Navoiy viloyati iqlimi

Navoiy viloyati iqlimi.

Navoiy viloyati Pomir-Olay tog‘larining g‘arbiy chekkasida, Zarafshon daryosining oʻrta kismida joylashgan. Relefi asosan kenglik boʻylab choʻzilgan va shimoldan Turkiston tog' tizmalaring tarmoqlari (Nurota togʻi, balandligi 2169 m), Oqtogʻ , 2003m, janubdan Zarafshon togʻ tizmalari bilan oʻralgan Zarafshon daryosi vodiysidan iborot. Vodiy sharqdan (750-800m) g‘arbga qarab (350 m) pasayib boradi. Vodiydan shimolga va janubga tomon qiya tekisliklar va togʻlarga yaqinlashganda adirlar boshlanadi. Zarafshon tizmasi (g‘arbiy qismi) janubda Qashqadaryo viloyati bilan boʻlgan chegara boʻylab choʻziladi. Bu tizma (2388 m), asosan, paleozoyning kristalli slanetslari va oxaktoshlaridan tarkib topgan. G‘arbga tomon tizma asta-sekin pasayadi va Kattaquoʻrgʻon janubda past baland tepaliklardan iborot tekislik bilan qoʻshilib ketadi. Asosan , qumtosh, slanets va magmatik jinslardan tashkil topgan Nurota togʻi bir necha yirik ortografik birliklarda parchalanib ketgan . Foydali qazilmalardan oltin, kumush, volfram rudasi (Ingichka) volfram rudasi (Ingichka), flyuorit, kvars, oxaktosh, granit, mergel, gips, bentonit gili, abraziv materallar mineral boʻyoqlar marmar (Omonqoʻton, Gozgon, Jom ), korund konlari (Nurotaning janubiy-sharkida): mineral bogʻlovchilar bor . Iqlimi kotinental, quruq iqlim. Bulutli kunlar kam buladi . Tekisliklarda qish iliq. Yanvarning urtacha tepraturasi shimolda -2°, togʻlarda -4,8°. Yozi issik . iyulning oʻrtacha tepraturasi 25,9° - 27,8°, eng past tempratura -25°, eng yuqori temperaturasi 42° (Kattaqoʻrgʻon). Oʻrtacha yillik yogʻin 282 – 459 mm. Yogʻinning 80 % qish va bahorda yogʻadi . Qor 16 - 20 kungina saklanadi . Vegetatsiya davri 324-334 kun. Baland koʻtarilgan sari tepratura pasayadi. Iqlim sharoiti va sugʻorish Navoiy viloyatida paxta, tamaki, shaftoli, oʻrik, uzum, anjir, anor yetishtirish uchun qulay.

Oylar	Eng past tempratura	Eng yuqori tempratura	Oy davomida o‘rtacha tempratura
Yanvar	-25	4	-2,8
Febral	-21	8,6	-2,0
Mart	-4,2	22,5	11,3
Aprel	3	29	16,8
May	11,9	40,5	25
Iyun	22,7	41,8	30,5
Iyul	23	43	33,5
Avgust	21	42,0	31,83
Sentabr	8	34,5	22,35
Oktabr	2	32,8	16,5
Noyabr	-7,5	26,1	6,19
Dekabr	-22,5	17,3	-1,4

Vegetatsiya davri 200—210 kun. Yog‘in miqdori yiliga 78—79 mm tashkil qiladi. Shimol va shimoliy sharqiy shamollar esadi. Yagona daryosi — Zarafshon viloyat hududida keng vodiy bo‘ylab oqadi, qirg‘oqlari past, shu sababli toshqin bo‘lib turadi.