Niyazova n. A, Ximmataliyev d. O

Lingvistik qo'llab-quvvatlash-bu AATning ishlashini avtomatlashtirish 
vositalari to'plami bilan avtomatlashtirilgan axborot tizimining foydalanuvchilari 

---

132 
va ishlaydigan xodimlari o'rtasida aloqa o'rnatishda foydalaniladigan tabiiy tilni 
rasmiylashtirish uchun vositalar va qoidalar to'plami. 
Lingvistik qo'llab-quvvatlashning til vositalari ikki guruhga bo'linadi: an'anaviy 
tillar (tabiiy, matematik, algoritmik tillar va modellashtirish tillari) va 
kompyuterlar bilan suhbatlashish uchun mo'ljallangan tillar. 
Huquqiy yordam-bu AAT faoliyatidagi huquqiy munosabatlarni va uning 
faoliyati natijalarining huquqiy holatini tartibga soluvchi huquqiy qoidalar 
to'plami. Huquqiy bazaga qonunlar, qarorlar, davlat hokimiyati organlarining 
qarorlari, 
vazirliklar, 
idoralar, 
tashkilotlar, 
mahalliy 
davlat 
hokimiyati 
organlarining buyruqlari, ko'rsatmalari va boshqa me'yoriy hujjatlari kiradi. 
Huquqiy qo'llab-quvvatlashda har qanday axborot tizimining ishlashini tartibga 
soluvchi umumiy qismni va ma'lum bir tizimning ishlashini tartibga soluvchi 
mahalliy qismni ajratib olishimiz mumkin. 
Axborot 
tizimini 
rivojlantirishni 
huquqiy 
qo'llab-quvvatlovchisi 
va 
buyurtmachining shartnomaviy munosabatlari va shartnomadan og'ishni huquqiy 
tartibga solish bilan bog'liq qoidalar mavjud. 
AT faoliyatining huquqiy ta'minoti quyidagilarni o'z ichiga oladi: 
-Status va C; 
-xodimlarning huquqlari, majburiyatlari va majburiyatlari; 
-boshqaruv jarayonining ayrim turlarining huquqiy qoidalari; 
-axborotni yaratish va undan foydalanish tartibi. 
Ergonomik qo'llab-quvvatlash AAT tizimida AAT avtomatlashtirish 
vositalari kompleksining texnik xususiyatlari va AAT xodimlarining ish 
joylaridagi ish muhitining parametrlari bilan AAT foydalanuvchilarining 
psixologik, 
psixofiziologik, 
antropometrik, 
fiziologik 
xususiyatlari 
va 
qobiliyatlarini muvofiqlashtirish uchun amalga oshiriladigan yechimlar to'plamidir. 
Ishchilar salomatligini muhofaza qilish, mehnat sharoitlarining xavfsizligini 
ta'minlash, kasbiy kasalliklar va ishlab chiqarishdagi shikastlanishlarni bartaraf 
etish insoniyat jamiyatining asosiy muammolaridan biridir. Mehnatni ilmiy tashkil 
etishning ilg'or shakllaridan keng foydalanish, qo'lda, past malakali ishchilar sonini 

---

133 
kamaytirishda, kasbiy kasalliklar va mehnat jarohatlarini istisno qiladigan muhitni 
yaratish zarurligiga e'tibor qaratilmoqda.