N. A. Parmanova

7-amaliy mashg’ulot: Ichak infeksiyalari

N.A.PARMANOVA

MIRZO ULUG’BEK NOMIDAGI O’ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI
HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI BO’LIMI
TIBBIY TAYYORLOV FANI

7-amaliy mashg’ulot:

Ichak infeksiyalari

Reja:

• 
  1. Ichak infektsiyasining sabablari
  
• 
  2. Ichak infektsiyasining belgilari
  
• 
  3. Ichak infeksiyasini davolash va parvarishlash
  
• 
  4. Ichak infektsiyalarini profilaktikasi
  

Ichak infektsiyasining sabablari

• 
  INFEKSION manbayi ichimlik suvi, yomon yuvilgan sabzavotlar va mevalar bo’lishi mumkin, ular infeksiyalar va hasharotlar olib yuradi. Ayniqsa, kasallikning kelib chiqishi uchun havfli davr yoz issiqlik tufayli mahsulot tashqi ko’rinishsiz tez yomonlashadi. Qizilo’ngach orqali bakteriyalar oshqozon va ichaklarga kiradi, ko’payish jarayoni boshlanadi, bu inson tanasida har xil o’zgarishlarga sabab bo’ladi.
  

Ichak infeksiyalari keltirib chiqadigan kasalliklari:

• 
  Salmonellyoz – salmonellalar keltirib chiqaradigan yuqumli kasallik. salmonellalar bilan zararlangan ovqat, go’sht, baliq, sut mahsulotlariini yeyishi natijasida kelib chiqadi.
  
• 
  Ichburug’ (Dizenteriya) – yo’g’on ichak pastki qismi shilliq qavatining yallig’lanishi
  
• 
  Ovqat toksikoinfeksiyasi – zararlangan ovqat mahsulotlarini iste’mol qilishi natijasida kelib chiqadi
  

Botulizm – ogranizmning og’ir intoksikasiyasi bilan kechadigan yuqumli kasallik.

• 
  Botulizm – ogranizmning og’ir intoksikasiyasi bilan kechadigan yuqumli kasallik.
  
• 
  Qorin tifi – ingizka ichak shilliq pardasining yallig’lanishi va yaralar paydo bo’lishi va umumiy intiksikasiya bn kechadigan yuqumli kasallik.
  
• 
  Yuqumli gepatit – Gepatit A,B,C turlari keltirib chiqaradi.
  

Ichak infeksiyalari

E. Colli - ichak tayoqchasi

Ichak infektsiyasining belgilari

• 
  Patogenga qarab, alomatlar farq qiladi, ammo ichak infeksiyalarini ajratuvchi umumiy belgilar mavjud. Ular orasida umumiy zaiflik, oshqozonda og’irlik va og’riq, bosh og’rig’i bo’ladi. Bir muncha vaqt o’tgach, kasallikning boshqa belgilari paydo bo’ladi – ich ketishi, qusish, o’tkir qorin og’rig’i, isitma va titroq bo’lishi mumkin.
  
• 
  Ushbu holatning eng havfli oqibati suvsizlanishdir.
  

Ichak infeksiyasining diagnostikasi

• 
  Birinchidan, appendisit, zaharlanish, tashqi homiladorlik kabi kasalliklardan ichak infektsiyasini farqlash kerak. So’ngra najas yoki qusishni bakteriologik tekshirishni amalga oshirish kerak. Tashhisni aniqlash uchun bemor so’rab-surishtiriladi va laborator tekshiruvlar talab qilinishi mumkin.
  

Ichak infektsiyasini davolash va parvarishlash

• 
  Davolash mikrorganizmlarni yo’q qilish va suv balansini va ichak mikroflorasini tiklashga qaratilgan. Kichkina ko’rinishlar bilan ko’krak suyagiga, sorbentlardan foydalanish, qusish – regidronli eritma va ovqatlanishni cheklash mumkin. Agar bemorda yuqori isitma bo’lsa yoki najasda qon aralashuvi bo’lsa, shifokorga murojat qilgan ma’qul. Bunday hollarda antibiotiklar bilan davolash kasalxonalarda amalga oshiriladi.
  

Ichak infektsiyasining oldini olish

Bu patologiyalarni oldini olish qoidalari oddiy ya’ni shaxsiy gigiyena qoidalariga amal qilish.

– ovqat eyishdan oldin qo’lingizni yuving

– sabzavot va mevalarni yaxshilab yuving

– faqat qaynatilgan yoki gazsiz mineral suv iching

– oziq-ovqatni gigiyenaga rioya qilgan holda tayyorlash.

• 
  Ovqatdan oldin qo‘llarni tozalab yuving!
  (kasallikka chalinmaslikning eng oson va samarali usulini bolalarga yoshligidan o‘rgatish shart).
  
• 
  Xom go‘sht va baliqni bo‘laklashda turli pichoqlardan foydalanishni o‘rganing!
  
• 
  Go‘sht taxta ham alohida bo‘lishi kerak. Go‘sht yoki baliq bo‘laklanganidan keyin, darhol taxtalarni oqar suv ostida tozalab yuving va ustidan qaynoq suv quying.
  
• 
  Chala pishgan go‘sht va go‘sht mahsulotlarini iste’mol qilmang. Har qanday go‘sht va tovuq go‘shtini kamida 60 daqiqa pishiring!
  

• 
  Xom tuxumdan ehtiyot bo‘ling. Tuxumni 20 daqiqa davomida qaynatish tavsiya qilinadi. Ovqat tayyorlash uchun xom tuxum talab etiladigan bo‘lsa, tuxumni sovunli suvda yuving.
  
• 
  Sutni qaynatib iching. Noma’lum ishlab chiqaruvchilarning sut mahsulotlari, pishlog‘ini iste’mol qilmang. Bozorda sotiladigan sut va sut mahsulotlaridan ehtiyot bo‘ling.
  
• 
  Notanish umumiy ovqatlanish shaxobchalari, umumiy oshxonalardan uzoqroq bo‘lishga harakat qiling. Yoz oylarida ko‘chada tayyorlangan taomlardan iste’mol qilmang.
  

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!

http://fayllar.org