Niyazova n. A, Ximmataliyev d. O

Rezident qorovul usuli. Usul foydalanuvchi dasturlarining shubhali xatti-
harakatlarini, masalan, diskka mutlaq adresda yozish, diskni formatlash, yuklash 
sektorini o'zgartirish, ishlaydigan dasturlarni o'zgartirish yoki nomini o'zgartirish, 
yangi rezident dasturlarning paydo bo'lishi, operatsion tizimlarning tizim 
maydonlarini o'zgartirish va hokazolarni aniqlashga qaratilgan. Agar shubhali 
harakatlar aniqlansa, antivirus foydalanuvchining maxsus ruxsatiga qadar ushbu 
harakatning bajarilishini bloklaydi yoki shunchaki ekranda ogohlantiruvchi xabarni 
ko'rsatadi yoki do'st qiladi boshqa maxsus harakatlar. 
5. 
Emlash dasturlari. Usul faylni ishga tushirish va dasturning yaxlitligini 
tekshirishni amalga oshirgandan so'ng boshqariladigan faylga qo'shimcha dasturni 
qo'shishdan iborat. Har qanday o'zgarishlarni, masalan, faylni tekshirish summasini 
yoki boshqa xususiyatlarni tekshirish mumkin. 
Yuqoridagilardan 
tashqari, 
antivirus 
vositalarida 
tobora 
ko'proq 
foydalanilayotgan kod emulyatsiyasi, ijro imtiyozlarini cheklash, xatti-harakatlar 
tahlili kabi zararli dasturlarni aniqlash usullarini alohida ta'kidlash kerak. 

---

111 
Antiviruslarning samaradorligi nafaqat zararli dasturlarni aniqlashning qanday 
usullari va ulardan foydalanishiga, balki ularning ishlashini tashkil qilishga ham 
bog'liq bo'lib, natijada kompyuter tizimining infektsiyasini oldini olish, shuningdek 
uni buzilishdan qutqarish uchun xizmat qiladi. Har qanday antivirus vositasining 
vazifasi-zararli dasturni soxta signallarni keltirib chiqarmasdan maksimal 
ishonchlilik darajasi bilan aniqlashdan iboratdir. 
Soxta signallar ikki turga bo'linadi: 
1) noto'g'ri ijobiy (ijobiy); 
2) noto'g'ri manfiy (manfiy). 
Noto'g'ri ijobiy signal-bu virusga qarshi vosita zararli dastur mavjudligi 
haqida xabar berganida, lekin aslida bunday bo'lmaydi. 
Soxta salbiy signal-bu virusga qarshi vosita zararli dastur yo'qligini 
aytganda, lekin aslida shunday. 
Ideal holda, antivirus barcha zararli dasturlarni aniqlab, noto'g'ri signallarni 
keltirib chiqarmasligi kerak.