Nisbat, proporsiya. Protsent (foiz) va murakkab protsent. Proporsiya

xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Nisbat, proporsiya. Protsent (foiz) va murakkab protsent. Proporsiya
Nisbat, proporsiya. Protsent (foiz) va murakkab protsent.
Proporsiya.

5. 
   Firma mahsulotni 380 som
   
   5. 
      Kitob 200 som bom
      
      5. 
         19 ning 19% ini toping .
         
      
      Yechilishi:
      Javob: 3,61
      
      5. 
         Birinchi son 0,2 ga, ikkinchi son 0,15ga teng. birinchi son ikkinchi sondan necha foiz ortiq?
         
      
      Yechilishi: Birinchi son ikkinchi sondan 0,05ga ortiq. 0,05 soni 0,15 ning necha foizini tashkil etishini topsak bolgan sonni toping
      
   
   Yechilishi: Nomamdan 19,2 solgan sonni toping.
   

Yechilishi: Nomaindisi 24 ga teng. Bu sonlardan biri ikkinchisining 20% ini tashkil qiladi. Shu sonlardan kichigini toping.

Yechilishi: Katta sonni x deb belgilaylik: U holda quyidagi tenglamani tuzamiz:
Endi kichik sonni topamiz:
Javob: 4

5. 
   Ikki musbat sondan biri ikkinchisidan 60% ga katta. Shu sonlarning kolsa, ularning yiglsa, birinchi son 1,6x bop?
   

Yechilishi:
Javob: 288

5. 
   12% ga arzonlashtirilgandan keyin mahsulotning bahosi 1100 soldi. Mahsulotning dastlabki bahosini aniqlang.
   

Yechilishi: Mahsulotning dastlabki bahosini x deb belgilaylik. U holda quyidagi tenglamani tuzamiz:
x-0,12x=1100
0,88x=1100
x=1250
Javob: 1250 sodagi daraxtlarning 60% i teraklar. Qolgan daraxtlarning 30% i chinorlar bodagi daraxtlarning necha foizini tollar tashkil etadi?

Yechilishi: Hamma daraxtlarni x deb belgilaylik.
Terak: 60%
Qolgani: 40%
Chinor: (0,4*0,3)*100=12%
Tol: 100%-60%-12%=28%
Javob: 28%

5. 
   Mahsulotning narxi ketma ng 484 soldi. Birinchi kong mahsulotning narxi necha solgan?
   

Yechilishi:
Mahsulotning dastlabki bahosi 400 sotarilgandan som

5. 
   (03-7-16) Nodir bor pulning qismi. Jahongirdagi pulning qismi teng. Nodir pulining necha foizini Jahongirga bersa, ularning pullari teng bom arzonlashgach, 190 sodi. Daftarning oldingi bahosi necha solgan?
   

A)400 B)500 C)350 D)340 E)450

5. 
   (03-12-49) Mahsulotning bahosi 30% ga oshirildi. Mang uning narhi 7800 soldi. Mahsulotning dastlabki bahosi necha solgan?
   

A)6500 B)6820 C)7500 D)9300 E)8400
Testlar

1. 
   Dolsa, dolsa, shu sonlarni toping.
   

A)56 va 23 B)27 va 60 C)17 va 50 D)37 va 70 E)63 va 30

3. 
   Ishchining oylik maoshi 350 som B)380som D)455som
   
   4. 
      Goz vaznining 40%ini yosht hosil qilish uchun qozonga necha kg gori quritilganda 35% olxoladi. 64 kg olxori qoqisi olinadi?
      
   
   A)20 B)18,2 C)22,4 D)25 E)21,4
   
   9. 
      Ikki sonning ayirmasi 5 ga teng. Agar shu sonlardan kattasining 20%i kichigining qismiga teng boindisi 24 ga teng. Agar shu sonlardan birining 85%i ikkinchisining qismiga teng borning oylik nafaqasi 450 som B)470som D)490som
      
      13. 
          Talabaning stipendiyasi 400som B)500som D)700som
          
          14. 
              Goz vazning 40%ini yosht qaynatilganda vazni necha kg ga kamayadi?
              
          
          A)2,4 B)2,2 C)1,9 D)2 E)2,5
          
          15. 
              32 dan 60 necha present ortiq?
              
          
          A)90 B)82,5 C)83,5 D)85 E)87,5
          
          16. 
              Nomalum sonni toping.
              
          
          A) B)5 C) D)4,2 E)6
          
          17. 
              Ishchining mexnat unumdorligi 20%ga ortsa, uning ish normasini bajarishga ketadigan vaqti necha foizga qisqaradi?
              
          
          A)20% B)25% C) D) E)24%
          
          18. 
              30 ta talabadan 25 tasi qishgi sinovlarning hammasini topshirdi. Balum sonning 14%i 80ning 35%iga teng. Nomazbek tilida, qolgan kitoblar rus tilida. Rus tilidagi kitoblar 270 ta. Kutubxonada olum sonning 36%i 80ning 45%iga teng. Nomasht qaynatilganda oirligini 40%ini yosht olish uchun qancha goindisining 25 foizini toping.
              
