Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti kimyo-metallurgiya fakulteti biokimyo va biotexnologiya asoslari fanidan mustaqil ish guruh: 41 20kt bajardi

Somatotropin

Somatotropin – jismoniy faollik gormoni. Bosh miyadagi gipofiz markazida ishlab chiqariladi. Mushaklar tonusi, ortiqcha yog‘larni yo‘qotish, tomirlar mustahkamligiga xizmat qiladi. Uning yetishmovchiligi natijasida mushaklar holsizlanadi, qo‘l terisi so‘lg‘inlashadi. Uning ishlab chiqarilishtda S vitamini, to‘yinmagan yog‘ kislotalari(seld, tunes, skumbriya, baliq yog‘i), proteinlar(mol, induk, tovuq go‘shtlari) va o‘simlik oqsillari(guruch, soya, qizil loviya) katta rol o‘ynagani bois, ularni muntazam ravishda iste’mol qilib yurish lozim
KortizolKortizol – stress gormoni. Ushbu gormon kishi xavfli vaziyatga tushganda yoki och qolganda ko‘p miqdorda ishlab chiqarila boshlaydi. Qonda kortizol miqdori baland bo‘lsa doimiy stress va xavotir kuzatilib, moddalar almashinuvi buziladi. Qizil ikra (uning tarkibidagi triptofan “baxt gormoni” – serotanin ishlab chiqarilishiga xizmat qiladi va stressni yo‘qotadi, xolesterol esa asab tizimini mustahkamlaydi), bodom (uning tarkibidagi Ye vitamini odamni tinchlantirib, stress gormoni darajasini tushiradi, ko‘p miqdordagi to‘yinmagan yog‘lar esa xolesterinni kamaytiradi), pista(qon bosimini tushiradi, ortiqcha adrenalinni me’yorlashtiradi, stressni yumshatadi, tetiklik va yaxshi kayfiyat baxsh etadi), loviya (undagi magniy moddasi mushaklarni bo‘shashtiradi, asablarni tinchlantiradi, kortizol miqdorini kamaytiradi), shuningdek, asal, romashka, yalpiz damlamalari, sut, shokolad va pishloq ham kortizol miqdori oshganda, ya’ni tushkunlik, stress, qo‘rquv va xavotir vaqtida koni foyda.

Dofamin

Dofamin — qoniqish (maqtanchoqlik) gormoni. Adrenalinga o‘xshash ushbu gormon insondagi qoniqish hissini boshqaradi. Masalan, mazali taom yegandi, biror o‘ziga xos holatga duch kelganda ushbu gormon natijasida kimgadir maqtangimiz keladi. Bugun ijtimoiy tarmoqlarda mazali taomlar, yangi buyum yoki joylar haqidagi xabar va fotosuratlarni joylashtirish domafin miqdoridan kelib chiqqan holda amalga oshmoqda. Musiqa eshitganda miyada mazkur gormon ko‘p miqdorda ishlab chiqarila boshlar ekanVazopressin
Vazopressin – ishonch gormoni. Gipofizda ishlab chiqariladi. Molekulyar tuzilishi oksitotsinni eslatadi. Mazkur gormon yaqinlik (do‘stlik, mehribonlik), g‘amxo‘rlik va er‑xotin o‘rtasidagi o‘zaro ishonchning paydo bo‘lishiga ko‘maklashadi.