Мундарижа 1

STM-1 
STM-1 
STM-1 
STM-1 
 1 
 
 
 
 
 
 
 
63 
155 
М
бит
/с
ли
 
1 с
ат
х 
 
 
622 
М
бит
/с
ли
 
2 
са
тх
 
 
 
24
88
 М
бит
/с
ли
 
3 
са
тх
 
 
 
99
52
 М
бит
/с
ли
 
4 
са
тх
 
39
80
8 
М
бит
/с
ли
 
5 
са
тх
 
 
 
MUX 155 M 
MUX 248 M 
MUX 9952 M 
MUX 39808 M 
MUX2M 
MUX2M 
MUX2M 
STM-16 
STM-16 
STM-16 
STM-16 
STM-256 
STM-64 
STM-64 
STM-64 
STM-64 
STM-4 
STM-4 
STM-4 
STM-4 
MUX 622 M 

---

14 
Raqamli kanallarning jamlanishi. 
Aloqa tarmoqlarida ko’p sonli kanallarni uzatish uchun guruh spektrni hosil 
qilish kerak ya’ni jamlashni amalga oshirish zarur. Raqamli sistemalarda jamlash 
termini bilan bir qatorda multipleksorlash termini ham qo’llaniladi. Analog 
sistemalar uchun jamlash to’lqin bo’yicha amalga oshiriladi. Bunda kanallarni 
tarmoqqa uzatish uchun kanallar guruhlarga jamlanadi (BG(PG), IG(VG), 
UG(TG)). Har bir kanal yoki guruh boshqalardan farqi o’zining olib yuruvchi 
to’lqiniga ega. Yuqori sathli guruhlar past sathli guruhlardan tashkil topadi. Bu 
jamlashning kamchiligi kanallarning bir-biriga ta’siridir(bir-biriga o’tish halaqtlari 
deyiladi) va bu texnik vositada qo’llaniladigan tor chiziqli o’tkazuvchan 
filtrlarning ishlatilishi sabablidir.
Raqamli sistemalarda jamlash vaqt bo’yicha amalga oshiriladi(VBJ(VU)).
Bunda umumiy kanal navbat bilan har bir abonentga ajratilgan ma’lum bir vaqt 
oralig’i beriladi(kanallar oralig’i). Ya’ni har bir kanal umumiy kanalga navbat 
bilan kommutasiya qilinadi. Umumiy oqimning bir qismi bu hamma kanallar bir 
marta kommutasiya qilinganligi to’ g’risidagi axborotni o’zida jamlashidir, bu 
jarayon sikl yoki kadr (FRAME) deyiladi. +abul qilish va uzatishda 
kommutasiyani turg’un amalga oshirish uchun raqamli ketma-ketliklarni davr 
turg’unlik signali bilan ta’minlash kerak. Ya’ni raqamli sistema turg’un ishlashi 
uchun asosiy shartlardan biri bu tarkibida turg’unlik impulsining mavjudligidir, bu
turg’unlik impulsi umumiy manbadan turg’unlashtirilgan bo’lishi kerak. Aloqa 
tarmoqlarida vaqt bo’yicha jamlashda har bir vaqt oralig’ida bitta kanal uzatiladi, 
bunda kanallarning bir-biriga halaqti degan buzilish kuzatilmaydi. Kanallarni 
guruhga yoki umumiy oqimga birlashtirish jarayoni ierarxiya deyiladi.
Ierarxiyaning bir nechta turi mavjud.
Masalan analog sistema uchun ierarxiya quyidagi ko’rinishlarga ega.

12tf.kan q 1 BG(PG)

5 BG(PG) q 1 IG(VG)

5 IG(VG) q 1 UG(TG)

---

15 
Raqamli signallar uchun ierarxiyaning bir nechta turi mavjud.
Raqamli sistemalarning rivojlanishida boshlab umumiy standarti yo’q edi, shuning 
uchun har bir davlatda multipleksiyalashning har xil mexanizmi mavjud edi.