Научный вестник. ФерГУ

Ijtimoiy-gumanitar fanlar
IQTISODIYOT
635
2022
1-jadval.
Yashil makon
Yashil iqtisodiyot
Yashil biznes
Kichik biznes
Ko‘mir,
gaz,
sanoat
korxonalaridan
tarqaladigan
tutun,
zaxarli
gazlarni
kamaytirish maqsadida tabiiy,
qayta
tiklanuvchan
boyliklardan
foydalanib,
aholining va sanoat hamda
xalq
xo‘jaligining
boshqa
tarmoqlarining
talablarini
kafolatli qondirish maqsadida
xo‘jalik yurtisih sanoati. Suv
kuchi,
quyosh
yorug‘ligi,
shamol tezligidan foydalanib
elektr
energiyasi
ishlab
chiqarish
uchun
gigant
komplekslar bilan bir qatorda
kichik elektr generatorlaridan,
quyosh
panellaridan
foydalanish
yo‘llari
bilan
iqtisodiyot
tarmoqlarining
ehtiyojlarini qondirish.
Shu bilan birga yashil
makon ichidagi bo‘sh joylarda
foydalanib sanoat uchun hom-
ashyolar, qurilish va boshqa
sohalarga zarur materiallar
yetkazib berib, tabiatga ziyon
yetkazmasdan xo‘jalik yuritish.
Daromad
olish.
Ishlab
chiqarish, ishlar bajarib berish
va
xizmatlar
ko‘rsatish
ko‘lamini
kengaytirish.
Mamlakat
aholisining
daromadini
ko‘paytirish,
farovonligini ta’minlash.
Ko‘mir
zaxirasining
xozirgacha
aniqlangan
zaxirasi 70 yilga, gaz 50 yilga,
neft 30 yilga yetadi. Tabiiy
resurslardan foydalanishning
yangi-yangi
imkoniyatlarini
izlab toppish zarurat.
Yashil makon ichidagi
mavjud
imkoniyatlardan
foydalanib
naf
keltiruvchi
faoliyatni tashkil etish. Quyosh
energiyasi,
shamol,
suv
kuchidan foydalanib aholiga
sanoat va boshqa tarmoqlarga
elektr energiyasi, issiqlik, issiq
suv yetkazib berib daromad
topish. Shu bilan birga yer,
suv
resurslaridan
samara
bilan
foydalanib
yuqori
daromad olish. Noekin yerlar:
tog‘, qir-adir, dasht, saxrolarda
magistral yo‘llar qirg‘oqlaridagi
foydalanimay turgan yerlar,
shahar
va
qishloqlardagi
yo‘llar, ariqlar bo‘ylari, ko‘p
qavatli uylar atroofalari, bog‘-
xiyobonlar
va
tashkilot,
muassasalar hovlilarida o‘sib
turgan manzarali va mevali
ekinlar hamda ualr orasida
bo‘sh
joylardan
foydalanib
yashil bizneslar tashkil qilish
yashil biznes doirasida ko‘plab
yangi
serdaromad,
naf
keltiruvchi faoliyatlar tashkil
etish. Yashil biznes atrof-
muhitga, aholi turmush tarziga
salbiy
ta’sir
ko‘rsatmaydi.
Ekologik
talablariga
to‘liq
javob
beradi.
Yetishtirilgan
hom-ashyolar
hunarmandchilik va sanoat
yo‘llari bilan qayta ishlanib,
eksportni ko‘paytiradi. Import
hajmini
kamaytiradi.
Unda
talaba yoshlar ham ishtirok
etib daromad olishadi.
Yashil
makondagi
kichik biznes eng samarali
biznes bo‘ladi. Bunga sabab
kichik,
lekin
samarali
imkoniyatlarni
xususiy
mulkchilik asosida harakatga
keltirish
mumkin.
Kichik
biznes
katta
moliyaviy
mablag‘lar
talab
qilmaydi.
Yetishtirilgan
hom-ashyolari
uzoq saqlanadi. Qayta ishlash
uchun sanoat korxonalariga
yetkazib berishda muammolar
bo‘lmaydi. Aloqa, transport,
ishchi kuchi, mutaxassis, va
matoga
ehtiyoj
kabi
qo‘shimcha
qiyinchilik
va
murakkabliklar
cheklangan
bo‘ladi.
Bu iqtisodchi, menejer, marketolog va albatta buxgalterlarning xizmatidir. Iqtisodchi –
tajimasi uy xo‘jaligi yuritish san’ati mutaxassisi bilan tez-tez suhbatlashib turish muhim. Menejer –
yollanma boshqaruvchi ishlab chiqarish ko‘lami ortib ketgan sharoitda yordamga keladi. Marketolog
– bozor tartib-qoidalari mutaxassisi, qilingan barcha mehnat havoga sovurilib ketmasligi uchun
kerak.
Ishlab chiqarish, yetishtirishni, ijro etishni har bir iqidorli odam yo‘lga qo‘ya oladi. Lekin,
tovarni
(mahsulot,
ish,
xizmatni)
realizatsiya
qilish
har
kimning
ham
qo‘lidan

---