bo’yiga o’sishini tezlashganligi aniklangan. Bu xakdagi
ma
ьlumotlar 1876 yilda matbuotda eьlon kilingai. 1935 yilga
kelib nemis olimi Ye.KOX o’sish va rivojlanishdagi sodir
bo’layotgan tezlashuvni akseleratsiya deb atagan.
Akseleratsiya
— lotincha suz bo’lib tezlashuv degan maьnoni
bildiradi. Akseleratsiya yosh avlodning ruxan va jismonan tez
o’sishidir. Akseleratsiya 100 yil, yaьni bir asr ichida yaqkrl
ko’zga tashlanganligi uchun, akseleratsiya keng maьnoda
"sekulyarniy trend" ya
ьni asriy tendentsiya deyiladigan bo’ldi.
Sunggi 100 yil ichida yangi tug’ilgan chakaloklarning buyi 5~6
smga, kichik va urta maktab yoshidagi bolalarning buyi 10~15
smga, vazni esa 8-10 kgga ortdi. Bundan tashqari akseleratsiya
katta odamlar tana ulchamlarining ortishini, odam umrining
uzayishini, xayz kechrok tugashini, ruxiy funktsiyalar va odam
rivojlanishidagi boshqa uzgarishlarni uz ichiga oladi.
www.arxiv.uz
•
Akseleratsiya masalasi ko’pgina dunyo olimlarini kiziktirib kelgan. Ular
akseleratsiyaga olib keluvchi bir nechta omillarni kursatib beruvchi o’z
gipotezalarini yaratganlar. Jumladan, ba
ьzi olimlar ulьtrabinafsha
nurlarning kuchli ta’siri bolalarning tez o’sishiga sabab bo’lmokda,
desalar boshkalari esa magnit to’lkinlarining ichki sekretsiya bezlariga
ta
ьsirini aytadilar. Yana birlari buni kosmik nurlarga bog’laydilar.
Oksillar, yog’lar, uglevodlar, mineral tuzlar va vitaminlarga bo’lgan
extiyojning ortishi, fan va texnikaning olga siljishi, ta
ьlim—tarbiya
jarayonida yangi shakl va usullarning paydo bo’lishi, sport va jismoniy
Do'stlaringiz bilan baham: |
