Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti maxmutazimova yulduz raxmatovna

Matematikani o ’rgatishda u tarb iy av iy choralarga ushbu 
omillarni kiritadi:
1) bolalarda o ’qishga bo ’lgan qiziqish, bilim va ko’nikmalami 
shakllantirish;
2) faoliyat jarayoniga bo’lgan mas’uliyatlilikni tushuntirish;
3) o ’z kuchiga, qobiliyatiga bo’lgan ishonchni tarbiyalash;
4) matematika keyingi bosqich uchun “zamin” ekanligiga ishonchni 
tarbiyalash.
Matematik 
tushunchalami 
shakllantirishda 
quyidagi 
komponentlarga ajratiladi:
1) keng qamrovli tasvirlashni rivojlantirish;
2) asosiyni tanlay bilish, abstrakt flkrlashni bilish;
3) aniq holatdan savolni matematik ifodalashga o ’tishni bilish;
4) tahlil qilishni, aniq holatlarga bo’lishni bilish;
5) ilmiy xulosalami aniq materialda ishlashni bilish;
6) 
matematik 
masalani 
yechishda 
toqat 
qilishni 
bilish, 
deduktivfikrlash ko ’nikmalarini hosil qilish;
7) yangi savollami berish (qoyish)ni bilish.
Demak, ilk matematik qobiliyatlar shunday insoniy xususiyatlar 
orqali ifodalanadiki, ular matematika ilmida yuqori ijodiy faoliyat 
ko’rsatishga imkon yaratadi.
Bilim va ko’nikmalami o ’rganuvchilaming ko’pchiligi bilish bu 
matematik masalada qoyilgan maqsadga muvaffaqiyatli erishtiruvchi 
bilim va ko’nikmalarga asoslangan insoniy qobiliyatdir.
“Bilish”ning 
ayni 
shunday 
ifodalanishi 
ushbu 
izlanishda 
ko ’rilmoqda. “K o’nikma” bolaning masalani yechishdagi shaxsiy 
tajribasida ifodalanuvchi faoliyat deb k o ’riladi. Bilimni o ’zlashtirish va 
bilim hamda ko ’nikmalaming shakllanishi o ’rtasidagi bog’lanish 
bolalaming bilimlariga asoslangan bilim va ko’nikmalami egallashda 
ko’riladi. Ushbu k o ’nikma va bilimlar hisobida bolalarda yangi bilimlar, 
tushunchalar o ’zlashtiriladi.
Geometrik tushunchalami 
rivojlantirishda bolalarda mustaqil 
flkrlashni shakllantiruvchi boshqa bilim va ko’nikmalami shakllantirish 
muhimdir.
Bolalarda 
matematik tushunchalami 
rivojlantirish 
bir qator 
shartlarga bog’liq: