Muskul toʻqimalari Reja

Muskul toʻqimalari

Reja:

1. Muskul to’qimasining turlari

2. Silliq muskul to’qimasi

3. Ko’ndalang targ’il muskul to’qimasi

4. Muskul tolasi

5. Miofibrillalar

6. Muskul Statistikasi

7. Muskul qisqarishining energetikasi

Muskul to’qimasi

Muskul to’qimasi odam va hayvon organizmining harakatga kelishini ta’minlaydi. Mushaklarning tuzilishi ularning bajarayotgan funksiyasiga moslashgan, ya’ni ularning shakli cho’ziq, uchlari tayanch tuzilmalarga tutashgandir. Tuzilishi va bajarayotgan funksiyasiga ko’ra quydagi turlarga bo’linadi.
Muskul to’qimasi
Silliq muskul
Ko’ndalang targ’il muskul

Silliq muskul to’qimasi

• Uzunchoqsimon shakldagi muskul hujayralaridan tashkil topgan
• Ayrilgan urchuq shaklidagi muskul hujayralari ham uchrab turadi
• Yadrosi tayoqsimon

• Ixtiyorsiz, ya’ni odam irodasiga bo’ysunmaydigan muskullar qatoriga kiradi



• Qisqarishi va bo’shashishi vegetativ nerv tizimi tomonidan tartibga solinib turiladi

Ko’ndalang targ’il muskul to’qimasi

• Skelet muskullari
• Yurak, bo’g’iz, halqum, til va boshqa ichki organlardan tashkil topgan
• Inson ixtiyori orqali qisqaruvchi muskullarni o’z ichiga oladi
• Rus gistoligi A.N.Studitskiyning asarlarida muskul tolalari qayta tiklanishi isbotlab bergan

Muskul tolasi

Muskul tolasi bu to’qimaning tuzilish va funksional elementi hisoblanadi. Umurtqali hayvonlarda u uchi yumaloqlashgan silindr shakli bo’lib, uzunligi odamda 12,5sm gacha, diametri esa 9 dan 100mk gacha yetadi.Ko’ndalang-targ’il muskul tolasi protoplazmadan va ko’p miqdordagi yadrodan tashkil topgan. Muskul tolasi parda, ya’ni sarkolemma bilan qoplangan va juda murakkab tuzilishga ega. Sinchiklab qaraganda protoplazma bir jinsli qism-sarkoplazmadan va ingichka iplar-miofibrillalardan tuzilganligi ma’lum bo’ladi.