Mustaqil ishi tekshirdi: rahimov bobur turg’unovich

2. Suyaklarningqandayturlarifarqlanadi?

---

---

Shakli, tuzilishi, funktsiyasivarivojlanishigaqarabsuyaklarning 4

guruhiajratiladi:
a)
Naychalisuyaklarskeletningkattaamplitudaliharakatlaramalgaoshiriladi
ganqismlaridajoylashgan (oyoq-qo'llar). Ular uzun (elka, bilak, son,
pastkioyoq) vaqisqa (barmoqlarfalanksining distal qismi) bo'linadi.
Naychalisuyakdiafiz (suyaktanasi) vaepifizdaniborat. Diafizichida -
sariqsuyakiligibilanto'ldirilganbo'shliq. epifizda- qizilsuyakiligi -
gematopoezorgani.
Naychalisuyaklaroyoq-qo'llarskeletiningasosinitashkilqiladi. Ular
judabardoshlivaog'irjismoniystressga dosh berishgaqodir.
Suyaklarichidagibo'shliq, kuchinikamaytirmasdan,
ularningmassasinisezilarlidarajadakamaytiradi.
b)
Shimgichlisuyaklaryupqaixchamqatlambilanqoplangangubkasimonmo
ddadaniborat. Uzun (qovurg'alar, sternum) vaqisqa (umurtqalar).
v) Yassi suyaklarixchamsuyakmoddasidaniborat 2 ta plastinkabo'lib,
ularorasidagubkasimonmodda (sternum, bosh suyagitomi)
joylashgan. Asosiyfunktsiya - himoyaqilish.
d)
Aralashsuyaklarvazifasivarivojlanishiturlichabo'lganbirnechaqismlarda
niborat (bosh suyagiasosisuyaklari).
3. Odam skeletidasuyakbirikmalariningqandayturlarifarqlanadi?
Ularning har birigatavsifbering. Misollarkeltiring.
Insonskeletidauchxilsuyakmavjud:
a) Qo'zg'almasbo'g'inlarsuyaklarning (koksiksumurtqalari)
qo'shilishidanhosilbo'ladi. Bosh
suyaginingsuyaklaribirsuyakningko'psonlio'simtalaritufaylibog'langanb
o'lib, ularboshqasiningtegishlishaklivao'lchamidagichuqurchagakiradi.
Bu birikmasuyakchoki deb ataladi. Bu miyanihimoyaqiluvchi bosh
suyagisuyaklariningulanishigako'proqkuchberadi.

---

---

b) Yarim harakatlanuvchibirikmalar.

Ko'pginasuyaklarelastiklikvaelastiklikkaegabo'lganxaftagayostiqlaribila
nbir-birigabog'langan. Misoluchun,
umurtqalarorasidagixaftagayostiqchalariumurtqapog'onasiningmoslas
huvchanliginita'minlaydi. saytdanolingan material
v) Harakatlanuvchibo'g'inlar - bo'g'inlar.
Bo'g'imtuzilishiningengtipikrejasiquyidagicha:
bo'g'imsuyaklariningbiridabo'g'imbo'shlig'imavjudbo'lib,
ungaboshqasuyakningboshikiradi. Artikulyarbo'shliqva bosh
shaklivahajmibo'yichabir-
birigamoskeladivaularningyuzasisilliqxaftagaqatlamibilanqoplangan.
Suyaklarningartikulyaryuzalaribir-biribilanyaqinaloqada. Bu
intraartikulyarligamentlar -
biriktiruvchito'qimalarningkuchliiplarimavjudligibilanta'minlanadi.
Suyaklarningartikulyarsirtlariartikulyarsumkabilano'ralgan. Unda
ozginamiqdordashilliqsuyuqlikmavjudbo'lib, u
moylashvazifasinibajaradi,
buishqalanishnikamaytiradivabo'g'imdagiharakatlarpaytidabirsuyaknin
gboshiniboshqasuyakningartikulyarbo'shlig'idasiljishinita'minlaydi.
Misollar: elka, sonbo'g'imlari.

---

Document Outline

• 
  suyakmoddasi
  
• 
  artikulyarxaftaga
  
• 
  Periosteum
  
• 
  Ilik
  
• 
  Qontomirlarivanervlar
  

http://fayllar.org