Mundarija: Kirish 3 I bob. Genetik xilma-xillikni ahamiyati va insonyat hayotidagi orni 5

Genetik xilma-xillik va shaxsni identifikatsiyalash.
Mundarija:
Kirish 3
I Bob. Genetik xilma-xillikni ahamiyati va insonyat hayotidagi orni 5

1. 
   Genetik xilma-xillikni ahamiyati 5
   
2. 
   Turlar xilma-xilligi 6
   

II.Bob.Bio xilma-xillikni ahamiyati va insonyat hayotidagi o rni 17

1. 
   Bio xilma-xillik va Genetik xilma-xillikni ahamiyati 17
   

Xulosa 21


Kirish.
Mavzuni dolzarbligi - bu Yerdagi turli tuman hayotning xilma-xilligidir. Bioxilma-xillik deganda ko‘z oldimizga o‘simliklar, hayvonlar va mikroorganizmlarning boy xilma-xil turfa olami keladi. Bioxilma-xillik o‘z ichiga quyidagilarni oladi.

1. 
   Genetik xilma xillik;
   
2. 
   Turlar xilma-xilligi;
   
3. 
   Ekotizimlarning xilma-xilligi.
   

Mavzuni maqsadi: Genetik xilma-xillik - Yer sayyorasidagi tarqalgan organizmlarning genetik axborot hajmini o‘z ichiga oladi.
Turlar xilma-xilligi - Yer sayyorasidagi tirik organizm turlarning turli-tumanligini o‘z ichiga oladi.
Ekotizimlarning xilma-xilligi - biosferadagi yashash (hayot) muhitlari va biotik jamoalarni turli xil tumanligini, kechayotgan ekologik jarayonlar xilma-xilligini o‘z ichiga oladi.
Olimlarning fikricha, Yerdagi taksonomik jihatdan aniqlangan turlarning soni 13 millionga yaqindir. Hozirgi paytgacha, Yer yuzida 1,75 million turlar aniqlangan bo‘lib, ulardan 750000 - hasharotlar, 41000 - umurtqali hayvonlar, 250000 - o‘simliklar tashkil etadi. Qolgan turlar-murakkab tarkibdagi umurtqasiz hayvonlar, suv o‘tlari, mikroorganizmlar va boshqa organizmlardan iborat. Afsuski, so‘nggi bir necha yillar davomida O‘zbekiston tabiatining xilma- xilligiga sezilarli darajada putur yetkazildi. Avvalambor, u sobiq ittifoq davrida markazlashgan reja asosida yirik qishloq xo‘jaligi va sanoat loyihalarini amalga oshirish bilan bog‘liq edi. O‘sha vaqtda ularning atrof va ijtimoiy muhitga bo‘ladigan ta’siri e’tibordan chetda qolardi. Bunday rejalashtirishga O‘zbekistonga edi. Ayni vaqtda ularning rivojlanish holati yaxshiligi kuzatilmoqda. Ekomarkazda, shuningdek, Buxoro qo‘yini ko‘paytirish ishlari ham olib borilmoqda. Yovvoyi hayvonlar soni bo‘yicha o‘tkazilgan so‘nggi hisobga ko‘ra, ekomarkazda hozirda jayronlar soni 549, qulonlar — 55 va Prejivalskiy otlari — 35 tadan iborat.
Hisor davlat qo‘riqxonasida esa so‘nggi 5 yil davomida alohida kamyob hayvonlar to‘dasi, ya’ni ilvirs 16 tadan 19 taga, silovsin 84 tadan 121 taga va ayiq 103 tadan 158 taga ko‘paygan. Buxoro viloyatining Peshku tumani hamda Navoiy viloyatida hozirda noyob bo‘lib Qizil kitobga kiritilgan yo‘rg‘a-tuvaloqni ko‘paytirish bo‘yicha 2 ta parvarishxona barpo etilib, ishga tushirildi. Qo‘riqxonalarda Qizil kitobga kiritilgan Buxoro bug‘usi, morxo‘r, Qizilqum arxari, ko‘k sug‘ur, turkiston silovsini singari hayvonlar, yirik yirtqich qushlar va hasharotlar muhofaza ostiga olingan.
Genetik xilma-xillik populyatsiyalarning o'zgaruvchan muhitga moslashish usuli bo'lib xizmat qiladi. Ko'proq o'zgaruvchanlik bilan, populyatsiyadagi ba'zi bir shaxslar o'zgaruvchanliklarga ega bo'lish ehtimoli katta allellar atrof-muhit uchun mos bo'lgan. Ushbu shaxslar o'sha allelni tug'ish uchun omon qolish ehtimoli ko'proq. Ushbu shaxslarning muvaffaqiyati tufayli aholi ko'proq avlodlar davomida davom etadi.^[2]
Ilmiy sohasi populyatsiya genetikasi genetik xilma-xillikka oid bir nechta faraz va nazariyalarni o'z ichiga oladi. The evolyutsiyaning neytral nazariyasi xilma-xillik neytral almashtirishlarning to'planishi natijasidir. Tanlovni diversifikatsiya qilish bu turning ikkita subpopulyatsiyasi ma'lum bir joyda turli allellarni tanlaydigan har xil muhitda yashashi haqidagi gipotezadir.

I.Bob. Genetikxilma-xillikni ahamiyati va insonyat hayotidagi o'rni.

