Mundarija Kirish Badiiy-muhandislik qismi

Birmodellioqimdabuyumgaishlovberishningtexnologiktartibi

Tartib raqami	Texnologik(bo’linmas) operatsiyalar	Ixtisoslik	Razryad	Sarfvaqti	Asbob – uskuna (mashinalar)
1	2	3	4	5	6
1aa1111	Bichiqlarni ishlab chiqarish oqimga uzatish	Q	1	20
	Belbog’ni bukish chizig’ini belgilash	Q	1	15
1	Belbog’ni bostirma chok bilan tikish	M	3	12
	O’ngiga ag’darib bezak bahya qator bilan ishlov berish	M	3	15
	jami			62
	Yeng manjetining bukish chizig`ini belgilash	Q	1	10
2	Yeng manjetini yon qirqimlarini birikririb tikish	M	3	15
	Yeng manjetini o’nggiga ag`darish	Q	1	15
	Yeng yon choklarini biriktirib tikish	M	3	20
	jami			60
	Yeng uchiga ostki manjetni ag`darma chok bilan biriktirib tikish	M	3	25
3	Yengga ustki manjitni bukib bostirib tikish	M	3	25
	Yengni yeng o’miziga biriktirib tikish	M	3	14
	Jami			64
	Yengni yeng o’mizini dazmollash	D	2	15
4	Yeng manjetini dazmollash	D	2	15
	Yeng yon choklarini dazmollash	D	2	15
	Yeng uchi manjetini dazmollash	D	2	15
	Jami			60
	Yoqa o’miziga adip yelim qotirma yopishtirish	P	4	18
	Bortga qotirma yopishtirish	P	4	15
5	Old bo’lak bortiga qotirma yopishtirish	P	4	15
	Old bo’lak bortlarini o`ngiga ag’darish	Q	2	12
	Jami			60
	Yeng yon choklarini yo’rmash	M-M	3	15
6	Yengni yeng o’mizini yo`rmash	M-M	3	15
	Bortni yo`rmash	M-M	3	16
	Adipni yo`rmash	M-M	3	16
	Jami			62
	Old bo’laklar bortini ag’darma chok bilan biriktirib tikish	M	3	18
7	Old bo’lak bortlarini o`ngiga ag’darish	Q	2	10
	Ort va old bo’lak yelkalariga biriktirish	M	3	20
	Ort yoqa o’miziga adipni ag`darma chok bilan biriktirish	M	1	15
	Jami			63
	Old bo’lakni bortni dazmollash	D	3	20
8	Ort va old bo’lak yelkalarini yorib dazmollash.	D	3	20
	Ort bo`lak adipini dazmollash	D	3	20
	Jami			60
	. Ort va old bo’lak yelkalarini yo`rmash	M-M	2	25
9	Kertim berib o`ngiga ag`darish	Q	2	15
	Ort va old bo’lak yon qirqimlarini yo’rmash	M-M	2	25
	Jami			65
	Ort va old bo’lak yon tomonlarini dazmollash	D	2	15
10	Etak qismiga yelimli uqa qoyib dazmollash	D	3	25
	Etak qismini bukib dazmollash	D	1	20
	Jami			60
	Etak qismiga yelim uqani yormash	M-M	2	15
11	Ishlab chiqarishga tayyorlash	Q	1	25
	Paromaneken	Q	1	20
				60
	JAMI			676

ISHLAB CHIQARISH OQIMINING TASHKILIY- TЕXNOLOGIK SXEMASI TAHLILI

Texnologik sxema tuzilgandan keyin ishlab chiqarish oqimidagi tashkiliy operatsiyalarni tuzishning shartlariga qanchalik rioya qilinganligini tekshirib ko'rish zarur.

Tashkiliy operatsiyalar vaqti qanchalik to’g`ri moslanganini analitik va grafik usullari bilan tahlil qilinadi.

Analitik usuli
Butun ishlab chiqarish oqimidagi hamma tashkiliy operatsiyalarning bajarilish vaqtlarining umumiy yakuni ishlab chiqarish oqim ma'romiga qanchalik to’g`ri moslanganligi ishlab chiqarish oqim operatsiyalarning moslik koeffitsienti bilan tekshiriladi:
К <sub>и</sub> = = = 0.9
Bunda: Т<sub>b</sub> – 676 s (bir dona buyumni tikib bitkazishga sarflanadigan vaqt).
Т<sub>b</sub> = ∑ t <sub>o`r</sub>
N _а - 11ta (tehnologik sxema bo'yicha ishlab chiqarish oqimida amalda ishlab turgan ishchilar soni).
Ishlab chiqarish oqimdagi hamma tashkiliy operatsiyalar vaqtlarning umumiy yakuni to’g`ri moslangan bo'ladi; agar K<sub>m</sub> birga nisbatan ± 1+2 % farq qilsa, yoki quyidagi chegara ichida bo'lsa: erkin ma'romli ishlab chiqarish oqimlar uchun - K <sub>m</sub> = 0,98- 1,02.
Agar moslik koeffitsienti birga nisbatan ± 2% dan ortiq farq qilsa, dastlabki hisoblash uchun qabul qilingan ishlab chiqarish oqim ma'romiga aniqlik kiritish kerak bo'ladi. Bunda moslik koeffisientini K<sub>m</sub> = 1,00 deb olinib, ishlab chiqarish oqim uchun yangi ma'rom aniqlanadi, ya'ni:
τ <sub>ya</sub> = =61.4
Bunda: τ <sub>ya</sub> - 61.4yangi aniqlangan ma'rom.
Ishlab chiqarish oqim dastlabki hisoblash uchun olingan ma'rom bo'yicha tashkiliy operatsiyalar tuzishda yo'l qo'yilgan operatsiyalar bajarilish vaqtidagi farqlarni to’g`rilab ( moslab) olish imkonini beradi.

