N. Ismoilova, D. Abdul- layeva; 0‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi


A. Banduraning agressiyani ijtimoiy o‘rganish nazariyasi


Download 356.57 Kb.
bet69/77
Sana25.09.2023
Hajmi356.57 Kb.
#1687818
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   77
Bog'liq
Ijtimoiy psixologiya

A. Banduraning agressiyani ijtimoiy o‘rganish nazariyasi

  • Biologik omil (nerv sistemasi, garmon)

  • O‘rganish (bevosita tajriba, kuzatuv)

agressiyaning yu­zaga kelishi

  • Shablonlar ta’sirida (hayajon, e’tibor)

  • Qabul qilib boimas murojaat bilan (do‘q urish, frustratsiya)

  • Qiziqtiruvchi motivlar bilan (pul, zavq- lanish)

  • Yo‘riqnomalar bilan (buyruq)

  • Ekssentrik ishontiruvchilar bilan (para- noidal ishontiruvchilar)

agressiyani pro­vokatsiya qilish

  • Tashqi rag‘batlantirish va jazo berish bi­lan (moddiy rag‘batlantirish, yoqimsiz oqi- batlar)

  • Vikar mustahkamlash bilan (boshqalar- ni rag‘batlantirilayoganini yoki jazolayot- ganini kuzatish)

  • O‘z-o‘zini boshqarish mexanizmi bilan (g‘urur, ayb)

agressiyani boshqarish


Shu sababdan bunda katta e’tibor o‘qitishga, ijtimoiylashuv- ning birlamchi vositalari boigan ota-onalarning bolalarni agres- siv xulq-atvorini o‘zgartirish uchun ta’siriga qaratiladi. Xususan, shu narsa isbotlanganki, ota-onaning xulq-atvori agressiya modeli boiib xizmat qilishi mumkin, ya’ni odatda agressiv ota-onalardan agressiv farzandlar dunyoga kelishi mumkin. Bu nazariyaga ko‘ra agressiv harakatlarning ba’zilar tomonidan (masalan, talabaning do‘sti tomonidan «yasha, boplading», deb) quvvatlanishi bunday harakatlarning kelgusida ham qaytarilish ehtimolini oshiradi. Shu bilan birga, natijali agressiya, ya’ni agressiv harakatlarni amalga oshirish yo‘li bilan muvaffaqiyat qozonish ham agressiv harakat- larning qaytarilishida alohida ma’no kasb etadi.
Hozirgi paytda ijtimoiy o‘rganish nazariyasi agressivlikning oldini olish mumkin deb hisoblovchi eng effektiv metod bo‘lib kelmoqda.

Download 356.57 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   77




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling