Ni yum iy nomidagi toshkent davlat pedagogika universitet!!

NI YUM IY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITET!!

ROBOTOTEXNIKA BA STAEM TA’LIM FANINING USUV DASTURI

Bilim soxasi: Ta’lim soxasi: Ta’lim yunapishi:
100000 - Ta’lim 110000 — Ta’im
60112300 - Texnologik ta’lim

Семестр
6

Fan/modul kodi RTvST0604

O’kuv yili
2024-2025
Kreditlar
4

Фан/модул тури
танлов

Таълим тури
Узбек/рус

Хафтадаги дарс соатлар

Аудитория
машFулотлари
(соат)

Жами
юклама
(соат)

Мустакил
таълим
(соат)

Фаннинг номи

Робототехника ва STAEM таълим

60

60

120

1. 
   Fanning mazmuni
   

“Robototexnika va STAEM ta’lim” fani Texnik mexanika, Gidravlika, Robototexnika asoslari, Texnik ijodkorlik va konstruksiyalash, Texnologiya va dizayn, 3D modellashtirish, Robotexnika fanlari asosida tashkil etiladi. Talabalar robot konstruksiyasini (mexanik jixatdan) kurish va uning dasturiy kismini (Software) yozishni urganadilar, datchiklar, sensorlar, diodlar va boshka kurilmalarni ulash, va ularni mikroprosessorlarga dasturlash orkali turli xil robot- konstruktorlarni yaratishni urgatadi.
Fanning maksadi - talabalarga robototexnika tizimlarida aklli nazorat usullari va vositalari bilan tanishish; intellektual robotolashtirilgan tizimlariga asoslangan ishlab chikarish va texnologik jarayonlar, ishlab chikarishni algoritmik xamda dasturiy avtomatlashtirishni rivojlantirish, texnik vazifalarni ishlab chikish, robotlar arxitekturasi va dizaynini kurish malakani rivojlantirish.

2. 
   Asosiy nazariy kism (ma’ruza mashFulotlari)
   

2. 
   I. Fan tarkibiga kuyidagi mavzular kiradi:
   

1. 
   mavzu “Robototexnika va STAEM ta’lim” faniga kirish.
   

Fanining maksad va vazifalari. Robototexnika darslarida
texnika xavfsizligi.
“Robototexnika va STAEM ta’lim” fanini ukitixdan maksad va fanning vazifalari. Mazkur fanni ukitishda fanlararo va ta’lim turlari urtaidagi bevosita alokalar. Robototexnika darslarida texnika xavfsizligi.

2. 
   mavzu: Robototexnikaga kirish. Robotlarni kullanilishi.
   

Robototexnikaga kirish. Robotlarni kullanilishi.

3. 
   mavzu: Masofadan boshkariladigan va avtonom robotlar
   

Masofadan boshkariladigan va avtonom robotlar.

4. 
   mavzu: Atrof mu^it parametrlarini ulchaydigan datchiklar bilan ishlash
   

Atrof muxit parametrlarini ulchaydigan datchiklar bilan ishlash.

5. 
   mavzu: Dvigatellarni boshkaradigan signallarni kuzatish. Motorlarni sozlash.
   

Dvigatellarni boshkaradigan signallarni kuzatish. Motorlarni sozlash.

6. 
   mavzu: Ultratovushli datchik. Tusiklarni aniklash.
   

Ultratovushli datchik. Tusiklarni aniklash..

7. 
   mavzu: YoruFlik sensori. YoruFlik sensori bilan ishlash: yoruFlikdagi uzgarishlarni ulchash.
   

Yoruglik sensori. Yoruglik sensori bilan ishlash: yoruglikdagi uzgarishlarni ulchash.

8. 
   mavzu: YoruFlik datchigi ishlashining fizik jarayonlari.
   

Yoruglik datchigi ishlashining fizik jarayonlari.

9. 
   mavzu: Chizikni kuzatish. Chizik chekkalarini kuzatish algoritmini yaratish.
   

Chizikni kuzatish. Chizik chekkalarini kuzatish algoritmini yaratish.

10. 
    mavzu: Ikki yoruFlik sezgichi bilan chizikli x,arakat. Ikkala datchikli robot x,arakati algoritmi
    

Ikki yoruglik sezgichi bilan chizikli xarakat. Ikkala datchikli robot xarakati algoritmi.

