Navoiy kon-metallurgiya kombinanti navoiy davlat konchilik instituti

NAVOIY KON-METALLURGIYA KOMBINANTI

NAVOIY DAVLAT KONCHILIK INSTITUTI

ENERGO-MEXANIKA FAKULTETI

7B-18 MSM GURUX TALABASINING

O’LCHASH ASBOBLARINI KONSTRUKSIYALASH FANIDAN

Bajardi: Boboqulov Sobit

Qabul qildi:MAHMUDOV. G’

MUSTAQIL ISHI

Mavzu: Datchiklarning zamonaviy o‘lchash texnikasida tutgan o‘rni.

Mavzu: Datchiklarning zamonaviy o‘lchash texnikasida tutgan o‘rni.

Reja

• Datchiklar haqida ma’lumot
• Datchiklarning asosiy parametrlari

Har xil texnologik jarayonlarni avtomatlashtirishda ularning ko‘rsatgichlari xaqida ma’lumot olish zarur hisoblanadi. Bu maqsadda birlamchi o‘zgartirgichlar (yoki datchiklar) keng qo‘llaniladi. Datchik deb nazorat qilinayotgan yoki rostlanayotgan kattalikni kerakli yoki avtomatika tizimining keyingi elementlarida qo‘llash uchun qulay qiymatga o‘zgartiradigan vositaga aytiladi. Qishloq va suv xo‘jaligi ishlab chiqarishida qo‘llaniladigan o‘zgartirgichlar asosan olti guruhga bo‘linadi: mexanik; elektromexanik; issiqlik; elektrokimeviy; optik va elektron - ion. Mexanik o‘zgartirgichlar mexanik kirish ko‘rsatgichlarni (bosim, kuch, tezlik, sarf va h.k.) mexanik chiqish ko‘rsatgichlar ( aylanish chastotasi, bosim va x.k.) o‘zgartirib berish bilan xarakterlanadi. Bunday o‘zgartirgichlarning sezgirlik elementi sifatida elastik elementlar (membrana, prujina, balka kabilar) poplavoklar, krilchatkalar va drosselli qurilmalar ishlatiladi. Elektromexanik birlamchi o‘zgartirgichlar (yoki elektr datchiklar) kirish mexanik ko‘rsatgichlarni (bosim, kuch, sarf kabilar) chiqish elektr ko‘rsatgichlar (kuchlanish, tok, qarshilik, induktivlik va kabilar) o‘zgartirib berish uchun xizmat qiladi. Elektromexanik o‘zgartirgichlar parametrik va generator o‘zgartirgichlarga bo‘linadi. Parametrik datchiklarda chiqish ko‘rsatgichini elektr zanjir kattaliklari (qarshilik, induktivlik, o‘zaro induktivlik, elektr sig‘imi va kabilar) tashkil topadi.

• Har xil texnologik jarayonlarni avtomatlashtirishda ularning ko‘rsatgichlari xaqida ma’lumot olish zarur hisoblanadi. Bu maqsadda birlamchi o‘zgartirgichlar (yoki datchiklar) keng qo‘llaniladi. Datchik deb nazorat qilinayotgan yoki rostlanayotgan kattalikni kerakli yoki avtomatika tizimining keyingi elementlarida qo‘llash uchun qulay qiymatga o‘zgartiradigan vositaga aytiladi. Qishloq va suv xo‘jaligi ishlab chiqarishida qo‘llaniladigan o‘zgartirgichlar asosan olti guruhga bo‘linadi: mexanik; elektromexanik; issiqlik; elektrokimeviy; optik va elektron - ion. Mexanik o‘zgartirgichlar mexanik kirish ko‘rsatgichlarni (bosim, kuch, tezlik, sarf va h.k.) mexanik chiqish ko‘rsatgichlar ( aylanish chastotasi, bosim va x.k.) o‘zgartirib berish bilan xarakterlanadi. Bunday o‘zgartirgichlarning sezgirlik elementi sifatida elastik elementlar (membrana, prujina, balka kabilar) poplavoklar, krilchatkalar va drosselli qurilmalar ishlatiladi. Elektromexanik birlamchi o‘zgartirgichlar (yoki elektr datchiklar) kirish mexanik ko‘rsatgichlarni (bosim, kuch, sarf kabilar) chiqish elektr ko‘rsatgichlar (kuchlanish, tok, qarshilik, induktivlik va kabilar) o‘zgartirib berish uchun xizmat qiladi. Elektromexanik o‘zgartirgichlar parametrik va generator o‘zgartirgichlarga bo‘linadi. Parametrik datchiklarda chiqish ko‘rsatgichini elektr zanjir kattaliklari (qarshilik, induktivlik, o‘zaro induktivlik, elektr sig‘imi va kabilar) tashkil topadi.