Nutq madaniyati

 

 

 

 

11-sinf ona tili darsligi asosida 

2-MAVZU 

NUTQ MADANIYATI 

1.  Bir deganni ikki demak xush emas, 

So'z chu takror topti, dilkash emas. 

So'zning aniq va lo'nda bo'lish haqidagi ushbu hikmatli so'z muallifi kim? 

A) Mahmud Koshg'ariy     B) Yusuf Xos Hojib 

C) Alisher Navoiy             D) Ahmad Yugnakiy 

2.  So'zingga ehtiyot bo'l, boshing ketmasin, 

Tilingga ehtiyot bo'l, tishing sinmasin.    Nutq odobi haqidagi ushbu go'zal hikmat qaysi adibga tegishli? 

A) Mahmud Koshg'ariy    B) Yusuf Xos Hojib 

C) Alisher Navoiy             D) Ahmad Yugnakiy 

3.  Bilib so'zlasa, so'z donolik sanaladi, 

Nodonning so'zi o'z boshini yeydi. 

Ushbu hikmatli so'z muallifini toping. 

A) Mahmud Koshg'ariy      B) Yusuf Xos Hojib 

C) Alisher Navoiy               D) Ahmad Yugnakiy 

4.  «Odobning boshi tildir» degan maqol qaysi asarda qayd qilingan?  

A) «Devonu lug'otit turk»    B) «Qutadg'u bilig» 

C) “Hibat ul-haqoyiq”          D) “Mahbub ul-qulub” 

5.  Aql ko'rki so'zdir va til ko'rki - so'z, 

Kishi ko'rki yuzdir, bu yuz ko'rki - ko'z. 

Ushbu hikmat qaysi asarda uchraydi? 

A) «Devonu lug'otit turk» 

B) «Qutadg'u bilig» 

C) “Hibat ul-haqoyiq” 

D) “Mahbub ul-qulub" 

6.  Yusuf Xos Hojib «til ardami» deganda nimani nazarda tutgan? 

A) nutq so'zlovchini 

B) tinglovchini 

C) tilning sofligini 

D) nutq odobini 

7.  Nutqiy muloqotning samaradorligi nimaga bog'liq? 

A) so'zlovchining saviyasiga    B) nutq madaniyatiga C) nutq uslublariga     D) nutqiy vaziyatga 

8.  Tilshunoslikda «nutq madaniyati» ... 

1) tildan bemalol, maqsadga va nutqiy vaziyatga muvofiq tarzda foydalana olish, nutqda zaruriy sifatlarning 

barchasini mujassamlashtira bilishni ta’minlaydigan ko'nikma, malaka va bilimlarning jami; 2) tilshunoslikning 

tildan maqsadga va nutq vaziyatiga muvofiq tarzda foydalanish, nutqda zaruriy sifatlarni mujassamlashtirish 

qoidalarini ilmiy asosda o'rganish va o'rgatish bilan shug'ullanuvchi bo'limi;  

3) nutq odobi. 

A) 1        B) 2      C) 1,2 

D) 1,2,3 

9.  Har bir millatning dunyoda borlig'in ko'rsatadurgan oyinayi hayoti til va adabiyotidur. Milliy tilni yo'qotmak 

millatning ruhini yo'qotmakdur... Ushbu fikr muallifi kim?  

A) Mahmud Koshg'ariy            С) Alisher Navoiy 

В) Yusuf Xos Hojib                  D) Avloniy 

10.  Qaysi javobdagi ibora behurmat qilish darajasida hisoblashmaslik ma’nosini bildirmaydi? 

A) Yuziga oyoq qo`ymoq    B) Yuziga oyoq bosmoq 

C) Yuziga oyoq tiramoq 

D) Yuzingda ko`zing bormi demaslik