Mundarija kirish I bob. Zamonaviy axborot texnologiyalari va tizimlari. Axborot-kommunikastiya texnologiyalarni rivojlanish istiqbollari

Vaqt davri	Axborotdan foydalanish konstepstiyasi	Axborot tizimlari turlari
Foydalanish maqsadi
1950- 1960 yy.	Hisob-kitob hujjatlarining qog’ozdagi oqimi	Elektromexanika- buxgalteriya mashinalarida hisob-kitob hujjatlariga ishlov berish axborot tizimlari	Hujjatlarga ishlov berish tezligini oshirish. Hisoblarga ishlov berish va ish haqini hisoblash prosteduralarini soddalashtirish
1960-1970 yy.	Hisobotlarni tayyorlashda asosiy yordam	Ishlab chiqarish axboroti uchun boshqaruv axborot tizimlari	Hisobotlarni tayyorlash jarayonini tezlashtirish
1970-1980 yy.	Sotishning boshqaruv nazorati	Qarorlar qabul qilishni qo’llab-quvvatlash tizimi. Yuqori boshqaruv bo’g’ini uchun tizimlar	Eng oqilona yechimni tanlab olish
1980-2005 yy.	Axborot – raqobatli ustunlikni ta’minlovchi strategik resurs	Strategik axborot tizimlari. Avtomatlashtirilgan ofislar	Firmaning omon qolishi va gullab-yashnashi
2000 –2010 yy.	Axborot – bu jamiyat rivojlanishining asosiy resurslaridan biridir	Taqsimlangan axborot tizimlari. Intellektual axborot tizimlari.	Jamiyatni axborotlashtirish
2010-x.v.	Foydalanuvchilar-ning davlat (interaktiv) xizmatlarini tez va qulay olishning sifatli yangi darajasi	Davlat axborot tizimlari (Elektron xukumat)	Davlat organlarining ochiqliligi

Dastlabki axborot tizimlari 50-yillarda paydo bo’ldi. Bu yillarda ular hisoblarga ishlov berish va ish haqini hisoblashga mo’ljallangan bo’lib, elektromexanik-buxgalterlik mashinalarida amalga oshirilar edi. Bu hujjatlarni qog’ozda tayyorlashga sarflanadigan vaqt va xarajatlarni birmuncha qisqartirishga olib keldi.

60-yillar axborot tizimlariga munosabat o’zgargan yillar bo’ldi. Ulardan olingan axborot ko’plab parametrlar bo’yicha davriy hisobotlar uchun qo’llanila boshlandi. Buning uchun tashkilotlarga ilgari bo’lganidek, faqat hisob raqamlariga xizmat ko’rsatadigan va ish haqini hisoblaydigan emas, balki keng maqsadlarga mo’ljallangan, ko’plab funkstiyalarga xizmat ko’rsata oladigan kompyuter uskunalari talab etilardi.

70-yillarning boshi 80-yillarda axborot tizimlaridan qarorlar qabul qilish jarayonini qo’llab-quvvatlash va tezlashtirish, boshqaruv nazorat vositasi sifatida keng foydalanila boshlandi.

80-yillarning oxiriga kelib axborot tizimlaridan foydalanish konstepstiyasi yana o’zgaradi. Ular axborotning strategik manbai bo’lib qoldi va istalgan yo’nalishdagi tashkilotning barcha darajadalarida foydalanildi. Bu davrning axborot tizimlari o’z vaqtida zarur axborotni taqdim etib, tashkilotga o’z faoliyatida muvaffaqiyatga erishish, yangi tovarlar yaratish va xizmatlar ko’rsatish, mahsulotni sotish uchun yangi bozorlar topish, o’ziga mos sheriklarni ta’minlash, past narxlarda mahsulot ishlab chiqarishni tashkil etish va ko’plab boshqa sohalarda yordam beradi.