Mustaqil ish Bajardi: Tekshirdi: Reja : - 1. Issiqxonalarda sabzavot yetishtirishning o’ziga xos tomonlari va tuproqni xaritalash. 2. Sabzavot ekinlarining tuproq eritmasi konsentrasiyasiga munosabati va o’g’itlardan differensial foydalanish. 3. Gidroponika usulida sabzavot yetishtirish–davr talabi. 4. Issiqxona tuproqlarining kimyoviy tahlili.
Himoyalangan maydon dehqonchiligi jamiyatimizda muhim o’rin tutadi. Himoyalangan issiqxona sharoiti dala sharoitidan tubdan farq qiladi. Tuproqlarni holati tez o’zgaradi, chunki bu sharoitlarda ko’p xil va ko’p miqdordagi o’g’it qo’llanilib, bir yilda bir necha marta hosil olinadi. Oziq moddalarning kirim-chiqimi holati ko’pligi oziqa balansini tez o’zgarishiga sabab bo’ladi. - Himoyalangan maydon dehqonchiligi jamiyatimizda muhim o’rin tutadi. Himoyalangan issiqxona sharoiti dala sharoitidan tubdan farq qiladi. Tuproqlarni holati tez o’zgaradi, chunki bu sharoitlarda ko’p xil va ko’p miqdordagi o’g’it qo’llanilib, bir yilda bir necha marta hosil olinadi. Oziq moddalarning kirim-chiqimi holati ko’pligi oziqa balansini tez o’zgarishiga sabab bo’ladi.
Yopiq teplisalarda tuproq qatlamini qalinligi 25-30 sm bo’lib, 1 uchun kamida 0,20-0,25 tuproq tayyorlash kerak. Hozirgi vaqtda teplisalardagi tuproqlardan 15-20 yilgacha foydalanish choralari ko’rilmoqda. Buning uchun dezinfeksiyalash, sho’rdan tozalash va boshqa ishlar o’tkazilishi kerak. Teplisa uchun tuproq tayyorlashda, chirindiga boy bo’lgan haydalma qatlam olinib, unga yaxshi chirigan go’ng, g’ovaklikni oshirish uchun qipik, somon, daraxt qobiqlari qo’shiladi. - Yopiq teplisalarda tuproq qatlamini qalinligi 25-30 sm bo’lib, 1 uchun kamida 0,20-0,25 tuproq tayyorlash kerak. Hozirgi vaqtda teplisalardagi tuproqlardan 15-20 yilgacha foydalanish choralari ko’rilmoqda. Buning uchun dezinfeksiyalash, sho’rdan tozalash va boshqa ishlar o’tkazilishi kerak. Teplisa uchun tuproq tayyorlashda, chirindiga boy bo’lgan haydalma qatlam olinib, unga yaxshi chirigan go’ng, g’ovaklikni oshirish uchun qipik, somon, daraxt qobiqlari qo’shiladi.
Tuproqdagi tuzlarning chegaralangan konsentrasiyasi undagi organik modda miqdoriga bog’liq bo’lib, u qo’yidagi formula yordamida hisoblab topiladi: - Tuproqdagi tuzlarning chegaralangan konsentrasiyasi undagi organik modda miqdoriga bog’liq bo’lib, u qo’yidagi formula yordamida hisoblab topiladi:
- P = bu yerda, P – tuzlarni chegaralangan konsentrasiyasi, %, C – ko’ydirish yo’li bilan aniqlangan organik modda miqdori, %.
