Namangan davlat universiteti amaliy matematika kafedrasi

2. Takrorlanuvchi algoritmga doir misol va masalalar.
N natural soni berilgan bo´lsin. Hisoblang :
2.1. 1+2+3+ ... + n 2.2. 2n!
2.3. 2.4.
2.5. 2.6.
2.7.
x haqiqiy son va n natural soni berilgan bo‘lsin. Hisoblang:
2.8. 2.9.
2.10.


Asosiy adabiyotlar
1. Madrahimov Sh.F., Ikramov A.M. Babajanov M.R. C++ tilida programmalash bo`yicha masalalar to`plami. O`quv qo`llanma//Toshkent, O`zbekiston Milliy Universiteti, “Universitet” nashriyoti, 2014. -160 bet.


Amaliy mashg’ulоt № 5 (2 soat)
MAVZU: Butun sonli arifmetika masalalari.
MASHG’ULOTNING MAQSADI: Algoritmlar bilan ishlashni o`rgatish.
MASHG’ULOTNING JIHОZI: Ko’rgazmali material: kompyuterning xotira qurilmalari.
MASHG’ULOT O’TISH VОSITASI: Pentium IV kоmpyuterlari (qo’shimcha qurilmalari) bilan jihоzlangan kоmpyuter sinfi.
MASHG’ULOTNING BОRISHI:
a) Guruhning va xоnaning darsga tayyorligini aniqlash.
b) Yo’qlama qilish.
c) Avvalgi mashg’ulоtlarda o’tilganlarni takrоrlash bo’yicha suhbat o’tkazish: o’tilgan mavzularni qisqacha takrоrshlash.
g) Yangi mavzuning bayoni: Butun sonli arifmetika masalalarni yechishni o`rgatish.
d) Kоmpyuter xоnasida mashg’ulоt оlib bоrish.O’rganganlari ustida mashq qilish.
e) Dars yakuni: Mustaqil ish uchun individual topshiriqlarni berish.
Amaliy mashg`ulot bayoni:
Misol-1. n ta raqamli K natural son Armstrong soni deyiadi, agar uning raqamlari n - darajalarining yig‘indisi K ga teng bo‘lsa. (Masalan, 153=1<sup>3</sup>+5<sup>3</sup>+3<sup>3</sup>.) Barcha ikki, uch va to‘rt xonali Armstrong sonlarini aniqlang.
Yechish go`yasi. Bu yerda K natural son erkli berilgan. K sonini 10 ga bo`lib qoldiq raqamlani 3-darajaga ko`tarib s yig`indiga qo`shamiz, agar s = k shart o`rinli bo`lsa, berilgan k son Armstron soni hisoblanadi.

Topshiriqlar
1. n natural soni (n³2) berilgan bo‘lsin. Eratosfen g‘alviridan foydalanib n dan kichik bo‘lgan barcha tub soblarni toping. Eratosfen g‘alviri: 2 dan boshlab n gacha bo‘lgab barcha butun sonlar yoziladi. Birinchi tub son 2. Uni tagiga chiziladi va qolgan sonlar ichidan barcha 2 ga karralilari o‘chiriladi. Qolgan sonlar ichida birinchisi 3. Uni ham tagiga chizib, qolgan sonlar ichidan barcha 3 ga karralilari o‘chiriladi. 4 soni o‘chirilgani uchun navbatdagi son 5 ni tagiga chiziladi va hokazo.
2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11 , 12 , 13 , 14 , ...
2. n natural soni (n³2) berilgan bo‘lsin. Eratosfen g‘alviridan foydalanib, n dan kichik bo‘lgan hamda bitta o‘nlikka mansub tub son to‘rtliklarini aniqlang. (Masalan 11,13,17,19)
3. n natural soni berilgan bo‘lsin. n dan kichik barcha Mersen sonlarini aniqlang. (Tub son Mersen soni deyiladi, agar uni biror p tub son uchun 2^p-1 ko‘rinishida yozish mumkin bo‘lsa.)
4. Ikki natural son do‘st deyiladi, agar ularning har biri ikkinchisining o‘zidan tashqari barcha bo‘luvchilari yig‘indisiga teng bo‘lsa. [200,300] oraliqdagi barcha do‘st sonlarni aniqlang.
5. n natural soni berilgan bo‘lsin. 1, ..., n sonlar ichidan kvadratining oxirgi raqamlari bilan ustma-ust tushadiganlarini toping. ( Masalan, 6²=36, 25²=625 va hokazo.)