Мустақил иш мавзу: Умумий затвор уланиш схемасидаги майдоний транзисторнинг статик характеристикалари. Бажарди: 073-21 гурух талабаси Хабибуллев Жавохир Тошкент 2022 Режа

МТ статик характеристикалари

Затвордаги кучланиш U_ЗИ ёрдамида сток токи I_C ни бошқариш сток – затвор характеристикасидан аниқланади. Бу характеристика транзисторнинг узатиш характеристикаси деб ҳам аталади. 3 а-расмда U_СИ=const бўлгандаги сток затвор характеристикалар оиласи I_С =f (U_ЗИ) келтирилган.

Сток – затвор характеристикадан кўриниб турибдики, U_ЗИ=0 бўлганда транзистор орқали максимал ток оқиб ўтади. U_ЗИ қиймати ортиши билан канал кесими туша бошлайди ва маълум U_{ЗИ.БЕРК.} қийматга етганда нольга тенг бўлиб қолади ва сток токи I_С деярли нольга тенг бўлиб қолади. Транзистор беркилади. U_СИ ортиши билан характеристика тиккалаша боради, бу ҳолат канал узунлигининг унча катта бўлмаган камайиши билан тушунтирилади. Сток – затвор характеристика тенгламаси қуйидаги қўринишга эга бўлади:

I_C  I
C.ТЎЙ
(1
^U ЗИ
^U ЗИ .БЕРК .
⁾2 . (2)

1. 
   б–расмда майдоний транзисторнинг чиқиш (сток) характерис- тикалари келтирилган. Сток характеристика - бу маълум U_ЗИ =const қийматларидаги I_С =f (U_СИ) боғлиқлик. U_СИ ортиши билан I_С деярли тўғри чизиқли ўзгаради (текис ўзгариш режими) ва U_СИ= U_СИ.ТЎЙ. қийматига етганда (б нуқта) I_С ортиши тўхтайди.
   

а) б)

3– расм.

2. 
   МТ асосий параметрлари
   

Майдоний транзисторларнинг асосий параметрларидан бири бўлиб

характеристика тиклиги ҳисобланади

_{S } dI_C
dU _ЗИ

(мА/В),

ва уни қуйидаги ифодадан аниқлаш мумкин

S  S


max
(1 
^U ЗИ
^U ЗИ .БЕРК
⁾ , (3)

бу ерда Smax – U_ЗИ=0 бўлгандаги максимал тиклик. (2) (3) ифодалардан кўриниб турибдики, U_ЗИ ортиши билан сток токи ва майдоний транзистор характеристика тиклиги камаяди.
Статик характеристикалардан майдоний транзисторнинг бошқа параметрларини ҳам аниқлаш мумкин.
Транзисторнинг дифференциал (ички) қаршилиги исток ва сток оралиғидаги канал қаршилигини ифодалайди

C
_{R } dU_{CИ i} dI


^UЗИ


=const бўлганда (4)

Тўйиниш режимида (ВАХ нинг текис қисмида) R_i бир неча МОмни ташкил этади ва U_СИ га боғлиқ эмас.
Кучланиш бўйича кучайтириш коэффициенти транзисторнинг кучайтириш хусусиятини ифодалайди:

   ^dUCИ
dU _ЗИ


I_С =const бўлганда (5)

Бу коэффициент стокдаги кучланиш сток токига затвордаги кучланишга нисбатан қанчалик таъсир кўрсатишини ифодалайди. “Манфий” ишора кучланиш ўзгариши йўналишларининг қарама-қаршилигини билдиради. Ҳар доим ҳам бу коэффициентни характеристикадан аниқлаб бўлмаганлиги сабабли, бу катталикни қуйидагича ҳисоблаш мумкин:

  SR_i

(6)

Foydalanilgan adabiyotlar:
Х.К. АРИПОВ, А.М. АБДУЛЛАЕВ, Н.Б. АЛИМОВА ЭЛЕКТРОНИКА ВА СХЕМОТЕХНИКА

1. 
   https://uz.denemetr.com/docs/294/index-21565-1.html?page=4
   
2. 
   https://www.coursehero.com/file/121653746/%D0%9C%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B0%D2%9B%D0%B8%D0%BB-%D0%B8%D1%88-1-110-20-2docx/
   

.