2. 
   Seminar mashFulotlari boyicha kursatma va tavsiyalar.
   

Seminar mashgulotlar uchun kuyidagi mavzular tavsiya etiladi:
Seminar mashgulotlar maxsus jixozlangan, multimedia kurilmalari
bilan jixozlangan auditoriyada bir akademik guruxlarga bir professor- ukituvchi tomonidan utkazilishi zarur. Mashgulotlar faol va interfaktiv usullar yordamida utilishi, mos ravishda munosib pedagogik va axborot texnologiyalar kullanilishi maksadga muvofik.
Seminar mashgulotlarga tavsiya etiladigan mavzular.

1. 
   Ikkita motorli robotni yigish. ^ismlarni birlashtirish usullari.
   
2. 
   Dasturiy ta’minotni kompyuterga urnatish. Nazorat kiluvchi boshkaruv.
   
3. 
   Urnatilgan dastur ("proshivka"). Dastur yuklanmokda. Robotga boshkaruv kodini yuklash. Oldinga xarakat.
   
4. 
   Tugridan tugri xarakatlanish uchun boshkaruv dasturi kodini yaratish. Xdrakat blokini ma’lum masofa va ma’lum vakt uchun sozlash.
   
5. 
   Ishlab chikish muxitida dasturlash. Dasturlash koidalari.
   
6. 
   Labirint buylab xarakatlanish. Tezlik va yo’nalish. Dvigatel kuchi.
   
7. 
   Burilish yoki burilish uchun robot dvigatellarining kuchini xar xil kombinatsiyalarini tanlash.
   
8. 
   Oldinga siljish paytida motorlarni sinxronlashtirish.
   
9. 
   Paykash datchiki
   
10. 
    Tusiklarni aniklash
    

2. 
   Laboratoriya mashFulotlari.
   

Laboratoriya mashgulotlari jarayonida tadbirkorlikka kizikuvchi talabalar uchun muljallangan bulib, ularga goyadan (MCI) tayyor maxsulot (MVP)gacha bulgan yo‘lni bosib utish imkonini berish bilan boglik
bo’lgan jarayonlarni tajriba asosida o’rganishadi.
Laboratoriya mashFulotlarga tavsiya etiladigan mavzular.

1. 
   Ukuv robotini yigish. Boshkaruv dasturi interfeysi. Dastur oynasi, buyruk palitrasi, boshkaruv pulti
   
2. 
   Mikrokontroler blokiga «proshivki»ni yuklash. X,arakat yunalishini sozlash.
   
3. 
   Dastur yozishning asosiy koidasi: sintaksis va punktuatsiya.
   
4. 
   Robotning tezligini kamaytirish orkali uning tugri chizikli xarakatini boshkarish dasturini takomillashtirish.
   
5. 
   Xdrakatlar ketma-ketligini amalga oshirish.
   
6. 
   «Sinxronizatsiya motorov» buyrugini bajarish yordamida robotni tezlashtirmasdan yoki sekinlashtirmasdan bir tekis xarakatlantirish.
   
7. 
   Tusiklarni aniklash uchun tasir datchiklarning joylashishini tanlash.
   
8. 
   Tegish yoki masofali sensorlardan farkli ularok yoruglik datchigidan foydalanish xususiyatlari.
   
9. 
   Yoruglik datchidan foydalanish va kora chizikni aniklash uchun yoruglik darajasi chyegarasini tanlash.
   
10. 
    Shart kullagan xolda optimal algoritm yaratish (Yesli-Inache, if- else). Kesishmalardan utish uchun dasturlash
    

Laboratoriya mashgulotlarda talabalar murakkab texnologik jarayonlar va operatsiyalarni, shu jumladan, takrorlanuvchi, kiyin va xavfli ishlarni amalga oshirishda inson mexnatini almashtirish imkonini beruvchi robot va robot tizimlarini yaratishga karatilgan ilm- fan va texnologiya soxasi xisoblanib, uning kasbiy faoliyat ob’yektlari - sanoat va sanoat bulmagan robot va robot tizimlar, shuningdek bunday tizimlarni boshkarish, ularni loyixalashtirish va ishlatish uchun kerakli dasturiy ta’minot va algoritmik kullab-kuvvatlashni urganadilar.

