Ogohlantiruvchi va takrorlovchi svetoforlar

14-amaliyot. Ogohlantiruvchi, takrorlovchi va lokomotiv svetoforlari
Reja:
1. Ogahlantiruvch, takrplovchi va lakamotiv svetoforlarning vazifalari.

OGOHLANTIRUVCHI VA TAKRORLOVCHI SVETOFORLAR


25. Avtoblokirovka bilan jihozlanmagan uchastkalarda kirish, o’tish va berkitish svetoforlarining oldidagi ogohlantiruvchi svetoforlardan quyidagi signallar uzatiladi:


bitta yashil chiroq - "Belgilangan tezlikda harakatlanishga ruxsat beriladi; asosiy svetofor ochiq" (rasm 2.24);


bitta sariq chiroq - "To’xtashga tayyor bo’lgan holatda harakatlanishga ruxsat beriladi; asosiy svetofor yopiq" (rasm 2.25);


bitta o’chib yonadigan sariq chiroq - "Belgilangan tezlikda harakatlanishga ruxsat beriladi, kirish svetofori ochiq va uni pasaytirilgan tezlikda o’tish talab etiladi; poezd stansiyaning yon yo’liga qabul qiliniladi".


26. Takrorlovchi svetofor bitta yashil chiroq ko’rsatib, chiqish yoki marshrut svetoforining ochiqligini bildiradi (rasm 2.26).


Takrorlovchi svetoforlarning normal signal chiroqlari yonmagan bo’ladi va shu holatda svetoforlar signal mohiyatiga ega bo’lmaydi.

Stansiyada to’xtagan yo’lovchi poezdlar faqat takrorlovchi svetoforda yashil chiroq yonganda harakatga keltirilishi mumkin. Agar takrorlovchi (yoki chiqish) svetoforining nosozligi sababli yashil chiroqni yoqish mumkin bo’lmasa, uni o’tish tartibi O’zbekiston Respublikasi temir yo’llarida poezdlar harakati va manyovr ishlari bo’yicha yo’riqnoma bilan belgilanadi

LOKOMOTIV SVETOFORLARI


27. Avtoblokirovka va avtomatik lokomotiv signalizatsiya bilan jihozlangan uchastkalarda, lokomotiv svetoforlaridan quyidagi signallar uzatiladi:
yashil chiroq - "Harakatga ruxsat beriladi; poezd yaqinlashib kelayotgan yo’l svetoforida yashil chiroq yonayapti" (rasm 2.27, a);
sariq chiroq - "Harakatga ruxsat beriladi; poezd yaqinlashib kelayotgan yo’l svetoforida bitta yoki ikkita sariq chiroq yonayapti" (rasm 2.27, b);
sariq bilan qizil chiroq birga - "To’xtashga tayyor bo’lgan holda harakatlanishga ruxsat beriladi; poezd yaqinlashib kelayotgan svetoforda qizil chiroq yonayapti" (rasm 2.27, v).
Qizil chiroqli yo’l svetoforidan o’tgan vaqtda lokomotiv svetoforida qizil chiroq yonadi (rasm 2.27,e);
oq chiroq - (rasm 2.27, d) lokomotiv qurilma yoqilganini ko’rsatadi, ammo yo’l svetoforining signallari lokomotiv svetoforiga uzatilmaydi va bunday holda mashinist yo’l svetoforining signallariga rioya qilishi kerak.
Lokomotiv svetofori shuningdek quyidagi signallar uzatadi:
yashil chiroq bilan - poezdni bitta o’chib yonuvchi sariq chiroqli, bitta o’chib yonuvchi yashil chiroqli yoki bitta sariq va bitta yashil chiroqli yo’l svetoforiga yaqinlashib kelayotganini ko’rsatadi.
sariq chiroq bilan - poezdni ikkita sariq chiroqli, ulardan yuqorisidagi o’chib yonuvchi hamda strelkali o’tkazgichdan og’ishib o’tishini ko’rsatuvchi boshqa chiroq ko’rsatkichli yo’l svetoforiga yaqinlashib kelayotganini ko’rsatadi.


Rasm 2.27


28. Avtomatik lokomotiv signalizatsiyasi signalizatsiyaning mustaqil vositasi sifatida qo’llanilgan uchastkalarda poezdning harakat qilish davrida lokomotiv svetoforidan quyidagi signallar uzatiladi:


yashil chiroq - "Belgilangan tezlikda harakatlanishga ruxsat beriladi, oldinda ikkita yoki undan ko’p blok-uchastkalar bo’sh";


sariq chiroq - "Pasaytirilgan tezlikda harakatlanishga ruxsat beriladi, oldinda bitta blok-uchastka bo’sh";


sariq bilan qizil chiroq birga - "Blok-uchastkada to’xtashga tayyor bo’lgan holda harakatlanishga ruxsat beriladi, keyingi blok-uchastka band".
Agar poezd band bo’lgan blok-uchastkaga kirsa lokomotiv svetoforida qizil chiroq yonadi.


Oq chiroq lokomotiv qurilmasini yoqilganliginin, lekin yo’ldan lokomotivga signal uzatilmayotganligini ko’rsatadi.
Yo’l svetoforiga yaqinlashganda lokomotiv svetoforlaridan ushbu Yo’riqnomaning 27 bandida ko’rsatilgan signallar uzatiladi.


AMALDA BO’LMAGAN SVETOFORLARNI BELGILASH


29. Amalda bo’lmagan svetoforlar ikkita planka bilan xoch shaklida mahkamlab qo’yiladi, signal chiroqlari esa o’chirilgan bo’ladi (rasm 2.28).

Nazarat sovol:

1. Ogahlantiruvch, takrplovchi va lakamotiv svetoforlarning o’rnatilish joyilari?
2. Ogahlantiruvch, takrplovchi va lakamotiv svetoforlarning vazifalarini tushuntirib bering?