          
          A) B) C) D) E)
          
          29. 
              21kg shaker va 129kg boshqa maxsulotlardan muzqaymoq tayyorlandi. Shakar muzqaymoqning necha foizini tashkil etadi?
              
          
          A)13 B)15 C)16 D)14 E)12
          
          30. 
              Sayyoh muayyan masofaning 79%ini poyezdda, 29,8%ini paraxodda bosib ol oxirigacha 200m qoldi. Sayyoh poyezdda necha km yongra yana 25%ga oshirilgan boindisi ularning ayirmasidan 50%ga ortiq. Bu sonlar kvadratlarining yigpaytmasidan necha foizga kop. Talabalarning umumiy sonini toping.
              
          
          A)840 B)640 C)546 D)740 E)830
          
          34. 
              520sonini shunday ikki bolingki ulardan birininig 80%i ikkinchisining 245ini tashkil qilsin. Bolgan son 20%ga kamaytirildi. Natijada qanday son hosil boyicha ikki sex 230ta kir yuvish mashinasi ishlab chiqarishi kerak. Birinchi sex reja boyicha ishlab chiqargan maxsulotning 80%iga teng. Ikkinchi sex reja bopaytmasi necha foizga ortadi?
              
          
          A)60 B)50 C)65 D)56 E)40
          
          39. 
              Bugdoydan qancha un olish mumkin?
              
          
          A)2,5t B)2,6t C)2,1t D)2,9t E)2,7t
          
          40. 
              Toshkentga kelgan sayyohlarning 75%i ingliz tilini, 47%i esa fransuz tilini biladi. Shu sayyohlardan 22tasi ikkala tilni ham biladi. Agar shu sayyohlar ingliz va fransuz tilidan boshqa tilni bilishmasa, ularning umumiy soni nechta?.
              
          
          A)105 B)100 C)90 D)120 E)85
          
          41. 
              Maxsulotning bozordagi narxi uning tannarxidan 20% ga qimmat. Bozorda maxsulot yaxshi sotilmagani uchun uning sotuvdagi narxi 5% ga tushirildi. Shundan keyin uning narxi 285 soldi. Maxsulot tannarxini toping.
              
          
          A)210 B)230 C)250 D)240 E)260
          
          42. 
              Inflatsiya natijasida maxsulotning narxi 25% ga oshirildi. Lekin mahsulotga talabning kamligi tufayli uning narxi 10% ga kamaytirildi. Mahsulotning oxirgi narxi dastlabkisiga qaraganda necha foiz ortdi?
              
          
          A)12,8 B)11,5 C)12 D)12,5 E)15
          
          43. 
              Imtihon oglishi mumkin?
              
          
          A)44 B)60 C)80 D)99 E)50
          
          44. 
              Birinchi son 60 ga teng. Ikkinchi son birinchi sonning 80% ini, uchinchisi esa birinchi va ikkinchi son yigrta arifmetigini toping.
              
          
          A)60 B)48 C)54 D)50 E)81
          
          45. 
              un elanganda, kepak chiqdi. Necha present un qoldi.
              
          
          A)88 B)94 C)90 D)92 E)96
          
          46. 
              Mahsulotning narxi birinchi marta 25% ga, ikkinchi marta yangi bahosi yana 20% ga oshirildi. Mahsulotning oxirgi bahosi necha foizga kamaytirilsa, uning narxi dastlabki narxiga teng bopaytirganda 8 chiqsa, shu sonning ojalikda 12120 ga yerga bugdoy, bedadan 6244 ga ortiq yerga paxta ekildi. Necha ga yerga paxta ekilgan?
              
          
          A)3636 B)7364 C)1720 D)6520 E)3890
          
          50. 
              Oqidi. Kitobni oquvchi yana necha bet kitob omdan yongoq qobigirligining 60% i qoldi. Uy bekasi bir kilogramm tozalangan yongm sarflagan.
              
          
          A)190 B)180 C)220 D)250 E)280
          
          52. 
              Xong dastlabki maoshdan 69% ga oshgan bop haq oladi. III razryadli ishchi IV razryadli ishchiga qaraganda necha foiz kam haq oladi?
              
          
          A)25 B)20 C)18 D)15 E)10
          
          55. 
              Raqamlarning oindisi shu sonlar yigindisi 62 va 38 sonlarining olishi uchun 62 ning 60% i olinsa, 38 ning necha foizini olish kerak?
              
          
          A)32 B)33 C)32 D)33 E)33
          
          58. 
              17 ning 17% ini toping .
              
          
          A)1 B)3,24 C)2,89 D)10 E)2,79
          
          59. 
              Ishlab chiqarish samaradorligi birinchi yili 15% ga , ikkinchi yili 12% ortdi. Shu ikki yil ichida samaradorlik necha foizga ortgan?
              
          
          A)27 B)28 C)28,6 D)27,8 E)28,8