Grafik usuli

Butun ishlab chiqarish oqimidagi har bir tashkiliy operatsiyalarning bajarilish vaqtlarining ishlab chiqarish oqim ma'romiga qanchalik to’g`ri moslanganligi moslik koeffisienti ko'rsatmaydi. Shuning uchun butun ishlab chiqarish oqimidagi hamma tashkiliy operatsiyalar vaqtlarining umumiy yakuni ishlab chiqarish oqim ma'romidan qanchalik farq qilishini grafik usuli bilan tekshirib ko'riladi.

Bu grafik moslik grafigi bo'lib, har qaysi seksiya uchun alohida tuziladi. Moslik grafigi koordinat o'qlarida tuziladi. Absissa o’qi bo'ylab ishlab chiqarish oqimidagi tashkiliy operatsiyalar joylashtiriladi. Operatsiya tartib raqami, bajarishga sarflanadigan vaqti, ixtisosi va ishchilar soni absissa o’qi tagiga yozib qo'yiladi. Ordinata o’qi bo'ylab esa shu tashkiliy operatsiyalarning vaqti muayyan masshtabda belgilanadi.
Moslik grafigida ( 3- rasm) ko'zga ko'rinarli bo'lishi uchun uchta yotiq chiziq o'tqaziladi. Ishlab chiqarish oqim ma'romining vaqti yotiq chiziq ( absissa o’qi) bilan unga nisbatan yo'l qo'yish mumkin bo'lgan farqli vaqtlar esa yotiq punktirlar bilan tasvirlanadi.
Ordinata o’qi bo'ylab operatsiyalarga sarflanadigan vaqtini belgilash uchun, ishlab chiqarish oqim ma'romga nisbatan farqni aniqlash kerak.
Erkin ma'romli ishlab chiqarish oqimlari uchun:
t _max = +15 % τ = = = 133,4 Ya'ni: t _max = 133,4
t _min = -5 % = = = 110,2 Ya'ni: t _min = 110,2
Karrali operatsiyalarda (bittadan ortiq ishchi bajariladigan tashkiliy operatsiyalarda) ularning bajarilish vaqti o'rta hisobda ( bitta ishchiga to’g`ri keladigan vaqti o'rta hisobda) bitta ishchiga to’g`ri keladigan vaqt hisobida olinadi.
Ishlab chiqarish oqimning texnologik sxemasida buyum tikilishining texnologik tartibiga qanchalik rioya qilinganligini tekshirib ko'rish uchun texnologik tartib grafigi tuziladi.
Tartib grafigini tuzishni ishlab chiqarish oqimining tayyorlash seksiyasidan boshlanadi. Guruhli agregat ishlab chiqarish oqimlar uchun tartib grafigini har bir guruh uchun alohida - alohida tuziladi.
Tartib grafigi tuziladigan qog`ozning chap burchagida tik chiziq bo'ylab tikiladigan buyumning hamma bichiqlarini nomlari ko'rsatiladi. Tartib grafigini tuzishda tikiladigan buyum turiga qarab, uning bitta detali (masalan yelka va bel kiyimlarda - old bo'lagi) asosiy detal qilib olinadi. Chunki buyumning boshqa detallarning deyarli hammasi old bo'lagiga ulanadi. Shuning uchun old bo'lagi detaliga birinchi raqam berilib, uni «detallar tartib raqami» ustunidagi «1» ro'parasiga ( eng pastki qatorga) yoziladi. Qolgan buyum detallari texnologik sxemadagi tikilish tartibiga binoan yuqori tomonga qarab yozib chiqiladi.
Tartib grafigida tashkiliy operatsiyalarni kvadrat ( 1sm* 1sm). shaklda tasvirlab ular ichiga tashkiliy operatsiyalarning tartib raqami va uni bajaradigan ishchining ixtisosi yozib qo'yiladi.
Karrali operatsiyalarni ustma-ust chizilgan ikkita yoki undan ortiq kvadrat shaklida tasvirlanadi.
Kvadratlar soni tasvirlangan operatsiya nechta karra bo'lsa, shuncha bo'ladi. Buyum detallarining tikilish tartibini va asosiy qatorga tushadigan joyini ko'rsatadigan chiziqlar asosiy qatordan yuqorida tasvirlanib, ularga detalning tartib raqami yoziladi va qaysi tashkiliy operatsiya joyiga kelib tushishi strelka bilan ko'rsatib qo'yiladi.
Detallarning asosiy qatoridagi bir operatsiyadan ikkinchisiga o'tishini ko'rsatadigan chiziqlar asosiy qatordan pastda tasvirlanib, ularga ham detalning tartib raqami yoziladi va strelka qo'yiladi.
Lekin biron detal asosiy detalga ulanib bo'lgan operatsiyadan keyin, bu detalning tartib raqami ko'rsatilmaydi(4-rasmga qarang) .
Tushuntirish xatida bu bo'lim bo'yicha quyidagilar beriladi:
- texnologik sxemasining analatik tahlili bo'yicha fikrlar;
- moslik koeffisientini hisobi;
-texnologik sxemasini tahlili bo'yicha grafik usuli to’g`risida qisqacha ma'lumot va xulosa ;
- A-3 formatli qog`ozida moslik va tartib grafiklar.