Mustaqil ish mavzusi: Algebraik va transtendent tenglamalarni taqribiy yechishda vatarlar va Nyuton usullarini samaradorlik bo‘yicha taqqoslash

Program Nyuton(input,output);
Uses crt;
label 2
var x0, x, y, fx, f1x, eps :real;
n: integer;
begin
clrscr;
textcolor(15);
writeln(‘Nyuton usuli’); writeln;
write(‘boshlang’ich echim x0=’);
readln(x0); writeln;
write(‘taqribiy echim aniqligi eps=’);
readln(eps); writeln;
n:=0; x:=x0;
2: fx:=x*x-x-1;
f1x:=2*x-1;
y:=fx/f1x;
n:=n+1;
x:=x-y; textcolor(13);
if abs(y)>eps then goto 2;
writeln(‘yaqinlashishlar soni n=’ ,n);
writeln(‘taqribiy ildiz x=’ ,x:3:4);
end.





Ushbu dasturni kompyuterga kiritib natijalar olinganda x²-x-1=0 tenglamaning x₀=b=2,5 boshlangich nuqtadagi va =0,0001 aniqlikdagi ildizi х=1,6180 ekanligiga eshonch hosil qilish mumkin. Buni esa berilgan chizmadan ham ko’rish mumkin.


XULOSA:
Xulosa qilib aytganda algebraik va transentdent tenglamalarni hisoblashni biz Differensial tenglamalar fanidan organib olgan edik. Buni yana algebraik tenglamalarni esa maktab darsliklarida ham korgan edik ammo buni yanada osonroq hisoblash uchun dasturini tuzib ham osonlik bilan hisoblash mumkin.
Algoritmlarini tuzish uchun bu tenglamani blok sxemasini va matematik modelini tuzib olgan inson buni bironta dasturlash tilini bilsa shu dasturlash tilida yozib osongina hisoblash mumkin. Biz Algoritmlash fanida shu tenglamalarni algoritmlarini blok sxemasini va matematik modelini tuzishni o’rganamiz.


FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:

1. 
   Gulomov S.S. Axborot tizimlari va texnalogiyalari. Toshkent 2000y.
   
2. 
   Jumanov I.I. , Mingboyev N.S. Informatika-Samarqand: SamDU nashriyoti 2002y.
   

3. Лебедев В.И. Введение в системы программирования M: Статистика 1975г.


4. Донован Дж Системное программирование М:Мир 1975г.


INTERNET SAHIFALARI:

1. 
   www.arxiv.uz
   
2. 
   www.vikipediya.uz
   
3. 
   www.fayllar.org
   
4. 
   www.ziyo.net