2. 
   Mustakil ta’lim va mustakil ishlar.
   

Mustakil ta’lim uchun tavsiya etiladigan mavzular:

1. 
   Robototexnik manipulyatorni yigish.
   
2. 
   Robototexnik manipulyatorni dasturlash.
   
3. 
   Raspberry Pi turidagi mikrokompyuterlar bilan tanishish.
   
4. 
   Raspberry Pi turli loyixalarida video kurish.
   
5. 
   Raspberry Pi turidagi mikrokompyuterlarni dasturlash asoslari.
   
6. 
   Analog va rakamli signallar.
   
7. 
   Analog va rakamli signallarni kayta ishlash.
   
8. 
   Analog va rakamli datchiklarni ulash.
   
9. 
   Xdrorat datchiklari. Svetodiodni (LED) ma’lum xaroratda ulash.
   
10. 
    Analog va rakamli signallarni uzatish va kayta ishlash.
    
11. 
    Yoruglik diodlarini mikrokontrollerga ulash.
    
12. 
    Yoruglik diodlarini mikrokontrollerga ulash.
    
13. 
    Tugmalar va ularning turlari.
    

Avtomatlashgan bino prototipini dasturlash. Datchik ma’lumotlarini kayta ishlash. Yoritish va shamollatish tizimlarini boshkarish. “Aklli uy” avtomatlashga loyixasini ishlab chikish. “Akdli uy” avtomatlashga loyixasini dasturlash. Mikrokontrollerlar asosida loyixaning sxemasi va konsepsiyasini ishlab chikish Mikrokontrollerlarda robotlarni yigish Portativ platforma robot-ukituvchini yigish Portativ platformalar turlari «Gusenisa» platformasini mikrokontrollerga yigish va ulash «Gusenisa» platformasini dasturlash RFID skanerini ulash. RFID kartani dasturlash Robot uchun RFID skanerini ulash va dasturlash Sanoat robotlarining turlari va maksadi Sensorlarni mikrokontrollerlarga ulash Dvigatellarni mikrokontrollerlarga urnatish Yengil drayverlarni mikrokontrollerlarga ulash Mustakil uzlashtiriladigan mavzular boyicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlash va uni takdimot kilish tavsiya etiladi.

3.

VI. Fan ukitilishining natijalari (shakllanadigan kompetensiyalar) Talaba bilishi kerak: robototexnika va uning zamonaviy dunyodagi urni, robototexnikada kullaniladigan jixozlar, robototexnika asoslarini zamonaviy maktablarga joriy kilish, Sanoat robotlarining asosiy tasniflari, mexanizmlarning tuzilmasi tasnifi, odellarning fizik kurilishi, mikrorobotlar va ularning xususiyatlariga doir umumiy tushunchalar tugrisida tasavvurga ega bulishi; (bilim); robotlarning tuzilishini urganish, robotlarning dasturiy ta’minotini urganish va ularni yaratish, mikrokontrollerlarni urganish, sanoat robotlarining asosiy xususiyatlari, yukori texnologik loyixalarni urganish, displey kurilmasi, tasvirlarni aks ettirish, avtomatlashgan bino prototipini yigish borasida olgan bilimlarini pedagogik va ilmiy faoliyatida kullay bilishi va ulardan foydalana olishi; (kunikma); - robotlarning oddiy mexanik modellarini yigish, algoritmlar, berilgan trayektoriya buylab xarakat, tulik utkazgichli robotlarni yigish, tulik utkazgichli robotlarni dasturlash, kadam bosadigan robotlarni yigish, android robotlarni yigish, android robotlarni dasturlash, ultratovushli datchikka ega robotlarni urganish, robot platformasini

yigish, robot kuzovini yigish, kayta ulagich, rezistorlar, kondensator, diod, oddiy kuchaytirgichlar, robototexnik manipulyatorlarni yigish, robototexnik manipulyatorlarni dasturlash, arduino mikrokontrollerini urganish va dasturlash, analogli va rakamli signallarni kayta ishlash, “Aklli uy” avtomatlashgan loyixasini yigish, “Aklli uy” avtomatlashgan loyixasini dasturlash, arduino mikrokontrolleriga asoslangan loyixa konsepsiyasi va rejasi (sxemasini ishlab chikish), arduino mikrokontrolleriga asoslangan loyixa konsepsiyasi va ryejasi (mikrokontrollerni dasturlash), turli datchiklarni urnatish, displey kurilmasi, tasvirlarni aks ettirish, avtomatlashgan bino prototipini yigish, mikrokontroller asosida robot-ukituvchini yigish, mikrokontroller asosida robot-ukituvchini dasturlashdan foydalanish malakalariga ega bulishi kabi