Бурма гумбазларида қатлам уюмининг нефтли ва газли қисмлари ташқи ва ички газлилик ва нефтлилик контурларига эга. Газлилик ва нефтлиликни ташқи контури маҳсулдор қатламнинг кровлиси билан газ-нефт ва сув-нефт бўлинмаларини кесишишидан ҳосил бўлади, газлилик ва нефтлиликнинг ички контурлари шу бўлинмаларни қатламнинг остки қисми (подошва) билан кесишишидан ьҳосил бўлади. - Бурма гумбазларида қатлам уюмининг нефтли ва газли қисмлари ташқи ва ички газлилик ва нефтлилик контурларига эга. Газлилик ва нефтлиликни ташқи контури маҳсулдор қатламнинг кровлиси билан газ-нефт ва сув-нефт бўлинмаларини кесишишидан ҳосил бўлади, газлилик ва нефтлиликнинг ички контурлари шу бўлинмаларни қатламнинг остки қисми (подошва) билан кесишишидан ьҳосил бўлади.
- Газ-нефт уюмлари қуйидаги таркибий қисимларга (элементларга бўлинади.
- Уюмнинг газли қисими- газлиликнинг ички контури ни ички қисими. Тутқичда унинг чегарасида фақат газ бўлади;
Уюмнинг газнефт қисими-газлиликнинг ташқи ва ички контурлари оралиғи. Массив уюмларда газнефт қисим газлилик контурининг газ ости чегарасида жойлашган; - Уюмнинг газнефт қисими-газлиликнинг ташқи ва ички контурлари оралиғи. Массив уюмларда газнефт қисим газлилик контурининг газ ости чегарасида жойлашган;
- Уюмнинг нефтли қисми-нефтлиликнинг ички контури билан газлиликнинг ташқи контури оралиғи. Тутқичларда унинг чегарасида фақат нефт бўлади;
- Уюмнинг сувнефт қсими- нефтлиликнинг ташқи ва ички контурлари оралиғи. Унинг чегарасида нефт сувнинг устида ётади.
Массив табий сақлагичларда (резервуар) нефт уюмлари барча ҳолларда сув билан чегараланган бўлиб, (шунингдек уюмларнинг газ ости сувнефт ёки сувгаз қсимларида ҳам) бу сувлар остки (подошва) сувлар дейилади. Газ уюмларида нефтлилик ва газлиликни ташқи контури ортида очилган сув контур орти сувлари дейилади. Шунингдек сув уюмдаги газнефтга тўйинган жинсларда ҳам мавжуд бўлиб коллектор тоғ жинсларининг ғовак қсимларини маълум бир даражада эгаллайди ва қолдиқ сувга тўйинганликни ташкил қилади. Сувга тўйинганлик коэффициенти деб боғланган (қолдиқ) сув ҳажмининг (Vc) қатламнинг нефт-газга тўйинган қсимидаги ғовак-бўшлиқлар ҳажмига (VҒ) бўлган нисбатга айтилади, яъни - Массив табий сақлагичларда (резервуар) нефт уюмлари барча ҳолларда сув билан чегараланган бўлиб, (шунингдек уюмларнинг газ ости сувнефт ёки сувгаз қсимларида ҳам) бу сувлар остки (подошва) сувлар дейилади. Газ уюмларида нефтлилик ва газлиликни ташқи контури ортида очилган сув контур орти сувлари дейилади. Шунингдек сув уюмдаги газнефтга тўйинган жинсларда ҳам мавжуд бўлиб коллектор тоғ жинсларининг ғовак қсимларини маълум бир даражада эгаллайди ва қолдиқ сувга тўйинганликни ташкил қилади. Сувга тўйинганлик коэффициенти деб боғланган (қолдиқ) сув ҳажмининг (Vc) қатламнинг нефт-газга тўйинган қсимидаги ғовак-бўшлиқлар ҳажмига (VҒ) бўлган нисбатга айтилади, яъни
- Қолдиқ сувга то‘йинганликни аниқлаш захираларни баҳолаш, коллекторларнинг нефтга то‘йинганлигини (газга то‘йинганлигини) аниқлаш учун муҳимдир. Сувга то‘йинганлик (нефтгазга то‘йинганлик) фоизларга о‘лчанади.
- Нефтли зонадаги газ-нефтли қатламларда боғланган сувни мавжудлиги биринчи бор Н.Л.Линдтроп ва В.М.Николаев (1929) томонидан аниқланган. Боғланган сув улар томонидан Шубанин Штолняси (Боку раёни) ва Aргун ғоридан (Грозний раёни) олинган тоғ жинси намуналарини лабораторияда тадқиқ қилиш натижасида топилган.
Do'stlaringiz bilan baham: |