Mustamlaka imperiyalarining qulashi edi


Download 43.98 Kb.
bet7/11
Sana15.06.2023
Hajmi43.98 Kb.
#1477030
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Hindiston. Neru kursi. 1947-yil 15-avgustda Dehlidagi Qizil qal’a ustida mustaqil Hindiston bayrog‘i ko‘tarildi. Ozodlik harakatining taniqli rahnamosi J.Neru bu haqda shunday degan edi: “Biz ozodligimizni to‘la-to‘kis tortdik, qalbimiz bu iztiroblar dardini hamon saqlaydi. Shunga qaramay, o'tmish o'tdi va endi bizning barcha fikrlarimiz faqat kelajakka qaratilgan. Ammo kelajak oson bo‘lmaydi... Hindistonga xizmat qilish millionlab azob-uqubatlar va baxtsiz odamlarga xizmat qilish demakdir. Bu ko'p asrlik qashshoqlik, kasallik va tengsiz imkoniyatlarga barham berishga intilish demakdir... Biz bepul Hindiston uchun yangi ajoyib uy - uning barcha bolalari yashashi mumkin bo'lgan uy qurishimiz kerak.
Javoharla'l Neru Hindiston hukumatining 17 yil davomida (1964 yilda vafotigacha) birinchi va doimiy rahbari bo'ldi. Uning faoliyatini 1960-1980-yillarda mamlakat hukumatini boshqargan qizi Indira Gandi va nabirasi Rajiv Gandi davom ettirdilar. Ularning siyosati mamlakat mustaqilligining boshidan deyarli butun davr mobaynida 1977-1979 va 1989-1991 yillarda uzilishlar bilan hokimiyatda bo'lgan ommaviy va nufuzli Hindiston Milliy Kongressi partiyasiga asoslangan edi.
J. Neru (o'ngda) va I. Gandi Qo'shilmaslik harakati kongressida
J. Neru hukumatining asosiy faoliyati quyidagilardan iborat edi: mamlakat davlatlarini milliy va etnik jihatdan qayta tashkil etish; agrar islohot, buning natijasida yirik yer egaligi cheklandi, yerning bir qismi mayda yerli dehqonlarga berildi; sanoatda davlat sektorini yaratish va iqtisodiyotda rejalashtirishni joriy etish; sanoatlashtirishning boshlanishi. Ichki siyosatda asosiy e’tibor demokratiya va markazchilik tamoyillarining uyg‘unligiga qaratildi. Mustaqil Hindiston tashqi siyosatining ifodasi uning qo'shilmaslik harakati tashkilotidagi ishtiroki edi. I. Gandi otasining yo'lini davom ettirib, davlatning iqtisodiy mavqeini mustahkamlashga intildi, 1969 yilda yirik banklarni milliylashtirish amalga oshirildi. R.Gandi o‘z siyosatining asosiy maqsadlari sifatida mamlakatning milliy birligi va hududiy yaxlitligini ta’minlash, aholining kam ta’minlangan qatlamlari turmush darajasini yuksaltirish, ishlab chiqarishni modernizatsiya qilishdan iborat deb hisobladi.
1980-yillarda Hindistonda millatchilik va separatistik harakatlar kuchaya boshladi. Hindular va musulmonlar oʻrtasidagi toʻqnashuvlar, sikxlarning avtonomiya, soʻngra Hindistondan ajralib chiqish uchun kurashi, mamlakat janubidagi tamil separatistlarining harakatlari koʻplab qurbonlarga olib keldi. I. Gandi (1984) va R. Gandi (1991 yilda saylovoldi tashviqoti paytida mamlakat boʻylab sayohati chogʻida oʻldirilgan) terrorchilar qoʻlidan halok boʻlgan.
Afg'on tajribasi
Tarixiy ma'lumotnoma

Download 43.98 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling