Mustahkamlik nazariyalari haqida tushuncha

Umuman murakkab kuchlanish holatida mustahkamlik shartini quyidagicha ifodalash mumkin: σekv≤ [σ] (5.31) bu yerda, [σ] –cho‘zilish yoki siqilishda ruxsat etilgan kuchlanish. Hozirgi kunda materialda xavfli holat yuz berishini aniqlovchi qator gipoteza va mustahkamlik shartlari mavjud. 1. Ularning ichida eng soddasi Lame (1833-yil) va Renkin (1850- yil) lar tomonidan taklif etilgan «eng katta normal kuchlanishlar nazariyasi»dir, unga asosan bosh kuchlanishlardan birining qiymati ruxsat etilgan kuchlanishga yetganda materialda xavfli holat boshlanadi deb qaraladi. Shunga asosan tekis kuchlanish holatida (5.11) dan foydalanib mustahkamlik shartini quyidagicha yozish mumkin: σ = σ 1 = σ +σ ± ( ) σ −σ 2 + 4τ 2 ≤ [ ] σ 1

• Umuman murakkab kuchlanish holatida mustahkamlik shartini quyidagicha ifodalash mumkin: σekv≤ [σ] (5.31) bu yerda, [σ] –cho‘zilish yoki siqilishda ruxsat etilgan kuchlanish. Hozirgi kunda materialda xavfli holat yuz berishini aniqlovchi qator gipoteza va mustahkamlik shartlari mavjud. 1. Ularning ichida eng soddasi Lame (1833-yil) va Renkin (1850- yil) lar tomonidan taklif etilgan «eng katta normal kuchlanishlar nazariyasi»dir, unga asosan bosh kuchlanishlardan birining qiymati ruxsat etilgan kuchlanishga yetganda materialda xavfli holat boshlanadi deb qaraladi. Shunga asosan tekis kuchlanish holatida (5.11) dan foydalanib mustahkamlik shartini quyidagicha yozish mumkin: σ = σ 1 = σ +σ ± ( ) σ −σ 2 + 4τ 2 ≤ [ ] σ 1

Ushbu shartni σ1 > 0 bo‘lgan holda qo‘llash, mo‘rt materiallarda o‘tkazilgan tajriba sinovlarida tasdiqlangan bo‘lib, u materiallarning 142 alohida bo‘lakchalarni bir–biridan ajralib, buzilishi haqidagi farazni o‘zida aks ettiradi. 2. Kulon tomonidan taklif etilgan eng katta urinma kuchlanishlar nazariyasida yoki kesish nazariyasida, (uchinchi mustahkamlik nazariyasi) ekvivalent σekv kuchlanish eng katta urinma kuchlanishga teng deb olinadi, ya’ni σekv=τmax. Tekis kuchlanish holatida bu nazariyaga asosan mustahkamlik shartini quyidagicha yozish mumkin: σ ekv = ( ) σ z − σ y 2 + 4τ z 2 ≤ [ ] σ (5.33) Xususiy holda, ya’ni σy=0 bo‘lsa σ ekv = σ z 2 + 4τ z 2 ≤ [ ] σ (5.34) bo‘ladi.

• Ushbu shartni σ1 > 0 bo‘lgan holda qo‘llash, mo‘rt materiallarda o‘tkazilgan tajriba sinovlarida tasdiqlangan bo‘lib, u materiallarning 142 alohida bo‘lakchalarni bir–biridan ajralib, buzilishi haqidagi farazni o‘zida aks ettiradi. 2. Kulon tomonidan taklif etilgan eng katta urinma kuchlanishlar nazariyasida yoki kesish nazariyasida, (uchinchi mustahkamlik nazariyasi) ekvivalent σekv kuchlanish eng katta urinma kuchlanishga teng deb olinadi, ya’ni σekv=τmax. Tekis kuchlanish holatida bu nazariyaga asosan mustahkamlik shartini quyidagicha yozish mumkin: σ ekv = ( ) σ z − σ y 2 + 4τ z 2 ≤ [ ] σ (5.33) Xususiy holda, ya’ni σy=0 bo‘lsa σ ekv = σ z 2 + 4τ z 2 ≤ [ ] σ (5.34) bo‘ladi.