Sabzavot yetishtiriladigan maydoni tuproqlarini xaritalab agrokimyoviy tekshirishdan o’tkazish katta amaliy ahamiyatga ega. Sabzavot maydonlaridan bir yilda bir necha marta foydalanilganligi tuproq holatini tez o’zgarishga olib keladi. Shuning uchun qisqa muddatda qayta tekshirishga to’g’ri keladi. Ertangi karam ko’chatlari parniklarda biologik yoki texnik isitish yo’li bilan, plenkali teplisalarda, kechki karam navlari esa plenkali isitiladigan yoki isitilamaydigan, o’rtacha navlari ochiq yoki istilmaydigan plenkali yopiq yerlarda yetishtiriladi. - Sabzavot yetishtiriladigan maydoni tuproqlarini xaritalab agrokimyoviy tekshirishdan o’tkazish katta amaliy ahamiyatga ega. Sabzavot maydonlaridan bir yilda bir necha marta foydalanilganligi tuproq holatini tez o’zgarishga olib keladi. Shuning uchun qisqa muddatda qayta tekshirishga to’g’ri keladi. Ertangi karam ko’chatlari parniklarda biologik yoki texnik isitish yo’li bilan, plenkali teplisalarda, kechki karam navlari esa plenkali isitiladigan yoki isitilamaydigan, o’rtacha navlari ochiq yoki istilmaydigan plenkali yopiq yerlarda yetishtiriladi.
Keyingi vaqtlarda yopiq tuproqsharoitidagi ekinlar uchun o’g’itlar normasini belgilashda planlashtirilgan hosil uchun o’zlashtirib ketish ko’rsatkichini hisobga olib, o’simliklarni tuproqdan va o’g’itlardan oziq moddalarni o’zlashtirish ko’rsatkichi asosida aniq lash qo’llanmoqda. - Keyingi vaqtlarda yopiq tuproqsharoitidagi ekinlar uchun o’g’itlar normasini belgilashda planlashtirilgan hosil uchun o’zlashtirib ketish ko’rsatkichini hisobga olib, o’simliklarni tuproqdan va o’g’itlardan oziq moddalarni o’zlashtirish ko’rsatkichi asosida aniq lash qo’llanmoqda.
Yopiq gruntda agrokimyo xizmati o’ziga hosligiga ega. Agar ochiq gruntda agrokimyoviy tekshirishlar 3-5 yilda bir marta o’tkazilsa yopiq gruntda - har ekin almashganda va o’suv davrida muntazam o’tkaziladi. Yopiq gruntda ochiq gruntga nisbatan tekshirishlarni tez o’tkazilib turilishi hosildorlikni ancha yuqoriligi va muntazam ravishda juda yuqori dozada (5000 kg/ga t.e.modda hisobida) o’g’itlarni qo’llanilishi bilan bog’liq. - Yopiq gruntda agrokimyo xizmati o’ziga hosligiga ega. Agar ochiq gruntda agrokimyoviy tekshirishlar 3-5 yilda bir marta o’tkazilsa yopiq gruntda - har ekin almashganda va o’suv davrida muntazam o’tkaziladi. Yopiq gruntda ochiq gruntga nisbatan tekshirishlarni tez o’tkazilib turilishi hosildorlikni ancha yuqoriligi va muntazam ravishda juda yuqori dozada (5000 kg/ga t.e.modda hisobida) o’g’itlarni qo’llanilishi bilan bog’liq.
Agrokimyoviy tekshirish maxsus ixtisoslashgan agrokimyoviy laboratoriya yoki bo’limlar, guruhlar tomonidan amalga oshiriladi. Shartnomada ishning xajmi, narxi, bajarilish muddati ko’rsatiladi bunga qo’shimcha ravishda laboratoriyaga namunalarni olib kelish grafigi tuziladi. - Agrokimyoviy tekshirish maxsus ixtisoslashgan agrokimyoviy laboratoriya yoki bo’limlar, guruhlar tomonidan amalga oshiriladi. Shartnomada ishning xajmi, narxi, bajarilish muddati ko’rsatiladi bunga qo’shimcha ravishda laboratoriyaga namunalarni olib kelish grafigi tuziladi.
E’tiboringiz uchun rahmat !
Do'stlaringiz bilan baham: |
