Namangan davlat universiteti sarimsokov abdilatip abdiraximovich
Download 0.61 Mb.
|
4 Укув кулланма Нумизматика 2022 lotin nashr uchun
Numizmatika faniga oid atamalar. Tangalarning asosiy belgilari mavjud bo‘lib, ular quyidagilardan iborat:
Avers – tanganing old tomoni. Gurt – qirra, tanganing yon tomoni, hoshiyasi. Hisoblash tizimi – pul tizimidagi qiymatlarni u yoki bu tizimga to‘g‘ri kelishi. Pul qiymatlarini belgilashda turli hisoblash tizimlaridan foydalaniladi, misol uchun, choraklik (kvartal) – 1:2:4:8 nisbat va h.k., o‘nlik (detsimal) – 1:10:100 nisbat va h.k., o‘n ikkilik (duodetsimal) – 1:3:6:12 nisbat va h.k.. Ligatura – (lot. «ligare» – birlashtirmoq) oltin, kumush, platinani qattiqroq yoki arzonroq qilish uchun mis yoki qalayni aralashtirish. Pul birligi – qimmatbaho metallning og‘irlik qiymati (kumush yoki oltin), narxlarni qonuniy tartibda o‘rnatilishi va belgilanishi. Pul hisoblash tizimi – hisobda amalga oshiriladigan, moddiy asosga ega bo‘lmagan, ya'ni tanga va na ko‘rinishga ega bo‘lmagan pul birligi tizimi. Masalan, qadimgi rus grivnasi, kuna, oltin. Pul tizimi – pul xo‘jaligi va muomalasi (aylanmasi)ni qonuniy asoslari, turli xildagi pul muomalasi elementlarini aniqlashtiradi. Tangalarni zarb eishdagi bir yoki bir necha xillaridan foydalanish nazarda tutiladi: monometallizm i bimetallizm. Bundan tashqari qog‘oz pullari ham ishlatiladi, unda asosan ma'lum bir qiymatga ega bo‘lgan qog‘oz belgilardan foydalaniladi. Remedium (lot. «remidium» – qarshi vosita) – qonuniy belgilangan vazndagi tangalarni zarb qilishni to‘xtatish. Revers – tanganing teskari tomoni. Tanga legendasi – tangadagi yozuvlar. Tanga proba – (lot. «probo» – sinamoq, baholamoq) – zarblanayotgan tanga tarkibidagi metall miqdorini aniqlash. Hozirda oltin ikki xil uslubda baholanadi – metrik va qirot (0,2 gr.). Tanga regaliyasi – (lot. «regalis» – podshoga oid narsa) tanga zarblash va muomalaga chiqarishga egalik huquqi. Tanga tizimi – tanga-pullarning og‘irlik, qiymatini davlat tomonidan qonuniylashtirilishi. Tanga yuzi – tanganing qiymati hamda og‘irligi aks etgan qismi. Download 0.61 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling