Muzaffarova vazira shuxrat qizi samarqand viloyatining botanik tabiat yodgorliklari, biologiyasi va ularni

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

67 

 

XULOSALAR 

 

1.  Samarqand  shahri  va  viloyati  tumanlarida    17  oila,  23  turkum,  25  tur  asriy 

daraxtlar  mavjud.  Shulardan  4  oila,  7  turkum,  7  tur  daraxtlar  Qarag’aytoifalar 

(Pinophyta)  bo’limiga,    13  oila,  16  turkum,  18  tur  daraxtlar  esa 

Magnoliyatoifalar  (Magnoliophyta)  bo’limiga  mansub. 

2.  Samarqand  viloyatining  botanik  yodgorliklari  sirasiga  kiruvchi  o’simliklarning 

turlar  bo’yicha tuplar soni quyidagicha: 

Qarag’aytoifalar  (Pinophyta) bo’limidan: 

qrim  qarag’ayi  (Pinus  pallasiana)  –  100  tupdan  ortiq,  virjiniya  archasi 

(Juniperus  virginiana)  –  8  tup,  botqoq  sarvi  (Taxodium  distychum  )  –  5  tup, 

livan kedri (Cedrus libani)  – 1 tup, sharq sauri (Platycladus orientalis) – 5 tup(1 

tupi  qurigan),  mamont  daraxti  (Sequajadendron  giganteum)  –  1  tup,  ikki 

bo’lakli  ginkgo  (Ginkgo  biloba)  –  2  tupi  asriy  daraxtlar  sifatida  saqlanib 

qolgan.  

Magnoliyatoifalar  (Magnoliophyta)  bo’limidan  

sharq chinori(Platanus orientalis) – 100 tupdan ortiqroq,  pista (Pistacia vera) – 

1  tup,    jo’ka  (Tilia  cordata)  –  8  tup,  eman  (Quercus  robur)  –  19  tup,  soxta 

kashtan  (Aesculus hippocastanum)  – 5 tup, gledichiya (Gleditschia triacanthos) 

–  6  tup,    yapon  soforasi  (Sophora  japonica)  –  3  tup,  arg’uvon  (Cercis 

siliquastrum)  –  1  tup,  tugma  daraxti  (Gymnocladus  dioica)  –  1  tupi  o’sib 

turibdi. 

3.  Botanik  tabiat  yodgorliklari  Samarqand  shahri  va  viloyati  tumanlarida 

quyidagicha  tarqalgan: 

Sharq  chinori  –  Samarqand  shahrida:  Xo’ja  Ahror  Valiy,  Xo’ja  Abdi  Dorun, 

Xo’ja  Abdu  Berun  ziyoratgohlarida,    Universistet  xiyoboni,  Urgut,  Jomboy, 

Nurobod,  Ishtixon, Oqdaryo tumanlarida;   Pista daraxti – Doniyor payg’ambar 

ziyoratgohi;  Sharq  savri  –  Qo’shrabot  tumani;  Qrim  qarag’ayi  –  Omonqo’ton 

o’rmon  xo’jaligi,  Ohalik  qishlog’idagi  “Shifo”  sanatoriysi,  Samarqand  shahri 

---

68 

 

ko’chalari  va  xiyobonlari;  Virjiniya  archasi,  botqoq  sarvi – A.Navoiy nomidagi 

xiyobon;    Livan  kedri,  jo’ka,  eman,  soxta  kashtan,  gledichiya,  yapon  saforasi, 

tugma  daraxti  –  Samarqand  shahri  Universitet  xiyoboni,  SamDU  Tabiiy  fanlar 

fakulteti  Biologiya  bo’limi  hovlisi,  Ohalik  qishlog’idagi  “Shifo” sanatoriysi; 

Arg’uvon  –  Ohalik  qishlog’idagi  “Shifo”  sanatoriysi;    Mamont  daraxti,  ikki 

bo’lakli  ginkgo – SamDU Tabiiy  fanlar  fakulteti  Biologiya  bo’limi  hovlisi. 

4.  Botanik  tabiat  yodgorliklari  hisoblangan  o’simliklardan  Sharq  chinori,  Sharq 

savri  O’zbekiston    “Qizil  Kitob”iga  kiritilgan,  bu  turlarni  muhofaza  etish 

choralarini  ko’rish lozim. 

5.  Samarqand  viloyati  va  shahridagi  asriy  daraxtlarni  muhofaza  etish  hamda 

sayyohlar  uchun  ekskursiya  davomida  ko’rsatsa  bo’ladigan  –  ekoturizm 

maqsadlarida foydalansa bo’ladi. 

6.  Har  bir  hududdagi  asriy  daraxtlar  muhofazasini  o’sha  hududda  joylashgan 

tashkilotlarga,  shahar  tabiatni  muhofaza  qilish  tahskiloti  bilan  birga  rasmiy 

ravishda birkitish  lozim. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

69