Mundarija kirish bob

Kurs ishining maqsad va vazifalari. Ishning maqsadi koreys tilidagi ot so’z turkumining madaniyatlararo muloqatda tutgan o’rnini tadqiq etish.

Qo’yilgan maqsaddan kelib chiqib quyidagi vazifalar belgilab olindi:

1. 
   Koreys tilidagi so’z turkuminining o’ziga xosliklari ya’ni uning morfologik, sintaksis xossalari haqida umumiy ma’lumotga ega bo’lish;
   

2. 
   Koreys tilidagi so‘z turkumining mustaqil ot turini leksik-semantik jihatdan tahlil qilib, uni klassifikatsiya qilish;
   
3. 
   Koreys tili so’z turkumlarining o’ziga xosliklarini o’rganish
   

1-BOB. KOREYS TILI PAYDO BO’LISHI
1.1. KOREYA VA YAPONIYA XALQINING GLOBAL HARAKATLANISHI
Ma'lumki, koreys tili ajratilgan til sifatida tasniflanadi; kelib chiqishining turli xil farazlari mavjud (Dravidian, Yapon, Paleo-Osiyo, Hind-Evropa, Oltoy).
Ammo shuni ta'kidlash kerakki, tarixiy jihatdan koreys va yapon tillari o'rtasidagi munosabatlar o'rnatilmagan bo'lsa-da, ikkala til ham bir-biriga o'xshash grammatik tuzilmalarga ega.
Koreya va Yaponiya xalqlarning global harakatlanishining ikkita yo'lining oxirida bo'lgan degan gipoteza mavjud: Ichki Osiyodan shimoliy yo'l va Janubiy Xitoy yoki Janubi-Sharqiy Osiyodan janubiy yo'l. Shuningdek, Xitoy madaniyati, dini (konfutsiylik), xitoy yozuvi, xitoycha belgilar va xitoycha so'zlar va buddistlarning yozma matnlari Koreyaga singib ketganidan keyin Yaponiyaga etib borganligini ta'kidlash muhimdir. Bularning barchasi koreys va yapon tillarining umumiy xususiyatlarida aks etdi. Ulardan eng ahamiyatlisi bu ikki tilni "odobli, xushmuomala" deb nomlangan til ostida tasniflashga imkon beradigan tildir. Ya'ni, yoshi, qarindoshlik darajasi, kelib chiqishi, jamiyatdagi ijtimoiy mavqei va boshqalarga qarab suhbatdosh bilan og'zaki va yozma muloqotning turli shakllaridan foydalanadigan tilga. Ushbu aloqa shakllari ma'lum so'zlar va iboralarni ishlatish bilan ajralib turadi. Birinchi marta uchrashgan ikki kishi rasmiy-rasmiy til yordamida muloqot qilishadi, lekin ular do'st bo'lib qolgach, unchalik rasmiy bo'lmagan tilga o'tishadi.
Yoshlar oqsoqollarga murojaat qilishda har doim rasmiy-rasmiy muloqot tilidan foydalanadilar, oqsoqollar esa o'zlaridan yoshi yoki ijtimoiy yoki rasmiy zinapoyaning pastki pog'onasida bo'lgan kishilarga nisbatan norasmiy tildan foydalanadilar. Suhbatdosh bilan turli xil muloqot shakllaridan foydalanish koreyslar va yaponlar xarakterining aksidir, ular inson munosabatlaridagi nuanslarga juda sezgir. Ushbu "odobli, odobli til" shakllarini to'g'ri bilish va ulardan foydalanish juda qiyin va nozikdir.
XV asrning o'rtalariga qadar. koreys tilida xitoycha harflardan foydalangan holda yozuv tizimi mavjud edi. Koreys tovushlari xitoy alifbosida, koreys fonetikasi va talaffuz qoidalari asosida talaffuz qilingan. Ammo bu ikki sababga ko'ra noqulay edi. Birinchidan, ikki tilda ishlatiladigan tovush turlari sezilarli darajada farq qiladi. Bu qisman ularning turli xil kelib chiqishlarining aksidir.
Natijada, xitoycha belgilarda "toza koreys tovushlari" ni aks ettirish uchun yozish imkonsiz bo'lib chiqdi. Ikkinchidan, xitoy yozuv tizimi fonetik emas, bu esa o'rganishni biroz qiyinlashtirdi. Natijada Koreyada savodxonlik faqat zodagonlarning imtiyozi edi.
1440 yillarning boshlarida. Shoh Sejong (1418-1450) koreys olimlarining bir guruhiga koreys tilining fonetik xususiyatlarini namoyish etishga mos bo'lgan va o'rganish oson bo'lgan yozuv tizimini ishlab chiqishni buyurdi. O'zlarining fonologik tadqiqotlari davomida koreys olimlari qo'shni davlatlar: Yaponiya, Mo'g'uliston, Manchuriya va Xitoy tillari va yozuvlarini o'rganishdi, shuningdek o'rganishdi. Ular ixtiro qilgan tizim hongmin chonim deb nomlangan va 28 ta harfdan iborat bo'lgan. Zamonaviy koreyscha xangulda 24 ta harf mavjud: 14 ta undosh va 10 ta unli. Hangul, harflar butun hecalarni ifodalaydigan alifbo tizimi sifatida, til o'rganuvchilar uchun juda oson. Ikki, uch yoki to'rtta harflar bo'g'inlarni tashkil qiladi, ular o'z navbatida bir yoki bir nechta bo'g'inlarga birlashib, so'z hosil qiladi.
Hangul alifbosi bo'lib, unda bir qancha harflar butun hecalarni aks ettiradi, uning mavjudligining 500 yillik tarixi davomida uni o'rganish va foydalanishda turli xil yondashuvlarni aniqladi. Yaratilishidan beri Hangul kamdan-kam hollarda mustaqil alifbo sifatida o'qitilgan. Bu "hancha" harflari va ularning yozma ma'nolarini hisobga olish uchun faqat "hancha" (xitoy iyeroglif yozuvi) o'rganish doirasida o'qitilgan.²