Bosh miya pо‘stidagi alohida markazlarning faoliyati va nutqqa oid muskul apparati nutqning anatomik-fiziologik asosini tashkil qiladi. Bosh miya pо‘ctidagi alohida markazlarning faoliyati va nutqqa oid muskul apparati nutqning anatomik-fiziologik asosini tashkil qiladi. Tovush nutqining (fonetik nutqning) muskul apparati uch qismdan - nafas olish, ovoz va artikulatsiya apparatlaridan iborat. Nafas olish apparati diafragmadan, о‘pkadan, о‘kani, bronxni va bо‘g‘izni harakatga keltiruvchi muskullardan iborat. Nafas olish apparatining vazifasi nutq apparatining ovoz qismiga havo kiritib turishdan iborat. Ovoz apparati - Agar ovoz muskullari tarang bо‘lib tursa yoki bir-biriga yaqinlashib qolsa (ya’ni, ovoz teshigi yopilib qolsa), u holda nafas yо‘lidan chiqqan havo shu teshikka kirib, ovoz muskullarining chetlarini tebratadi (vibratsiya qiladi), natijada tovush hosil bо‘ladi. Agar ovoz muskullari bir-biriga yetarli ravishda yaqinlashmagan bо‘lsa, nafas oladigan bо‘g‘izdan chiqayotgan havoning ovoz muskullariga yengil ishqalanib о‘tishi natijasida pichirlagan tovush hosil bо‘ladi. Erkin, tovushsiz nafas olinganida ovoz muskullari tarang bо‘lmasdan qoladi, ovoz teshigi esa tо‘la ravishda ochiq bо‘lib qoladi
- Ovoz apparati - nafas olinadigan bо‘g‘izning davomi bо‘lgan kekirdak bо‘lib, tо‘rtta tog‘aydan iboratdir.
- Shu tog‘aylar о‘rtasidagi bо‘shliqda ikkita gorizontal elastik mus-kullar bor, bu ovoz muskullari deb ataladi. Nafas bо‘g‘izdan chiqib turgan havo bu muskullarni harakatga keltirib, tebratib turadi.
- Tog‘aylar mana shunday tebranib turishi tufayli ovoz muskullari taranglanishi yoki susayishi mumkin: bu muskullar bir-biriga yopishib yoki bir-biridan ajralib turishi natijasida ularning о‘tasida ovoz teshigi deb atalgan bо‘shliq hosil bо‘ladi.
-
Artikulatsiya apparati - Artikulatsiya apparati og‘iz bо‘shlig‘idan va burun bо‘shlig‘idan iboratdir. Bu bо‘shliqlar bо‘g‘in ustidagi tovushga bamisoli sayqal beruvchi truba kabi bir narsadir (rezonatordir).
- E’TIBORINGIZ UCHUN
- RAHMAT
Do'stlaringiz bilan baham: |
