
ruhiy hissiyotlar zo`riqishining ortib ketishi;
ko`rish analizitorining zo`riqishi;
barmoqlar va panjaning muskuli hamkorligida tez sur`atda bajariladigan bir xil chegralangan harakat;
tananing majburiy,bir xil ishchi holada turishi,gipokeneziya.
TT lar bilan ishlashda havoning ionlashuvii, elektrmagnit maydonlarining kuchlanganligi,azon,bo`yoq moddalarning change,majburiy ishchi holat zararli va xavfli omillar hisoblanadi.
2.2. Texnikaning vazifasiva kasbga qarab, mehnat tartibi ishning alohidaligini inobatga olgan holda har xil bo`lishi mumkin.
2.3. Mehnat sharoti va mehnat tartibi,aqliy mehnatining zo`riqishi va boshqa yuklanishlar KT va TT da ishlaydiganlarning markaziy asab tizimi funksional holatining o`zgarishiga,tayanvh-harakat aППarati va qo`l panjalarining o`ta zo`riqishiga olib kelishi mumkin.Gipokineziya va ishning bir xilligi ishchining umumiy toliqishi
( ish qobiliyatini pasayishi) vujudga keltiradi. Bundan tashqari, displey ekrani oldida uzoq vaqt bo`lish ko`rish analizatorining zo`riqishiga hamda toliqish va ko`rish qobiliyatining susayishiga olib keladi.Ishchilarda tez-tez asabiyalashish, uyquning buzilishi, charchoq, ko`z bel, bo`yin atrifi, qo`l va boshqa a`zolarda og`riqlar paydo bo`lishi mumkin..
2.4. Kompyuter texnikasida ishlovchilar mehnati og`irligii va zo`riqishi bo`yicha bo`yicha asosan 2-darajali zararli va zo`riqishi mehnatiga kiradi.
(Mehnat sharoitlarining ko`rsatkichlari bo`yicha gigeyenik tasnifi O`zbekiston Respublikasi Sog`liqni saqlash vazirligi tomonidan 1996-yil 19-marta tasdiqlangan).