Navoiy g`azallarining g`oyaviy-badiiy talqini

Navoiy g`azallarining g`oyaviy-badiiy talqini

Navoiy g`azallarining g`oyaviy-badiiy talqini

REJA:

• 
  Sharh, tahlil, talqin, tafsir, ta’vil.
  
• 
  Navoiy asarlariga sharh va izoh yozish an’anasi (lug‘atlar, nasriy “Xamsa”lar, vazn ko‘rsatkichlari).
  
• 
  Navoiy lirik merosiga oid tahlilar. Ularning navoiyshunslikdagi ahamiyati.
  

Sharh, tahlil, talqin, tafsir, ta’vil.

• 
  Sharhlarni oddiy (izoh) va murakkab sharhlar sifatida ikki guruhga ajratish mumkin, deb yozgan edi Sрarq adabiyoti va falsafasining bilimdoni Najmiddin Komilov. Darhaqiqat, she’riy asarlarning ma’nosi shunchaki izohlangan oddiy sharhlarga ham, shu bilan birga, bir she’r yoki bayt butun boshli risola va kitoblarda har tomonlama keng va chuqur talqin qilingan murakkab sharhlarga ham ko‘p duch kelamiz.
  
• 
  TAHLIL (ar. ???? – tekshirish, hal qilish) – adabiy asarning mazmun-mohiyatini idrok etish, uning yaxlit estetik hodisa sifatidagi mavjudligini turli aspektlarda o‘rganib, o‘ziga xosligini ochib berish va qimmatini belgilashga qaratilgan hissiy-intellektual faoliyat.
  
• 
  Talqin badiiy asardagi “obrazlar tili”ni “mantiq tili”ga o‘girmoq, obrazlar vositasida ifodalangan mazmunni tushunish va tushuntirmoqdir. Shunday ekan, chinakam ilmiy bo‘lishi uchun talqinning tahlilga tayanishi shart qilinadi.
  

Husayn Boyqaro Xuroson taxtiga o`tirgach (1469), Navoiy hayoti va ijodida yangi bosqich boshlanadi, muhrdorlik (1469) mansabiga, vazirlik (1472) va Astrobod hokimligi (1487)ga tayinlanadi. 1480—1500 yillar mobaynida o`z mablag`lari hisobidan bir necha madrasa, 40 rabot (safardagi yo`lovchilar to`xtab o`tish joyi), 17 masjid, 10 xonaqoh, 9 hammom, 9 ko`prik, 20 ta hovuz qurdiradi. Husayn Boyqaro Alisher Navoiyga «muqarrabi hazrati sultoniy» («sulton hazratlarining eng yaqin kishisi») degan unvonni beradi. Unga ko`ra Navoiy davlatning barcha ishlariga aralasha olardi.

• 
  Husayn Boyqaro Xuroson taxtiga o`tirgach (1469), Navoiy hayoti va ijodida yangi bosqich boshlanadi, muhrdorlik (1469) mansabiga, vazirlik (1472) va Astrobod hokimligi (1487)ga tayinlanadi. 1480—1500 yillar mobaynida o`z mablag`lari hisobidan bir necha madrasa, 40 rabot (safardagi yo`lovchilar to`xtab o`tish joyi), 17 masjid, 10 xonaqoh, 9 hammom, 9 ko`prik, 20 ta hovuz qurdiradi. Husayn Boyqaro Alisher Navoiyga «muqarrabi hazrati sultoniy» («sulton hazratlarining eng yaqin kishisi») degan unvonni beradi. Unga ko`ra Navoiy davlatning barcha ishlariga aralasha olardi.
  
•