Боғланган сув деганда тоғ жинси заррачаларининг юпқа парда кўринишида ўраб олган сув (унинг ички қисми мустаҳкам боғланган, ташқи қисми бўш боғланган сувларни ҳосил қилади) тушунилади. Парда қалинлиги сув молекуласи диаметридан бир неча юз маротаба катта бўлади ва минераллар юзасига молекуляр тортиш кучи таъсирида ёпишиб туради - Боғланган сув деганда тоғ жинси заррачаларининг юпқа парда кўринишида ўраб олган сув (унинг ички қисми мустаҳкам боғланган, ташқи қисми бўш боғланган сувларни ҳосил қилади) тушунилади. Парда қалинлиги сув молекуласи диаметридан бир неча юз маротаба катта бўлади ва минераллар юзасига молекуляр тортиш кучи таъсирида ёпишиб туради
Ер пўстининг катта чуқурлигида ётадиган маҳсулдор қатлам бўшлиқларини тўлдириб турадиган нефт ва газ қатлам босими ва харорати таъсирида бўлади. - Ер пўстининг катта чуқурлигида ётадиган маҳсулдор қатлам бўшлиқларини тўлдириб турадиган нефт ва газ қатлам босими ва харорати таъсирида бўлади.
- Қатлам босими деганда ётқизиқларда табий шароитда коллектор тоғ жинсларидаги нефт, газ, сувни ётишига тушинилади. Бу босимнинг табиати ва катталиги шу билан асосланадикий қатламнинг маҳсулдор қисими қатламни ер юзасига чиқиб қолган қисими орқали сув таминланиб туриши билан боғлиқ ёки боғлиқ бўлган. Қатлам босими атмосфера, мПа, ёки ларда ўлчанади.
Қатлам босимининг катталиги табий резервуарларни очган қудуқлардаги суюқлик сатҳи билан тасифланади(суюқликнинг зичлиги ҳам ҳисобга олинади) ва қуйидаги формула билан аниқланади - Қатлам босимининг катталиги табий резервуарларни очган қудуқлардаги суюқлик сатҳи билан тасифланади(суюқликнинг зичлиги ҳам ҳисобга олинади) ва қуйидаги формула билан аниқланади
Табиатда чуқурлик ортиши билан қатлам бўйича ва бир қатламдан бошқа қатламга нисбатан боқичма-босқич босим ортиб боради. Қатлам босимини тасифланадиган қудуқдаги сув сатҳи пьезометрик сатҳ дейилади. Агар табий сақлагичларда сув ҳаракати бўлмаса бу сақлагичларнинг турли жойлардан очилган қудуқларда сувнинг сатҳи бир хил бўлади ва горизонтал пьезометрик сатҳга ётади. - Табиатда чуқурлик ортиши билан қатлам бўйича ва бир қатламдан бошқа қатламга нисбатан боқичма-босқич босим ортиб боради. Қатлам босимини тасифланадиган қудуқдаги сув сатҳи пьезометрик сатҳ дейилади. Агар табий сақлагичларда сув ҳаракати бўлмаса бу сақлагичларнинг турли жойлардан очилган қудуқларда сувнинг сатҳи бир хил бўлади ва горизонтал пьезометрик сатҳга ётади.
- У ёки бу резервуарди у ёки бу нуқтада эҳтимолий қатлам босимини (баҳоловчи) таминан аниқлаш учун юқоридаги формуладан фойдаланилади ва бунда сувнинг зичлигини бир деб ёки қатлам сувининг ўртача қиймати бўйича 1,05 деб қабул қилинади. Бунда Н чуқурликда қатлам бўлиб қуйидагича бўлади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
