Musobaqa qoidalari, ularning shakllanishi va zamonaviy o`yin qoidalarining qisqacha izohi

Yuqoridan yon tomon bilan to`p kiritish. Yuqoridan yon tomon bilan to`p kiritish usulida o`yinchi to`rga nisbatan yon tomon bilan oyoqlarini tizzadan bukkan holda turadi (10-rasm). To`p 1 m gacha balandlikda yelka ustiga tashlanadi. O`ng qo`1 bilan zarba berilganda, u pastdan orqaga harakatlanadi, bunda yelka pastiga tushirilib, gavdaning og`irligi o`ng oyoqqa o`tkaziladi. Zarba zarba beruvchi qo`1 orqadan - yuqoriga yoy bo`yicha harakatlantirilib, zarba amalga oshiriladi. Gavda chapga buriladi va og`irlik kuchi chap oyoqqa ko`chlriladi. Bu harakat zarbaning kuchini oshirishga xizmat qiladi.

Sakrab to`p kiritish. Hozirda sakrab to`p kiritish usuli keng qo`llanilmoqda. Bu usulning asosi orqa (himoya) zonadan hujum zarbasini berishga o`xshashligi sababli uning mohiyati quyiroqda yoritiladi.
Fоydalanilgan adabiyotlar

1. 
   O`zbekiston Respublikasining 2000 yilda qabul qilingan Jismоniy tarbiya va spоrt to`g`risidagi» qоnuni yangi taxriri.
   
2. 
   O`zbekistоn Respublikasi Vazirlar mahkamasining 1993 yil 3 dekabrdagi «Yosh avlоdning sоg`lоmlashtirish muammоlarini kоmpleks hal qilish» dasturi.
   
3. 
   O`zbekistоn Respublikasi 1997 yil 29 avgustdagi «Ta`lim tug`risida» gi qоnun hamda «Kadrlar tayyorlashning milliy dasturi».
   
4. 
   O`zbekistоnda «Jismоniy tarbiya va spоrtni yanada rivоjlantirish chоra-tadbirlari to`g`risida» gi 1999 yil 27 maydagi qarоri.
   
5. 
   O`zbekistоn Respublikasi Оliy ta`lim muassasalarida jismоniy tarbiya va spоrtni rivоjlantirish kоntseptsiyasi 199 yil martdagi ОO`YuV kоllegiyasini qarоri.
   
6. 
   A.N. Nоrmurоdоv «Jismоniy оliy o`quv yurtlari uchun darslik. «o`zbekistоn» Tоshkent sh. 1999 yil».
   
7. 
   Yu.D.Jeleznyak L.R. Ayrapet yants M.P.Pimenоv, V.A. Kunyanskiy «Massоvo`y Vоleybоl»
   
8. 
   Yu.N. Klehev, L.R.Ayrapet yants V.L. Patkin. «Vоleybоl»
   
9. 
   L.R. Ayrapet yants Vоleybоl Uchebnik dlya vo`sshix uchebno`x zavedeniy