Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti magistratura bo

Metanol yoki metil alkogol (CH₃OH) — rangsiz, suv bilan yaxshi aralashadigan suyuqlik, eng oddiy bir atomli spirt, etil spirtinikiga oʻxshash hidi bor. Molekulyar massasi 32,04. Zichligi 791,4 kg/m3 (20° da), qaynash temperaturasi 64,5°, atseton, benzol va uglerod (1U)-xlorid bilan azeotrop aralashma hosil qiladi. Kuchsiz asos va yanada kuchsiz kislotalik xossalarini namoyon qiladi. Ishqoriy metallar bilan metilitlar, kislotalar bilan efirlar hosil qiladi. 500—600° da kumush, mis yoki baʼzi metallar oksidlari ishtirokida havo kislorodi bilan formaldegidgacha oksidlanadi, uglerod (P)-oksid va vodorod aralashmasi bilan etanol yoki boshqa spirtlarga aylanadi. Metanol sanoat miqyosida tabiiy gaz va neftni qayta ishlash korxonalari chiqindilaridan olinadi.
Metanol formaldegid ishlab chiqarishda asosiy xom ashyodir. Erituvchi sifatida benzinga qoʻshiladi. Metilmetakrilat, metilaminlar, dimetiltereftalat, metilformiat, metilxlorid, sirka kislota, doridarmon tayyorlash va boshqa sohalarda keng foydalaniladi. Juda zaharli. Ichilganda, bugʻlaridan nafas olganda organizmni zaharlaydi, koʻzni koʻr qiladi. Shuning uchun Metanol olinadigan yoki ishlatiladigan joyda ishlovchi ishchilarni vaqt-vaqt bilan tibbiy koʻrikdan oʻtkazib turish zarur

Xulosa
Hozirgi vaqtda Respublikamizning istiqbolini ko’zlab ilmiy-texnikaviy rivojlanishining kompleks dasturlarini ishlab chiqarish va uni amaliyotda qo’llash borasida qator vazifalar belgilanib, ularni bajarish chora-tadbirlari ko’rilmoqda. Shunday vazifalarni bajarishda fanlar akademiyasining olimlari bilan bir qatorda oliy o’quv yurtlarida faoliyat ko’rsatayotgan pedagog olimlar ham ishtirok yetmoqdalar.
Tanlagan mavzu bugungi kunda dolzarb muammolardan biri sanaladi. Kimyo sanoati korxonalaridan chiqadigan chiqindilarni qayta ishlash va uni sanoatga qaytarish borasida respublikamizda ko’pgina amaliy ishlanmalar olib borilmoqda. “Navoiyazot” AJ ning PVX, kaustik soda va metanol ishlab chiqarish majmuasidan chiqadigan sulfat kislota chiqindisini tozalash va sanoatga qaytarish ishning asosiy maqsadidir.
“Navoiyazot” AJ oliy o’quv yurtlari va limiy-tadqiqot institutlari bilan 2021-yilga mo’ljallangan hamkorlikda yuqori qo’shimcha qiymatga ega mahsulotlar ishlab chiqarishni amaliyotga joriy qilish bo’yicha ish rejasida “PVX, kaustik soda va metanol” ishlab chiqarish majmuasidagi ishlatilgan sulfat kislota tarkibini qo’shimcha moddalardan (xlor, qurum) tozalash va birlamchi xususiyatlarini qayta tiklash texnologiyasini yaratish mazusidagi xo’jalik shartnomasi bo’yicha ish olib boriladi.
Sanoat miqyosida erishilgan ko’pgina yutuqlar yoki bilvosita kimyo sohasida erishilgan ilmiy tadqiqot natijalari bilan chambarchas bog’liqdir. Xususan sulfat kislota asosida ko’pgina moddalar olinadi. Sulfat kislota sanoatning ko’plab sohalarida ishlatilishini hisobga olgan holda mavjud muammoni o’rganish va yechimlari bo’yicha adabiyot tahlilari olib borilmoqda.