Nazariy qism. Gidravlikaning asosiy atamalaridan biri "Suyuqlik" tushunchasidir. Suyuqlik

Okimning uzluksizlik tenglamasi moddani saklanish qonunining xususiy kurinishi bulib, okimning moddiy balansini ifodalaydi. Masalan, kundalang kesim yuzalari F₁F₂F₃F₄ bo‘lgan turli diametrli kuvur qismlaridan okib utayotgan Suyuqlikni o‘rtacha tezliklari v₁v₂v₃v₄ bulib, ularning qiymatlari vaqt bo‘yicha uzgarmas bo‘ladi. Bu paytda kuvurlar buylab okib utayotgan Suyuqlikning zichligi  va sarfi G ham kuvur qismlarining uzunliklari bo‘yicha uzgarmas qiymatga ega bo‘ladi:
₁ = ₂ =…= _n = ; G₁ = G₂ =…= G_n = G,
bu yerda n- 1,2,3,4,…,N- kuvur uchastkalarining tartib rakami.
Suyuqlikni massaviy sarfi G= vF ekanligini hisobga olinsa
v₁F₁ = v₂F₂ =…= v_nF_n = G (6)
yoki
v₁F₁ = v₂F₂ =…= v_nF_n = const. (7)
Demak, istalgan vaqt momentida kuvurlar buylab okib utayotgan Suyuqlikning mikdoriy yoki xajmiy sarfi uzgarmasdir. Bunday xolat uchun
v₁/v₂ = F₂/F₁. (8)
Ushbu tenglamadan xulosa shuki, Suyuqlik tezligi kuvurning kesim yuzasiga teskari proportsionaldir, ya’ni, katta diametrli kuvurda okim tezligi kichik, va aksincha, kichik diametrli kuvurda Suyuqlik tez okadi.
Real Suyuqliklarni Harakat rejimlari Reynolьds mezonining kritik qiymati Re_kr bilan aniqlanadi:
Re = d/ = d/, (9)
bu yerda - okimni o‘rtacha tezligi, m/s; d- kuvurni ichki diametri, m; - Suyuqlikni zichligi, kg/m³; - kovushkoklikni dinamik koeffitsienti, Pa^.s; - kovushkoklikning kinematik koeffitsienti, m²/sek.
Tugri va tekis yuzali kuvurlar uchun Re_kr = 2300. Agar Re<2300 bulsa Suyuqlik okimi laminar rejimda, agar Re2300 bulsa- turbulent rejimda bo‘ladi. Re10000 bo‘lganda Suyuqlikni turgun turbulent rejimi yuzaga keladi. 2300 Laminar rejimda tugri va dumalok kuvur uki buylab kuzatiladigan eng yukori tezlik _max o‘rtacha tezlikka nisbatan ikki marta katta bo‘ladi:
_u = 0,5 _max. (10)
Turbulent rejimda kuvur kesimi bo‘yicha tezlik nisbatan tekis tarkaladi
_u = (0,80,9)_max . (11)