Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universitetining sirtqi amaliy psixologiya yoʻnalishi 205-guruh talabasi Umurzoqova Madinabonu

Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universitetining sirtqi amaliy psixologiya yoʻnalishi 205-guruh talabasi Umurzoqova Madinabonu

Mavzu: Diqqat konsentratsiyasi

Fan: Eksperimental psixologiya

Diqqat — subyekt faoliyatining biror obyekt yoki hodisaga jalb qilinishi. U har qanday ongli faoliyat samaradorligining zarur shartidir.

Konsentratsiya diqqatni aniq yoki aniq bir narsaga e'tibor berish qobiliyati.

Konsentratsiya o'rganish yoki bilim jarayoni uchun asosiy ko'nikmalardan biridir.

• Konsentratsiya diqqat bilan bog'liq, ikkala bosqich ham bir xil jarayondir. Diqqat konsentratsiyadan oldinroq. Diqqat eng muhim deb hisoblanadigan narsani tanlaydi va kontsentratsiya e'tiborni muayyan maqsadga yo'naltiradi.

• Konsentratsiya - e'tibordan keyingi bosqich. Psixologiyada diqqat ikki tomonga bo'linadi:

Darajasi: bir maqsadga tor yoki cheklangan kontsentratsiya yoki bir vaqtning o'zida bir nechta maqsadlarni qamrab oladigan keng yoki keng konsentratsiya bo'lishi mumkin.

Darajasi: bir maqsadga tor yoki cheklangan kontsentratsiya yoki bir vaqtning o'zida bir nechta maqsadlarni qamrab oladigan keng yoki keng konsentratsiya bo'lishi mumkin.

• Yo'nalish: ichki kontsentratsiya bo'lib, bu shaxsning ichki qismiga yo'naltirilgan, tashqi konsentratsiya esa o'ziga begona narsaga bo'lgan e'tibordir.

Konsentratsiya aynan e’tibor berishdan kelib chiqqan bo’lib, uzoq muddatga biz bironta narsaga e’tibor berib tursak, unga biz konsentratsiya qilayotgan bo’lamiz. Shuningdek, konsentratsiyaning 2 ta asosiy qonuni bor : birinchisi, bu insonning irodasiga bog’liq va o’z-o’zidan paydo bo’lmaydi; ikkinchisi, bu qobilyatdir, ya’niki uni o’rgansa va o`zlashtirsa bo’ladi. Ijtimoiy nuqtai nazardan olib qarasak, konsentratsiya bu hamma narsani esdan chiqarib, bir narsaga butun diqqatni jamlash hisoblanadi. Shuning uchun ham biror bir narsaga ko’p muddat davomida e’tibor berish bu konsentratsiya deb aytiladi.

• Konsentratsiya aynan e’tibor berishdan kelib chiqqan bo’lib, uzoq muddatga biz bironta narsaga e’tibor berib tursak, unga biz konsentratsiya qilayotgan bo’lamiz. Shuningdek, konsentratsiyaning 2 ta asosiy qonuni bor : birinchisi, bu insonning irodasiga bog’liq va o’z-o’zidan paydo bo’lmaydi; ikkinchisi, bu qobilyatdir, ya’niki uni o’rgansa va o`zlashtirsa bo’ladi. Ijtimoiy nuqtai nazardan olib qarasak, konsentratsiya bu hamma narsani esdan chiqarib, bir narsaga butun diqqatni jamlash hisoblanadi. Shuning uchun ham biror bir narsaga ko’p muddat davomida e’tibor berish bu konsentratsiya deb aytiladi.

Konsentratsiyani doimo rivojlantirish mumkin. U xuddi inson muskuliga o’xshash tarzda ishlaydi, ya’ni qanchalik ko’p mashq qilinsa, u shunchalik kuchli bo’laveradi.

• Konsentratsiyani doimo rivojlantirish mumkin. U xuddi inson muskuliga o’xshash tarzda ishlaydi, ya’ni qanchalik ko’p mashq qilinsa, u shunchalik kuchli bo’laveradi.

Ilmiy tadqiqotlar shuni ko’rsatganki, meditatsiya bilan ham shug’ullanish inson konsentratsiyasini oshirar ekan. Meditatsiya deganda bizning ko’pchiligimiz ko’z oldimizga hindu rohiblarining oyoqlarini juftlab o’tirgan holatida ko’zlarini yumub qandaydir duolarni aytayotganini tushunishimiz mumkin. Ammo, u darajada chuqur kirishish shart emas, shunchaki nafas olib va chiqarib qilingan meditatsiya ham fikrlarimiz va konsentartsiyamizga ijobiy ta’sir etar ekan.

• Ilmiy tadqiqotlar shuni ko’rsatganki, meditatsiya bilan ham shug’ullanish inson konsentratsiyasini oshirar ekan. Meditatsiya deganda bizning ko’pchiligimiz ko’z oldimizga hindu rohiblarining oyoqlarini juftlab o’tirgan holatida ko’zlarini yumub qandaydir duolarni aytayotganini tushunishimiz mumkin. Ammo, u darajada chuqur kirishish shart emas, shunchaki nafas olib va chiqarib qilingan meditatsiya ham fikrlarimiz va konsentartsiyamizga ijobiy ta’sir etar ekan.