Mundrij a kirish I. Bob. “Bioinformatika” faniga kirish


Download 0.56 Mb.
bet6/12
Sana23.09.2023
Hajmi0.56 Mb.
#1685202
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
“BIOINFORMATIKA” faniga kirish

Genomika
Genomika – umumiy genlar yigʻindisi yani hozirgi kunda oʻsimik dunyosi va tabiyatdagi barcha tirik organizimlarning genlari ustida ishlash va yangi va samarali maxsulotlar yetishtirish. Genetik fond, genofond (gen va frans. fond — asos) — individlarda mavjud boʻlgan va mazkur populyatsiyann tashkil qiluvchi genlar yigʻindisi.
Genetik fond irq va turlarning paydo boʻlish jarayoni asosidir. " Genetik fond " terminini fanga rus olimi A. S. Serebrovskiy kiritgan (1928). Populyatsiyadagi genlarning nisbiy takrorlanishi yetarli darajada katta populyatsiyalar miqyosida va tanlash roʻy bermaydigan sharoitlarda avloddan-avlodga oʻzgarishsiz oʻtadi. Populyatsiyalar Genetik fondmutatsiyalarmusht vujudga kelishi, duragaylash (biron-bir boshqa populyatsiyadan genlarning oʻtishi) va tabiiy tanlanish natijasida oʻzgaradi.
Krossingover yoki meyozda xromosomalarning qayta taqsimlanishidan yuzaga keluvchi rekombinatsiya genning yangi birikmalarini hosil qiladi. Natijada vujudga kelgan yangi fenotiplar muayyan darajada yashovchanlikka qulay yoki, aksincha, noqulay boʻlishi mumkin. N. I. Vavilovbirlamchi va ikkilamchi gen markazlari haqidagi tushunchani ifodalab berdi. Tur populyatsiyalari Genetik fondt arkibi tarixan gen markazlarida shakllangan.
30-y.larda Meksikadan N. I. Vavilov keltirgan gʻoʻza populyatsiyasi Oʻzbekistan, Tojikiston, Turkmanistonda yangi seleksion navlarni yaratish uchun asos boʻldi. Gʻoʻza turkumiga oid 50 ga yaqin yovvoyi turlarning va 4 madaniylashtirilgan turlarga oid 6 mingdan ortiq kolleksion nusxalar, yuzlab koʻp genomlik sintetik shakllar Oʻzbekiston FA Genetika va oʻsimliklar eksperimenta! biologiyasi institutining jahonga mashhur Genetik fondda saqlanib kelmoqsa va manba boʻlib ishlatilmoqaa
II.2. Bioinformatikani qo‘llash istiqbollari
Oqsillar va DNKni o'rganuvchi tadqiqotchilarni nazariy asos va hisoblash va analitik apparatlar bilan ta'minlashdan tashqari, bioinformatika ko'plab sohalarda qo'llanilishini topdi. Transkriptda _ biologik ketma-ketlikda ikki xil analitik yo'nalish paydo bo'ldi:

  • birinchi yondashuvga ko'ra , olimlar muntazam kombinatsiyalarni tanib olish usullariga tayanadilar, ular orqali ular ketma-ketliklarning o'xshashligini aniqlaydilar va shuning uchun evolyutsiya bilan bog'liq tuzilmalar va funktsiyalarni aniqlaydilar;

  • ikkinchi yondashuvga ko'ra , ab initio bashorat qilish usullari (dang boshidan, birinchi tamoyillardan) - uchinchi darajali tuzilmalarni bashorat qilish va oxir-oqibat, funktsiyani bevosita birlamchi ketma-ketlikdan olish uchun ishlatiladi. Birlamchi aminokislotalar ketma-ketligidan oqsilning uch o'lchovli tuzilishini bevosita bashorat qilish bioinformatikaning eng muhim maqsadi hisoblanadi.


Download 0.56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling