Муртазаева раҳбархон ҳамидовна

Таянч атамалар:
Назорат учун саволлар:
1. Мустақиллик йилларида Ўзбекистон аҳолисининг миллий 
таркиби? 
2. Миллий- маданий марказларнинг инсонлар ҳаётидаги аҳамияти? 
3. Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси бағрикенгликга 
бўлган муносабат? 
4. Толерантликнинг инсон онггига таъсири?
5. Халқаро ташкилотларнинг ўни ва роли? 

---

СЎЗЛАРНИНГ ИЗОҲЛИ ЛУҒАТИ 
Этнос (юнонча ethnos – қабила, элат, халқ) — одамларнинг маълум 
бир тарихий даврда ва ижтимоий тузумда таркиб топган алоҳида барқарор 
ижтимоий гуруҳи ёки уюшмаси бўлиб, ҳудуди, маданияти, тили, 
хўжалик-турмуш хусусиятлари муштарак бўлади, ўзининг бирлиги ва 
бошқа шунга ўхшаш уюшмалардан фарқини англайди, яъни ўзлигини 
билади ва ўз номига эга бўлади. 
Ассимиляция (лотинча assimilatio) - ўхшашлик, айнанлик, 
қўшилиш, ўзлаштириш маъноларини билдиради. Бир халқнинг ўз тили, 
маданияти, урф-одатлари ва бошқа хусусиятларини йўқотиб, иккинчи 
халққа қўшилиб кетиши. Тарихдаги ассимиляция жараёнларида кўпинча 
маданий ривожланши жиҳатидан илғор бўлган миллат устун бўлиб 
чиққан ва уларга қўшилган миллатлар мазкур миллатнинг маданияти ва 
тилини, урф-одатларини қабул қилган. Этник ривожланиш, қўшилиш, 
Интеграция, Плюрализм. Сегрегация сўзларига ҳам қаранг. 
Геноцид (юнонча genos уруғ, қабила ва лотинча саеdо — 
ўлдираман) — халқаро жиноятларнинг бир тури: ирқи, миллати, дини, 
этник таркибига кўра, аҳоли гуруҳларини ёппасига ёки қисман 
жисмонан қириб юборишга қаратилган жиноят. БМТ Бош 
Ассамблеясининг геноцид жиноятларининг олдини олиш ва уларни 
амалга оширганлик учун жазолаш тўғрисидаги конвенциясига (1948) 
кўра, геноцид қаттиқ қораланди, айбдор шахсларга нисбатан халқаро 
жиноий жавобгарлик белгиланди. Ирқчилик. Апартеид сўзларига ҳам 
қаранг. 
Дискриминация (лотинча diskriminatio - фарқлаш) - давлат, юридик 
ёки жисмоний шахс ҳуқуқларининг (бошқа давлат, юридик ёки 

---

жисмоний шахс ҳуқуқларига нисбатан) чекланиши. Жамиятдаги алоҳида 
гуруҳлар ва шахсларга нисбатан муомалада уларнинг тенглигини инкор 
қилишга қаратилган ҳар қандай ҳаракат ва феъл-атвор тушунилади. 
Интеграция (лотинча itegratio - тиклаш, тўлдириш, бир бутун 
қилиш) - ўзига хос жараён бўлиб, унинг натижасида турли элементлар 
бирлашади, аммо ўзининг асосий белгиларини сақлаб қолади. Уюшмани 
ҳосил sилувчи гуруҳларнинг уюшма бирлигига зиён етказиши мумкин 
бўлган хусусиятларидан ташқари барча тафовутларини тугатиш ёки бир 
хилликка эришиши талаб қилинмайди. Интеграция барча фуқаролар 
учун ҳуқуқлар, мажбуриятлар ва имкониятларнинг тенглигини 
кафолатлайди. Ассимилция. Этник ривожланиш. қўшилиш. Плюрализм. 
Сегрегация сўзларига ҳам қаранг.