Nazariy materialar

1-AMALIY MASHG’ULOT. 

Ma’lumotlarni standart turlari, ularni e’lon qilish va ular ustidagi 

amallarga doir misollar yechish. Statik turdagi ma’lumotlar tuzilmasi. 

---

   cout<<”oxirgi qiymatni kiriting=”; 

cin>>l; 

int p=0; 

for(int i=k;i<=l;i++) 

       p+=i*i; 

p/=k-l+1; 

  cout<<”k 

va 

l 

qiymatlar 

oralig’idagi 

sonlar 

kvadratlari yig’indisi o’rtachasi=”<


system(“pause”); 

} 

Misol. M natural soni mukammal deyiladi, agar uning bo’luvchilari yig’indisi 

(1  ham  kiradi  va  M  ning  o’zidan  tashqari)  M  ga  teng  bo’lsa.  Kiritilgan sonning 

mukammalligini aniqlang. 

#include  

#include  

using namespace std; 

int main() 

{ 

int x, sum=0; 

cout<<"son kiriting: "; 

cin>>x; 

for(int i=1; i

{ 

if(x%i==0) 

sum+=i; 

} 

if(x==sum) 

{cout<<"bu mukammal son"<

else 

{cout<<" bu mukammal y son emas"<

} 

Xaqiqiy toifalar float, double, long double kalit so’zlar bilan ifodalanib, ular 

xaqiqiy sonlarni ifodalashga mo’ljallangan. Ular xam xotiradan mos ravishda 4, 8, 

10  bayt  joy  ajratadi  va  shunga  mos  diapazondagi  sonlar  bilan  ishlashga 

mo’ljallangan.  

Sonli  toifalar  xotiraga  yozilishida  ular  uchun  ajratiladigan  xotira  xajmining 

birinchi  bayti  ishora  uchun  (“+”  uchun  0,  “-“  uchun  1  yoziladi)  ajratiladi.  Agar 

sonlar ishorasiz bo’lsa, toifa oldidan unsigned kalit so’zi qo’yiladi va son ishorasi 

uchun  ajratiladigan  birinchi  bayt  xam  qiymat  yozishga  sarflanadi  va  sonlar 

diapazoni 2 marta ortadi. 

---

Haqiqiy sonlar C++ da quyidagicha e’lon qilinadi. 

float f; 

double d=0.3; 

Misol. Haqiqiy sonlarni butun qismlarini alohida va kasr qismlarini alohida 

yig’indisini hisoblang. 

#include  

#include  

#include  

using namespace std; 

int main(void){ 

double dbl = 123.456789; 

int p = 3; //kasr qismi xonalar soni 

int w = (int)dbl; 

    int fr = (int)( ( dbl - floor(dbl) ) * pow(10, p) 

); 

printf("Double: %f\nWhole: %d\nFractional: %d\n", dbl, 

w, fr); 

printf("Precision: %d digits after point.\n", p); 

int d,r; 

for(float f=1;f<5;f+=0.1){ 

        d+=(int)f; 

        r+=(int)((f-floor(f))*pow(10,1)); 

        } 

cout<

return 0; 

} 

Belgili toifa char kalit so’zi bilan ifodalanadi va 1 bayt joyni egallaydi.  Bu 

toifa faqat bitta belgini saqlash uchun xizmat qiladi. Toifaga qiymat apostrof (‘’) 

ichida  beriladi.  Bu  toifa  butun  toifa  bo’lib,  unga  berilgan  belgilarning  ASCII 

kodini oladi.Belgili toifa C++ da quyidagicha e’lon qilinadi. 

char c=’@’; 

Misol.  Alifbo  xarflarini  chiqaring  va  kiritilgan  so’zning  xarflarini  o’sish 

tartibida saralang. 

#include  

#include  

using namespace std; 

int main(void){ 

for(char c='a';c<='z';c++) 

cout<

char s[34]; 

---

cout<

cin>>s; 

for(int i=0;i

for(int j=i+1;j

if(s[i]>s[j]) swap(s[i],s[j]); 

cout<

return 0; 

}