1. 
   Genetik xilma-xillikni ahamiyati.
   

Issiqxonada saqlanadigan o'simliklar yoki in vitro madaniyatlarning yosh barglari CIP genbanklaridan 5979 ta qo'shilishdan to'plangan (qo'shimcha 1-jadval). DNK modifikatsiyalari bilan Doyle va Doyl (1990) ga ko'ra CTAB usuli yordamida olingan. Taxminan 100 mg barg to'qimasi 700 mkl CTAB ekstraksiya tamponini (2% CTAB, 20 mM EDTA pH 8, 1,4 M NaCl, 10 mM Tris-HCl pH PVP 8, Milli% va Milli%) o'z ichiga olgan Eppendorf mikrotsentrifuga naychasida to'plangan. -Q® suv) 2 mkl b158 merkaptoetanol bilan birga. Seramika boncuklar mikrosentrifuga naychalariga joylashtirildi va barglar FastPrep®-24 (MP Biomedicals, SA, CA, AQSh) yordamida 1 daqiqa davomida maydalandi. Olingan gomogenat aralashmasi 65 ° C da 45 daqiqa davomida inkubatsiya qilindi va keyin 750 mkl xloroform: izoamil spirti (24: 1) qo'shildi. Keyin naychalar 5 daqiqa davomida muloyimlik bilan teskari aylantirildi va xona haroratida 5 daqiqa davomida 14000 rpm tezlikda santrifüj qilindi. Suvli faza 70 ml 10% CTAB buferini (10% CTAB, 20 mM 163 EDTA pH 8, 0,7 M NaCl, 10 mM Tris-HCL ph8 va Mili Q suv) o'z ichiga olgan yangi naychaga o'tkazildi. Xloroform: izoamil spirti [24:1] (750 mkl) bu aralashmaga qo'shildi va qatlamlarni ajratish uchun santrifüjlash takrorlandi. Yuqori faza yangi naychaga o'tkazildi, unga teng hajmdagi sovuq izopropanol qo'shildi va 15 daqiqa davomida -20 ° C da inkubatsiya qilindi. Naycha 5 minut davomida 14000 aylanish tezligida santrifüj qilindi va pellet 500 mkl 70% etanol bilan yuvildi. Pellet havoda quritilgan va 100 mkl pH 8 TE buferida qayta suspenziya qilingan, unga 37 ° C da 2 soat davomida inkubatsiya qilishdan oldin 1 mkl RNK (10 mg / ml) qo'shilgan. DNKning sifati va miqdori standart sifatida lambda DNKsi bo'lgan 1% agaroz jelida qayta suspenziyalangan DNK eritmasidan 1 mklni ishlatish, shuningdek, NanoDrop 2000 Spektrofotometr Termo Scientific (Nanodrop Products, DE, DE,) da DNK konsentratsiyasini o'lchash orqali aniqlandi. AQSH). Polimeraza zanjiri reaktsiyasini (PCR) kuchaytirish uchun DNK 20 ng/ml gacha suyultirildi.


USDA shirin kartoshka germplazmasi kollektsiyasiga qo'shilishning in vitro madaniyatidan olingan barg materiali (2-jadval) yig'ildi va ishlab chiqaruvchining ko'rsatmalariga rioya qilgan holda Qiagen (Hilden, Germaniya) DNeasy Plant Mini 175 to'plami yordamida DNK chiqarildi. Keyinchalik DNK ekstraktlari genotiplash va tahlil qilish uchun Peruning Lima shahriga jo'natildi.
PCRni kuchaytirish va allellarni ajratish
Ushbu loyiha uchun 20 ta SSR belgilaridan iborat panel tanlangan (1-jadval). Barcha oldingi primerlar LI-COR IR2 4300 Global DNK analizatoriga (LI-COR, Linkoln, NE) biriktirilgan poliakrilamid jelida aniqlash uchun universal lyuminestsent bo'yoq belgilari uchun M13 ketma-ketligi bilan quyruqlangan. Iloji bo'lsa, primerlar ko'paytirildi, lekin ba'zi hollarda primerlarni alohida-alohida kuchaytirish kerak edi (1-jadval). PCR reaktsiyasi nukleazsiz suvdan (Sigma-Aldrich, Sent-Luis, MO, AQSH), MgCl2 (Promega, Madison, WI AQSh) ni o'z ichiga olgan PCR buferidan, etiketlanmagan M13 dumli oldinga va teskari primerlardan (Integrated DNK Technologies, Coralville, Ayova), Taq polimeraza (Promega, Madison, WI AQSH), dNTPs (Invitrogen Carlsbad, CA), universal M13 IRD 700/800 floroforli bo'yoq yorlig'i (Integrated DNK Technologies) va shablon DNKning 10 ng/ml yakuniy konsentratsiyasi . Shaxsiy PCR reaktsiyasi uchun umumiy reaktsiya hajmi 10 mkl edi. Har bir komponentning yakuniy konsentratsiyasi va multiplekslash uchun primer birikmalarining o'ziga xos tafsilotlari 1-jadvalda keltirilgan. Termotsikl sharoitlari 94 ° C da 4 daqiqa davomida bir tsikldan iborat bo'lib, keyin 1 daqiqa davomida 94 ° C da 31 tsikl, 60-62 °. C 1 daqiqa (ishlatilgan primerlarga qarab), 1 daqiqa davomida 72 ° C, keyin 10 daqiqa davomida 72 ° C tavlanish bosqichining 1 tsikli va keyin 4 ° C da ushlab turiladi. Barcha PCR reaktsiyalari Applied Biosystems (Uoltham, Massachusets) dan Veriti® 96-Quduqli Termal Cyclerda amalga oshirildi.
Genetik xilma-xillik - Yer sayyorasidagi tarqalgan organizmlarning genetik axborot hajmini o‘z ichiga oladi.