Mustaqil Ish O’lchash xatoliklarining klasifikatsiyasi Bajardi: G’oyibnazarov Sherzod Guruh: 712-20 Tekshirdi: Xaydarbekova Mohira

Mutlaq xato

Nisbiy xato

Foiz xatosi

Mutlaq xatoni hisoblash

Mutlaq xato.

e a = |Haqiqiy qiymat – Taxminiy qiymat|

Xatoni hisoblash

Mutlaq xato:

e a = |Haqiqiy qiymat – Taxminiy qiymat|

Nisbiy xatolik quyidagicha aniqlanadi:

Mutlaq xato

O'lchangan qiymat va haqiqiy qiymat o'rtasidagi farq mutlaq xato deb ataladi. Aytaylik, temir rudasini qandaydir usul bilan tahlil qilish 11,1% ni berdi, haqiqiy qiymat 12,1% bo'lsa, mutlaq xato:

11,1% - 12,1% = -1,0%

Nisbiy xato

Nisbiy xato - bu mutlaq xatoning haqiqiy qiymatga nisbati. Yuqoridagi argument uchun nisbiy xatoni quyidagicha hisoblashimiz mumkin:

Nisbiy xato = (mutlaq xato/haqiqiy qiymat) x100%

= (-1,0/12,1)x100% = -8,3%

Nisbiy aniqlik

Kuzatilgan natijaning haqiqiy qiymatga nisbati nisbiy aniqlik deyiladi.

 

Nisbiy aniqlik = (kuzatilgan qiymat/haqiqiy qiymat) x100%

Yuqoridagi misol uchun:

Nisbiy aniqlik = (11,1/12,1)x100% = 91,7%

Xatoni hisoblash

Foiz xatosi quyidagicha aniqlanadi:

Misollar

1.414 taxminan sifatida ishlatiladi deylik. Mutlaq, nisbiy va foizli xatolarni toping.

•  

Misollar

=1.414 taxminan sifatida ishlatiladi deylik. Mutlaq, nisbiy va foizli xatolarni toping.

•  

Misollar

=1.414 taxminan sifatida ishlatiladi deylik. Mutlaq, nisbiy va foizli xatolarni toping.

Misol:
Haqiqiy qiymat = 122 mm
kutilgan qiymat = 120 mm
Keyin:
a. mutlaq xato = Haqiqiy qiymat - kutilgan qiymat mutlaq xato = 122 mm – 120 mm = 2 mm  Javob
b. nisbiy xato = mutlaq xato / kutilgan qiymat nisbiy xato = 2 mm / 120 mm = 0,017  Javob Eslatma: nisbiy xatolik birliklarga ega emas .
c. foiz xato = nisbiy xato · 100%
foiz xato = 0,017 · 100% = 1,7 %  Javob

Xatoning tasnifi

Quyidagilar xatolarning umumiy tasnifi:

• Iste'molchi maqsadlari uchun 5-10% xatolik qabul qilinadi
• Muhandislik maqsadlari uchun 1% xatolik qabul qilinadi
• Ilmiy maqsadlar uchun 0,1% xatolik qabul qilinadi